Kết quả thanh tra cho thấy, nhiều công ty thuộc Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan đã sử dụng nguồn vốn huy động từ trái phiếu không đúng với mục đích phát hành, vi phạm các quy định về quản lý và sử dụng vốn từ TPDN.
Theo kết luận, nhóm các công ty thuộc Tập đoàn Masan gồm sáu tổ chức phát hành được thanh tra, bao gồm: Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan, Công ty Cổ phần Masan MeatLife, Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Tổng hợp WinCommerce, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo, Công ty Cổ phần Masan High-Tech Materials, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Masan Consumer Holdings.
Trong giai đoạn từ ngày 1/1/2015 đến 30/6/2023, sáu tổ chức này đã phát hành tổng cộng 64.573,99 tỉ đồng trái phiếu, chủ yếu nhằm mục đích tăng quy mô vốn hoạt động, đầu tư dự án, hoặc cơ cấu lại các khoản nợ.
 |
| Ông Nguyễn Đăng Quang, Chủ tịch Tập đoàn Masan |
Tuy nhiên, kết quả thanh tra cho thấy ba trong số sáu tổ chức phát hành đã sử dụng tiền trái phiếu không đúng phương án được phê duyệt. Cụ thể:
Công ty TNHH Masan Consumer Holdings đã sử dụng 1.294,783 tỉ đồng trong tổng số 2.100 tỉ đồng huy động từ mã trái phiếu MCHBONDS2014 (phát hành ngày 5/12/2014) để thanh toán gốc và lãi vay, tức là cơ cấu lại nợ, không đúng mục đích phát hành ban đầu.
Công ty Cổ phần Tập đoàn Masan sử dụng 310,027 tỉ đồng trong tổng số 1.140 tỉ đồng từ 12 mã trái phiếu phát hành năm 2020 (từ MSNH2023020 đến MSNH2023031) để thanh toán lãi của các trái phiếu đã phát hành trước đó, thực chất là cơ cấu khoản nợ lãi, vi phạm quy định sử dụng vốn.
Công ty Cổ phần Dịch vụ Thương mại Tổng hợp WinCommerce (WCM) sử dụng 891,477 tỉ đồng trong tổng số 1.500 tỉ đồng từ trái phiếu mã VCMH2025031 (phát hành ngày 28/12/2020) đúng với phương án “tăng quy mô vốn hoạt động”, nhưng số tiền còn lại 608,515 tỉ đồng không được sử dụng đúng mục đích phát hành.
Vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin
Ngoài việc sử dụng vốn sai mục đích, kết luận thanh tra còn nêu rõ bốn trong sáu tổ chức phát hành gồm:
Masan Consumer Holdings, Masan High-Tech Materials, Công ty TNHH Khai thác Chế biến Khoáng sản Núi Pháo và WinCommerce — chưa thực hiện đúng quy định về nghĩa vụ công bố thông tin theo Nghị định của Chính phủ về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Thanh tra Chính phủ đánh giá, các tổ chức này chưa thực hiện đầy đủ và chặt chẽ quy định pháp luật, đặc biệt là trách nhiệm quản lý, sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu theo đúng phương án được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Thanh tra Chính phủ yêu cầu các tổ chức phát hành chấm dứt ngay các hành vi vi phạm về phát hành và sử dụng vốn trái phiếu; khẩn trương rà soát, khắc phục tồn tại, sai phạm và hậu quả (nếu có).
Đồng thời, cơ quan này kiến nghị các bộ, ngành liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp, đảm bảo tính minh bạch của thị trường vốn, cũng như bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư.
Kết luận của Thanh tra Chính phủ đối với Tập đoàn Masan được xem là một trong những bước rà soát quan trọng trong quá trình làm trong sạch thị trường trái phiếu doanh nghiệp, vốn đã trải qua giai đoạn phát triển “nóng” nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro và thiếu minh bạch trong những năm gần đây.
