Thứ tư 05/02/2025 10:52
Hotline: 024.355.63.010
Email: banbientap.dnhn@gmail.com
Bất động sản

TS. Hồ Quốc Tuấn: Tư duy “mở - đóng” nền kinh tế vẫn chưa thông

27/09/2021 10:03
Khi được hỏi làm thế nào để giải cứu doanh nghiệp, hộ kinh doanh trong nước và giữ chân doanh nghiệp nước ngoài trong một bài phỏng vấn gần đây với truyền thông, tôi trả lời đơn giản “để cho họ được sản xuất trở lại”. Thế giới đang khủng hoảng thiếu
TS. Hồ Quốc Tuấn, giảng viên Đại học Bristol, Anh
TS. Hồ Quốc Tuấn, giảng viên Đại học Bristol, Anh.

Không thể kéo dài giãn cách

Khảo sát từ giữa tháng 8 của Hiệp hội Thương mại Mỹ (Amcham) tại Việt Nam, cho thấy 20% đã chuyển một phần đơn hàng ra khỏi Việt Nam, 14% đang dự định làm vậy. Hiệp hội Thương mại châu Âu (Eurocham) cũng cho biết, đã có 18% doanh nghiệp đã chuyển một số đơn hàng tại Việt Nam sang các thị trường khác.

Những con số này không bất ngờ nếu chúng ta xem xét chỉ số sản xuất công nghiệp của TPHCM: trong tháng 8 giảm hơn 49% so với cùng kỳ năm trước.

Ngoài ra, TPHCM còn là nơi mà kinh tế về đêm, kinh tế phi chính thức hay kinh tế vỉa hè đóng vai trò rất quan trọng trong sự sôi động của thành phố. Nay nền kinh tế đó đang “thở oxy” với việc giãn cách xã hội chặt chẽ dài ngày. Và trong các kế hoạch mở cửa lại nền kinh tế, vẫn không biết làm sao mà những người dân đó sẽ hoạt động kinh doanh trở lại được.

Gần đây, Chủ tịch các Hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài gồm AmCham, EuroCham, KoCham và Hội đồng Kinh doanh Mỹ- ASEAN đều nhấn mạnh: “Chậm mở cửa, cơ hội đầu tư sẽ không quay lại Việt Nam”. Về phía lãnh đạo TPHCM cũng nhấn mạnh: “Không thể tiếp tục kéo dài giãn cách nghiêm ngặt”. Những điều đó cho thấy lãnh đạo TPHCM cũng đã hiểu và tiếp thu ý kiến của doanh nghiệp.

Nỗi sợ “mở ra vài ngày rồi đóng lại”

Tuy nhiên, từ đó đến chuyện cho phép sản xuất trở lại, và rộng hơn là cho nền kinh tế từng bước trở lại bình thường mới vẫn còn một khoảng cách xa. Có 3 trở ngại có thể nhìn thấy.

Thứ nhất, tư duy "mở - đóng" nền kinh tế vẫn đang lẩn khuất đâu đó trong các phát biểu về “sản xuất phải an toàn, an toàn mới sản xuất”, cũng như những cách nghĩ “vùng xanh mới sản xuất”, hoặc “phải tiêm 2 mũi vaccine mới có thể sản xuất bình thường mới”. Và với tình trạng thiếu vaccine, sự lo sợ các ca bệnh tăng, cũng như tư duy “phải an toàn”, xem ra chúng ta rất dễ đi vào trạng thái mở ra rồi số ca tăng lên sẽ đóng lại.

Những vùng xanh có thể chuyển sang vùng đỏ trong thời gian rất ngắn. Đây là kinh nghiệm không chỉ trên thế giới mà ở Việt Nam thời gian qua cũng đã cho thấy rõ. Khi nào còn những suy nghĩ này, rủi ro chủ trương mở cho hoạt động kinh tế vài ngày rồi lại “quay xe 180 độ” đóng lại là không nhỏ.

Để tránh tình trạng này, cần phải có kế hoạch dài hạn để phần lớn doanh nghiệp có người lao động đã được tiêm 1 mũi vaccine có thể vận hành bình thường. Ai nhiễm bệnh thì ở nhà, phần còn lại không dương tính thì vẫn phải được xem như người khỏe mạnh mà tiếp tục được sản xuất.

Thứ hai, vấn đề kết nối chuỗi cung ứng. Mặc dù một số thành phố trọng điểm như Hà Nội và TPHCM đã có tỷ lệ tiêm vaccine khá cao, nhiều tỉnh thành khác vẫn chưa được như vậy. Nếu những nơi này vì lý do tỷ lệ phủ vaccine thấp mà tiếp tục trạng thái đóng cửa các vùng nguyên liệu và chặn các mắt xích vận chuyển, thì hoạt động khôi phục sản xuất ở các trung tâm sản xuất sẽ vẫn còn nhiều khó khăn.

