Các cuộc tấn công liên tục của lực lượng dân quân Houthi đối với các tàu trên Biển Đỏ đã tạo ra sự gián đoạn trong hoạt động vận chuyển trên Kênh Suez - tuyến đường biển nhanh nhất giữa châu Á và châu Âu, chịu trách nhiệm chở đến 12% lưu lượng container toàn cầu.
Với nền kinh tế châu Âu đang trải qua một cuộc suy thoái nhẹ và nỗ lực tránh lạm phát cao, sự gián đoạn kéo dài có thể mang lại rủi ro mới, ảnh hưởng đến triển vọng kinh tế và có thể làm thất bại kế hoạch cắt giảm lãi suất của các ngân hàng trung ương trong năm nay.
Dưới đây là một số yếu tố mà các nhà hoạch định chính sách đang xem xét khi đánh giá tình hình và tác động của nó:
Tác động lên nền kinh tế Châu Âu
Về mặt kinh tế vĩ mô, tác động hiện tại nhỏ đến không đáng kể. Bộ Kinh tế Đức đã chỉ ra rằng tình hình đang được theo dõi, và cho đến nay, tác động đáng chú ý duy nhất là một số trường hợp kéo dài thời gian giao hàng. Giám đốc Ngân hàng Anh, Andrew Bailey, cũng đồng tình và nhấn mạnh rằng không có tác động đáng kể như anh ta lo sợ.
Chưa có tác động nào từ các cuộc tấn công đến các chỉ số kinh tế chính của châu Âu, bao gồm số liệu lạm phát tháng 12, tăng nhẹ trên toàn khu vực nhờ vào hiệu ứng thống kê mong đợi nhiều, các tác động chỉ xảy ra một lần và áp lực lên giá dịch vụ.
Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi. Dữ liệu PMI sơ bộ vào thứ Tư về hoạt động của các nền kinh tế châu Âu trong tháng 1 và ước tính đầu tiên về lạm phát khu vực đồng euro trong cùng tháng vào ngày 1 tháng 2 có thể mang lại cái nhìn mới. Chủ tịch ECB, Christine Lagarde, có thể đề cập đến vấn đề này trong cuộc họp báo sau cuộc họp ấn định lãi suất vào thứ Năm tới.
Tại sao chưa có ảnh hưởng đến nền kinh tế?
Lý do chính có lẽ là nền kinh tế toàn cầu vẫn hoạt động dưới mức trung bình, với nhiều thiếu sót trong hệ thống. Ví dụ, giá dầu - kênh rõ ràng nhất có thể bị ảnh hưởng bởi rắc rối ở Trung Đông - vẫn ổn định vì nguồn cung vẫn đủ và nhu cầu tăng trưởng đang giảm.
Công ty hậu cần DHL của Đức cho biết họ vẫn có khả năng vận chuyển hàng không, nhưng nền kinh tế toàn cầu "chưa thực sự phát triển". Tình hình kinh tế khó khăn khiến các công ty khó chuyển gánh nặng chi phí lên người tiêu dùng, và nhiều công ty đã xây dựng lại tỷ suất lợi nhuận trong năm qua để đối mặt với thách thức này.
Các nhà làm chính sách có thể đơn giản xem qua tình hình không?
Không, vì sự gián đoạn càng kéo dài, càng có nhiều khả năng gây thiệt hại cho bức tranh kinh tế rộng lớn hơn, ngay cả khi thiệt hại xảy ra từ từ. Theo ước tính của IMF về tác động của việc tăng chi phí vận chuyển hàng hóa, Oxford Economics dự kiến tăng giá vận tải container sẽ làm tăng thêm 0,6 điểm phần trăm vào lạm phát trong một năm. ECB dự kiến lạm phát khu vực đồng euro sẽ giảm từ 5,4% vào năm 2023 xuống còn 2,7% trong năm nay.
Điều này cho thấy rằng việc đóng cửa Biển Đỏ kéo dài không ngăn cản lạm phát giảm, nhưng sẽ làm chậm tốc độ trở lại bình thường. Mặc dù có thể không làm thay đổi xu hướng giảm lãi suất dự kiến, nhưng các cuộc tấn công của Houthi và rắc rối ở Trung Đông vẫn là một trong những "rủi ro địa chính trị" mà các ngân hàng trung ương đang cân nhắc.
Bình Anh t/h