Sáng ngày 15/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tiến hành phiên họp cho ý kiến về dự thảo nghị quyết về việc kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày nội dung dự thảo nghị quyết của Quốc hội về việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2030.
![]() |
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng (Ảnh: cổng TTDT Quốc hội) |
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đã được triển khai trong 20 năm qua và mang lại những tác động tích cực đáng kể cho khu vực nông nghiệp, nông thôn. Số liệu thống kê cho thấy, tổng số thuế miễn, giảm trong giai đoạn 2001-2010 trung bình khoảng 3.268 tỉ đồng mỗi năm, và con số này đã tăng lên đáng kể, đạt mức 7.500 tỉ đồng trong những năm gần đây.
Bộ trưởng Thắng nhấn mạnh rằng, chính sách này đã góp phần quan trọng vào việc khuyến khích quá trình tập trung đất đai, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp theo hướng quy mô lớn, từ đó thúc đẩy quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông thôn theo hướng hiện đại hóa. Bên cạnh đó, việc miễn giảm thuế cũng được đánh giá là một yếu tố quan trọng trong việc tạo ra việc làm cho lực lượng lao động ở khu vực nông thôn, đồng thời nâng cao sức cạnh tranh của các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng.
Về phía cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, ông Phan Văn Mãi, cho biết cơ quan này cơ bản đồng tình với nội dung của dự thảo nghị quyết do Chính phủ trình. Ông Mãi ghi nhận những tác động tích cực mà chính sách miễn thuế đã mang lại trong thời gian qua, đặc biệt là việc thu hút ngày càng nhiều doanh nghiệp và tập đoàn lớn chú trọng đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, tập trung phát triển các sản phẩm nông nghiệp có chất lượng cao.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng nêu lên một số ý kiến còn băn khoăn. Theo đó, nhiều ý kiến cho rằng việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp một cách đại trà, không có sự phân biệt rõ ràng, có thể không tạo ra động lực đủ mạnh cho việc sử dụng đất một cách hiệu quả và tối ưu.
Một vấn đề đáng lưu ý được cơ quan thẩm tra chỉ ra là tình trạng tích tụ đất đai cho sản xuất nông nghiệp theo quy mô lớn, đi kèm với chính sách miễn thuế, có thể dẫn đến tình trạng sử dụng đất lãng phí, thậm chí để đất hoang hóa mà không đưa vào sản xuất. Điều này không chỉ gây thất thoát nguồn lực đất đai mà còn đi ngược lại mục tiêu phát triển nông nghiệp bền vững và hiệu quả.
![]() |
Vùng trồng rau của người dân tỉnh Tiền Giang |
Trước tình hình đó, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị các cơ quan chức năng cần tiến hành rà soát và đánh giá một cách toàn diện thực trạng sử dụng đất nông nghiệp trên cả nước. Mục tiêu của việc này là để có thể thiết kế một chính sách miễn giảm thuế hiệu quả hơn, đảm bảo rằng chính sách thực sự thúc đẩy việc sử dụng đất đúng mục đích, khai thác tối đa tiềm năng của đất đai, và tránh tình trạng lãng phí nguồn lực quan trọng này.
Cụ thể, cơ quan thẩm tra đề xuất cần xem xét giới hạn phạm vi miễn thuế, chỉ áp dụng đối với các trường hợp sử dụng đất thực sự vào mục đích sản xuất nông nghiệp. Đồng thời, cần loại trừ các trường hợp miễn thuế đối với đất bỏ hoang, đất không được đưa vào sản xuất trong thời gian dài, đất sử dụng sai mục đích so với quy hoạch, hoặc các trường hợp không có giấy tờ pháp lý hợp lệ về quyền sử dụng đất.
Sau khi nghe các ý kiến thảo luận và phân tích từ các thành viên, cuối phiên họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đạt được sự thống nhất cao với đề nghị của Chính phủ về việc trình Quốc hội xem xét và quyết định về dự thảo nghị quyết của Quốc hội về việc kéo dài thời gian thực hiện miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Vấn đề quan trọng này dự kiến sẽ được đưa ra thảo luận và biểu quyết tại kỳ họp thứ 9 của Quốc hội khóa XV, dự kiến khai mạc vào ngày 5 tháng 5 tới.
Việc Quốc hội xem xét và quyết định kéo dài chính sách miễn thuế đất nông nghiệp là một sự kiện quan trọng, có tác động sâu rộng đến hàng triệu hộ nông dân và sự phát triển của ngành nông nghiệp Việt Nam trong những năm tới. Quyết định cuối cùng của Quốc hội sẽ dựa trên sự cân nhắc kỹ lưỡng giữa những lợi ích kinh tế - xã hội mà chính sách mang lại và những vấn đề còn tồn tại, nhằm đảm bảo một chính sách vừa hỗ trợ hiệu quả cho nông nghiệp, vừa góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước. Các chuyên gia và dư luận đang chờ đợi những điều chỉnh và cải thiện trong chính sách này để nó thực sự trở thành động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của nền nông nghiệp nước nhà.