Điều này chỉ có thể được khắc phục nếu các tỉnh thành cùng ngồi lại với nhau để thống nhất một phương án chống dịch và khôi phục sản xuất theo vùng, bao gồm các tỉnh thành có kết nối chặt chẽ với nhau trong chuỗi cung ứng. Nếu không, chuỗi cung ứng đứt gãy thì chuỗi sản xuất cũng đứt gãy theo.

Thứ ba, vấn đề cung ứng lao động. Kinh nghiệm của các nước mở cửa kinh tế trước từ nhiều tháng nay trên thế giới cho thấy đây là vấn đề nan giải. Và thực tiễn ở Việt Nam đang cho thấy đây cũng sẽ là trở ngại lớn cho việc mở cửa trở lại hoạt động sản xuất.

Theo khảo sát mới đây của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), ngay cả ở những nhà máy vẫn có thể thực hiện sản xuất cũng chỉ huy động được 10-50% số lượng công nhân, mà chủ yếu chỉ huy động được khoảng 20-30% công nhân. Như vậy rất khó để doanh nghiệp có thể hoạt động sản xuất và khôi phục được công suất.

Đừng bỏ rơi ngành dịch vụ

Đây chỉ mới nói tới vấn đề của lĩnh vực sản xuất. Ngành dịch vụ cũng đóng góp quan trọng vào kinh tế thành phố và nền kinh tế phi chính thức cũng vậy. Cho đến nay lộ trình mở cửa các hoạt động này còn ít rõ ràng hơn với sản xuất.

Đối với nhiều nước, họ thường khôi phục sản xuất cùng với khôi phục hoạt động dịch vụ ít tiếp xúc, sử dụng công nghệ online và dựa vào hệ thống shipper, rồi mới từng bước mở lại các hoạt động kinh tế có nhiều tiếp xúc giữa nhân viên với khách hàng như các nhà hàng ăn tại chỗ, vui chơi, giải trí.

Tuy nhiên, song song đó, họ cũng chi ra một khoản tiền lớn để hỗ trợ cho những doanh nghiệp gặp khó khăn do phải đóng cửa không hoạt động vì quy định chống dịch, dưới dạng các khoản cho vay lãi suất rất thấp hoặc là các khoản tài trợ. Đây là tiền ngân sách rót trực tiếp cho các ngân hàng, và điều kiện tiếp cận các khoản vay này là vô cùng đơn giản, vì đây là tiền Nhà nước rót cho ngân hàng giải ngân giúp qua mạng lưới ngân hàng.

Nhờ những giải pháp như vậy, nhiều doanh nghiệp không thể hoạt động có được “tiếp oxy” trong suốt 18 tháng thực hiện nhiều lần giãn cách ở Anh. Điều này trong điều kiện Việt Nam là không hề dễ dàng.

Câu chuyện gần đây nhất là TPHCM xin hỗ trợ 28.000 tỷ đồng và hơn 142.000 tấn gạo để hỗ trợ hơn 4,7 triệu người đang lâm vào cảnh khó khăn do dịch Covid-19 kéo dài, nhưng kết quả là gần đây ĐBQH Trần Hoàng Ngân cho biết: “Thành phố đề nghị hỗ trợ 28.000 tỷ đồng thì xem xét tới lui mới cho được 2.000 tỷ đồng”.

Với nguồn lực phân bổ như vậy, với tư duy “mở - đóng”, sợ trách nhiệm, buộc doanh nghiệp chịu trách nhiệm nếu ca bệnh tăng, thì tiến trình mở cửa kinh tế sẽ rất khó khăn.

Trong đó, nỗi sợ “mở ra vài ngày rồi đóng lại” là vấn đề đáng lo hàng đầu. Nó không chỉ lãng phí nguồn lực mà còn gây tổn thất niềm tin của doanh nghiệp và người lao động.
Nhiều doanh nghiệp không cần giải cứu, họ chỉ cần được sản xuất, và không bị “đánh úp” bởi những chính sách “đóng - mở” khó đoán.

TS. Hồ Quốc Tuấn, giảng viên Đại học Bristol, Anh

Bài liên quan
Tin bài khác
300/705 đơn vị cấp huyện đã hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất

300/705 đơn vị cấp huyện đã hoàn thành xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất

Có 325/705 đơn vị cấp huyện đã hoàn thiện cơ sở dữ liệu quy hoạch và kế hoạch sử dụng đất, 300/705 đơn vị cấp huyện hoàn tất xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất.
Tiềm năng phát triển bất động sản nhà phố vùng ven Hà Nội năm 2025

Tiềm năng phát triển bất động sản nhà phố vùng ven Hà Nội năm 2025

Bất động sản nhà phố vùng ven Hà Nội đang thu hút sự quan tâm lớn từ nhà đầu tư nhờ vào hạ tầng phát triển mạnh mẽ và tiềm năng sinh lời cao trong năm 2025.
Bình Dương: Khởi công cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành

