Tăng trưởng vùng Trung du và miền núi phía Bắc ước đạt 9,11%, đứng đầu cả nước

Ông Nguyễn Đức Tâm - Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư phát biểu tại hội nghị Hội đồng điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc lần thứ 4 chiều 18/12

Năm 2024, vùng đã ghi nhận sự phục hồi rõ nét trong phát triển kinh tế - xã hội, đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tăng trưởng GRDP của vùng ước đạt 9,11%, đứng đầu cả nước. Một số địa phương có mức tăng trưởng ấn tượng, trong đó Bắc Giang dẫn đầu với 13,85%, tiếp theo là Phú Thọ với 9,53% và Tuyên Quang với 9,04%.

Theo ông Tâm, quy mô GRDP theo giá hiện hành ước đạt hơn 1 triệu tỷ đồng, với GRDP bình quân đầu người vào khoảng 76 triệu đồng. Cơ cấu GRDP cũng có sự chuyển dịch tích cực, trong đó ngành công nghiệp và dịch vụ chiếm 80,9% tổng GRDP, đóng góp 8,7% vào điểm tăng trưởng GRDP của vùng trong năm 2024.

Về thu ngân sách, toàn vùng ước đạt 89.200 tỷ đồng, tăng 13% so với dự toán Trung ương. Đặc biệt, 10/14 địa phương đã vượt dự toán thu ngân sách. Tỉnh Thái Nguyên đã cân đối thu chi ngân sách, đạt mục tiêu theo Nghị quyết 11 của Bộ Chính trị.

Kim ngạch xuất khẩu đến hết tháng 11 năm 2024 đạt hơn 72 tỷ USD, trong khi tổng thu thuế xuất nhập khẩu đạt 15.398 tỷ đồng, tăng 25,8% so với dự toán. Đặc biệt, các địa phương có cửa khẩu với Trung Quốc như Hà Giang, Cao Bằng và Lạng Sơn đều cho thấy sự tăng trưởng mạnh mẽ, phản ánh dấu hiệu khả quan trong thương mại biên giới.

Môi trường kinh doanh cũng được cải thiện đáng kể, với 5/14 địa phương nằm trong top 30 địa phương có chỉ số cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) tốt nhất, bao gồm Bắc Giang, Phú Thọ, Lạng Sơn, Thái Nguyên và Lào Cai.

Đến năm 2024, toàn vùng đã thành lập 37 khu công nghiệp, trong đó 26 khu đang hoạt động với tỷ lệ lấp đầy hơn 67%. Số doanh nghiệp hoạt động và kê khai thuế trong vùng khoảng trên 44.000, tăng gần 2.000 doanh nghiệp so với năm trước. Vùng cũng đã thu hút 90 dự án FDI mới với tổng vốn đăng ký khoảng 1,8 tỷ USD, chủ yếu tại Bắc Giang, Thái Nguyên và Phú Thọ.

Tiến độ giải ngân vốn đầu tư công trong 11 tháng đầu năm đạt 69%, vượt mức trung bình cả nước (60%), đứng thứ hai toàn quốc sau vùng Đồng bằng sông Cửu Long, với 9/14 địa phương giải ngân đạt trên mức bình quân cả nước.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm, mặc dù vùng Trung du và miền núi phía Bắc đã có những bước phát triển tích cực, nhưng vẫn đang phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức.

Một trong những vấn đề nổi bật là quy mô kinh tế của vùng còn nhỏ, chỉ chiếm 8% tổng GDP cả nước. Đặc biệt, 13/14 địa phương trong vùng chưa thể tự cân đối thu chi ngân sách, cho thấy mô hình tăng trưởng chưa thực sự bền vững. Chất lượng nguồn nhân lực cũng là một thách thức lớn, với chỉ 23,56% lao động được đào tạo có văn bằng, chứng chỉ, cùng với 39% lao động làm việc trong ngành nông nghiệp. Đáng chú ý, tỷ lệ hộ nghèo trong vùng vẫn cao nhất so với các khu vực khác trên cả nước.

Hạ tầng giao thông là một điểm nghẽn lớn, chưa kết nối hiệu quả với vùng Thủ đô, các cảng biển, và đường sắt chưa được liên thông với Trung Quốc và quốc tế. Tiến độ thực hiện một số dự án trọng điểm như tuyến Hòa Bình - Mộc Châu, điều chỉnh cao tốc Hà - Giang - Tuyên Quang, và hầm Hoàng Liên còn chậm chạp.

Hạ tầng giao thông kết nối vẫn là điểm nghẽn của vùng Trung du và miền núi phía Bắc. Ảnh internet

Ông Tâm thông tin, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có báo cáo chi tiết về các dự án kết nối vùng. Bộ đề nghị các bộ, địa phương nhanh chóng hoàn thiện thủ tục đầu tư và đẩy nhanh tiến độ cho những dự án đang thi công. Đặc biệt, tuyến đường cao tốc Hà Nội - Hòa Bình - Mộc Châu được coi là huyết mạch của vùng Tây Bắc, nhằm phá vỡ thế độc đạo của Quốc lộ 6 và tạo không gian phát triển kết nối với thủ đô.

Tuyến cao tốc này hiện đang được triển khai theo 4 dự án độc lập, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 33.000 tỷ đồng, trong đó ngân sách Nhà nước dự kiến bố trí 24.000 tỷ đồng. Tiến độ thực hiện dự án dự kiến từ 2024 đến 2027, nhưng hiện tại, công tác chuẩn bị đầu tư vẫn còn dang dở, với 3/4 dự án thành phần chưa hoàn thành thủ tục phê duyệt.

Nhằm thúc đẩy tiến độ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất các địa phương cần chủ động phối hợp với các bộ, ngành để khẩn trương phê duyệt các dự án thành phần và lựa chọn nhà thầu thi công, nhằm sớm khởi công trong năm 2025. Đồng thời, các địa phương phải bảo đảm đủ vốn ngân sách theo cam kết để không làm chậm trễ tiến độ.