Thương mại Việt Nam - Trung Quốc: Dự báo xuất khẩu các tháng cuối năm ra sao?

Bộ Công Thương Việt Nam vừa công bố báo cáo chi tiết về tình hình xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc, cùng với các kiến nghị để thúc đẩy ổn định và tăng trưởng trong thương mại hai bên. Báo cáo này được trình bày cho Thủ tướng, với sự chú ý đặc biệt đến triển vọng của các tháng cuối năm 2023.

Xuất khẩu - nhập khẩu từ Trung Quốc

Bộ Công Thương đánh giá triển vọng xuất khẩu của Việt Nam sang Trung Quốc có thể đạt mức tăng trưởng 8% nếu kinh tế Trung Quốc duy trì sự ổn định. Các ngành dệt may và các sản phẩm điện tử, như máy vi tính và điện thoại di động, được dự báo sẽ có triển vọng tích cực, khi nhu cầu từ thị trường Trung Quốc có tiềm năng hồi phục.

Tuy nhiên, Bộ Công Thương cũng lưu ý rằng Trung Quốc có thể áp dụng Lệnh 259 về giám định bên thứ ba đối với ngành dệt may, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải tuân thủ quy định nghiêm ngặt. Điều này đặt ra một thách thức cho các doanh nghiệp xuất khẩu trong tương lai.

Tốc độ suy giảm nhập khẩu từ Trung Quốc dự kiến sẽ giảm dần, đặc biệt là đối với nguyên liệu đầu vào, khi nhu cầu bắt đầu phục hồi. Tuy nhiên, ngành xi măng và clanhke đang đối mặt với thách thức lớn do quan hệ cung cầu mất cân đối nghiêm trọng và sự biến động liên tục trong giá cả. Trung Quốc đã áp dụng Lệnh 259 đối với sản phẩm xi măng, tạo ra khó khăn cho hoạt động xuất khẩu vào thị trường này.

Ngành hàng thủy sản

Cá da trơn chiếm tỉ trọng lớn trong lượng thủy sản xuất khẩu sang Trung Quốc, tuy nhiên, ngành này đang phải đối mặt với giảm tới 54% so với cùng kỳ năm 2022. Mặc dù Việt Nam vẫn duy trì vị trí là nguồn cung cá da trơn chủ yếu cho thị trường Trung Quốc, nhưng sự đa dạng hóa của Trung Quốc trong việc tìm kiếm nguồn cung mới đang tạo áp lực cho các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam.

Mặt hàng tôm chiếm tỉ trọng lớn trong thương mại thủy sản sang Trung Quốc, nhưng đang phải cạnh tranh mạnh mẽ với các thị trường như Ecuador, Ấn Độ và Argentina. Dự kiến xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Trung Quốc sẽ phục hồi vào nửa cuối năm 2023, mặc dù tốc độ tăng trưởng có thể sẽ chậm do cạnh tranh về giá.

Sản phẩm sắn và rau quả

Việt Nam và Thái Lan là hai thị trường chính cung cấp tinh bột sắn cho Trung Quốc, nhưng kim ngạch xuất khẩu đã giảm đến 51%. Tuy nhiên, dự kiến trong nửa cuối năm nay, với sự tăng giá nhập khẩu và nhu cầu tiêu thụ duy trì, triển vọng xuất khẩu sắn của Việt Nam có thể tăng lên, đặc biệt trong các ngành thực phẩm và sản xuất giấy.

Kim ngạch xuất khẩu rau quả, đặc biệt là sầu riêng, dưa hấu và trái cây đông lạnh, dự kiến sẽ tiếp tục tăng tới 121,9%. Tuy nhiên, xuất khẩu thanh long và xoài có thể sẽ giảm do Trung Quốc tăng sản lượng trong nước.

Ngành hàng cao su

Trung Quốc là thị trường nhập khẩu cao su số 1 của Việt Nam, và dự kiến có triển vọng tích cực cho xuất khẩu cao su từ Việt Nam trong 6 tháng cuối năm 2023, cùng với khả năng tăng giá thành cao su.

Báo cáo của Bộ Công Thương đã điểm qua các khía cạnh quan trọng trong thương mại Việt Nam - Trung Quốc và đưa ra những kiến nghị để đảm bảo ổn định và tăng trưởng trong thương mại này trong bối cảnh biến động toàn cầu. Việt Nam sẽ cần sự linh hoạt và sáng tạo để đối phó với các thách thức và cơ hội trong những tháng cuối năm nay.

Để thúc đẩy xuất khẩu, Bộ Công Thương cho biết sẽ phát huy hiệu quả các cơ chế hợp tác song phương để tận dụng cơ hội mở rộng hợp tác thương mại, giải quyết các vấn đề phát sinh trong thương mại song phương; tăng cường khai thác mở rộng cơ hội hợp tác với các thị trường Trung Quốc theo chiến lược “tiếp cận vùng”.

Nguyên Anh