Bình Dương: Khởi công cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành

Sáng ngày 1 tháng 2 (tức mùng 4 Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng đoàn công tác đã tham dự lễ khởi công dự án đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, với đoạn đi qua tỉnh Bình Dương dài 52 km.
Phê duyệt quy hoạch tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Phê duyệt quy hoạch tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Quyết định số 55/QĐ-TTg, ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh Bình Thuận giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Hạ tầng phát triển là “chìa khoá” cho cho bất động sản “cất cánh”

Hạ tầng phát triển là “chìa khoá” cho cho bất động sản “cất cánh”

Sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng đang mở ra cơ hội lớn cho bất động sản Việt Nam. Các dự án chiến lược hứa hẹn mang lại lợi ích dài hạn cho thị trường.
Thành phố Tây Ninh chính thức đạt chuẩn đô thị loại II

Thành phố Tây Ninh chính thức đạt chuẩn đô thị loại II

Ngày 21/1/2025, Hội đồng thẩm định liên ngành đã thống nhất thông qua Đề án phân loại đô thị và công nhận thành phố Tây Ninh là đô thị loại II với số điểm ấn tượng 87,92/100.
Giá bất động sản TP.HCM tăng cao, người mua nhà đang gặp khó

Giá bất động sản TP.HCM tăng cao, người mua nhà đang gặp khó

Mặc dù lãi suất vay giảm, nhưng giá bất động sản quá cao và lãi suất thả nổi vẫn là rào cản lớn khiến nhiều gia đình trẻ khó tiếp cận thị trường nhà ở TP.HCM.
Thị trường bất động sản 2025: Cơ hội cho nhà đầu tư và người mua

Thị trường bất động sản 2025: Cơ hội cho nhà đầu tư và người mua

Năm 2025, thị trường bất động sản đang chuẩn bị bước vào giai đoạn tăng trưởng mới, với nguồn cung tăng trưởng mạnh mẽ và giá cả vẫn duy trì ở mức cao. Những tín hiệu phục hồi tích cực đang mở ra cơ hội lớn cho nhà đầu tư.
Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo mạnh tay xử lý thao túng và đầu cơ bất động sản, ổn định thị trường địa ốc

Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo mạnh tay xử lý thao túng và đầu cơ bất động sản, ổn định thị trường địa ốc

Những chỉ đạo và hành động thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc xây dựng một thị trường bất động sản minh bạch, lành mạnh, đồng thời xử lý triệt để các hành vi gây bất ổn và trục lợi.
Khó khăn của thị trường bất động sản Bình Thuận và kiến nghị tháo gỡ

Khó khăn của thị trường bất động sản Bình Thuận và kiến nghị tháo gỡ

Tỉnh Bình Thuận đang đối mặt với nhiều khó khăn trong việc triển khai các dự án bất động sản, gây ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế - xã hội.
Doanh nghiệp bất động sản “đua nhau” tìm quỹ đất mới đầu năm 2025

Doanh nghiệp bất động sản “đua nhau” tìm quỹ đất mới đầu năm 2025

Doanh nghiệp bất động sản vào cuộc đua "săn" quỹ đất trong năm 2025 đang diễn ra mạnh mẽ, nhiều tập đoàn lớn tích cực mở rộng và đầu tư vào các dự án chiến lược tại các khu vực trọng điểm.
Hà Nội có 8 dự án nhà ở xã hội, với hơn 1.500 căn hộ

Hà Nội có 8 dự án nhà ở xã hội, với hơn 1.500 căn hộ

Hà Nội vừa phê duyệt 8 dự án nhà ở xã hội, cung cấp hơn 1.500 căn hộ cho người dân. Các dự án này sẽ thúc đẩy thị trường nhà ở xã hội, đáp ứng nhu cầu nhà ở ngày càng tăng
Triển vọng thị trường Bất Động Sản ven biển Bình Thuận 2025

Triển vọng thị trường Bất Động Sản ven biển Bình Thuận 2025

Thị trường bất động sản ven biển đang có dấu hiệu chững lại, tuy nhiên, theo chuyên gia bất động sản giai đoạn 2025-2026 sẽ là thời điểm thị trường này khởi sắc trở lại. Đây là cơ hội vàng cho Bình Thuận, một thị trường mới nổi đầy tiềm năng với lợi thế về du lịch.
Thị trường nhà kho, xưởng xây sẵn miền Bắc có tỷ lệ lấp đầy 88%

Thị trường nhà kho, xưởng xây sẵn miền Bắc có tỷ lệ lấp đầy 88%

Thị trường nhà kho và xưởng xây sẵn tại Việt Nam đã ghi nhận sự phát triển mạnh mẽ với tỷ lệ lấp đầy cao và giá thuê tăng. Tuy nhiên, sự cạnh tranh cũng đang ngày càng gay gắt.
Nhiều “ông lớn” triển khai dự án, nguồn cung bất động sản sẽ bứt phá

Nhiều “ông lớn” triển khai dự án, nguồn cung bất động sản sẽ bứt phá

Quý đầu năm 2025, thị trường bất động sản chứng kiến sự bứt phá với nguồn cung mới từ hơn 100 dự án lớn. Các chủ đầu tư chú trọng pháp lý và hợp tác mở rộng kênh phân phối.