Pháp đặt mục tiêu xanh đầy tham vọng cho Thế vận hội Paris

Đối với World Cup 2022 Qatar, chính phủ hứa sẽ làm cho giải đấu trở nên xanh nhất có thể thông qua giao thông công cộng xanh, nỗ lực tái chế quy mô lớn và các địa điểm có thể tái sử dụng. Tuy nhiên, nhiều người đặt câu hỏi liệu có thể biến một World Cup được tổ chức trên sa mạc thực sự xanh hay không, vì nó yêu cầu sân vận động có máy lạnh, lượng nước lớn và các tiện nghi khác cho lượng khách du lịch. Giờ đây, chính phủ Pháp đang đặt mục tiêu làm cho Thế vận hội Paris 2024 trở nên xanh hơn bao giờ hết, điều mà họ hy vọng sẽ góp phần vào quá trình chuyển đổi xanh lâu dài ở thủ đô của Pháp. 

Áp lực ngày càng tăng trong việc làm cho các sự kiện thể thao quốc tế lớn trở nên xanh hơn và tạo ra ít chất thải hơn khi các chính phủ và tổ chức quốc tế thúc đẩy quá trình chuyển đổi xanh toàn cầu. Tuy nhiên, việc tạo ra một sự kiện xanh trên quy mô lớn thì nói dễ hơn làm. Việc chuẩn bị đón một lượng lớn khách du lịch và xây dựng các địa điểm phù hợp cho nhiều sự kiện thể thao thường tạo ra một lượng lớn khí thải nhà kính. Nhưng Paris tin rằng họ có thể chuẩn bị cho Thế vận hội theo cách xanh hơn cũng như cắt giảm đáng kể lượng khí thải. 

Khoảng 10.500 vận động viên thường tham dự Thế vận hội cũng như 15 triệu khán giả. Mức độ du lịch này gây thiệt hại cho môi trường. Hầu hết du khách đến bằng máy bay, đốt nhiên liệu máy bay gây ô nhiễm. Ngoài ra, hầu hết các Thế vận hội Olympic đều được tổ chức ở những địa điểm chưa được chuẩn bị sẵn sàng cho sự kiện này, nghĩa là họ phải đầu tư xây dựng các địa điểm lớn, cơ sở lưu trú du lịch và cơ sở hạ tầng quan trọng khác. Điều này đã khiến nhiều nhà bảo vệ môi trường kêu gọi Thế vận hội được tổ chức tại các địa điểm hiện có trên toàn thế giới. Nhưng Paris nghĩ họ có thể làm khác đi. 

Ban tổ chức đã tuyên bố rằng Thế vận hội sẽ tạo ra không quá một nửa lượng khí thải nhà kính của Thế vận hội Olympic gần đây. Để đạt được điều này, ban tổ chức đang xem xét tất cả các thành phần liên quan đến trò chơi, từ điện, thực phẩm đến tòa nhà và phương tiện giao thông. Sẽ không có máy phát điện khổng lồ chạy bằng nhiên liệu diesel tại các địa điểm thể thao, nơi chủ yếu sử dụng điện được sản xuất từ ​​nguồn năng lượng mặt trời và gió.

Việc tái sử dụng các tòa nhà hiện có trên toàn thành phố dự kiến ​​sẽ có tác động rất lớn đến lượng khí thải carbon. Các nhà tổ chức sự kiện đang lên kế hoạch xây dựng ít địa điểm mới hơn và thay vào đó sẽ cải tạo các tòa nhà hiện có như Grand Palais, Concorde Plaza và một bể bơi được xây dựng cho Thế vận hội Paris 1924. Một số tòa nhà mới đang được phát triển, bao gồm nhà ở dành cho vận động viên, khu liên hợp bơi lội và sân thi đấu, sẽ được xây dựng bằng nhiều gỗ hơn, ít xi măng hơn và sẽ được lắp các tấm pin mặt trời. Ngoài ra, ban tổ chức có kế hoạch sử dụng lâu dài những tòa nhà này làm không gian cộng đồng chứ không phải cho một sự kiện thể thao đơn lẻ. 

Có một số kế hoạch gây tranh cãi cho Thế vận hội, chẳng hạn như cung cấp cho các ngôi làng của vận động viên một hệ thống làm mát sử dụng nước từ lòng đất thay vì điều hòa không khí. Điều này đã khiến một số đội Olympic cân nhắc việc mang theo máy điều hòa không khí của riêng họ. Sau sự kiện này, Làng vận động viên rộng 128 mẫu Anh dự kiến ​​sẽ được tái sử dụng thành khu dân cư hỗn hợp cho 6.000 cư dân. 

Paris đã nhanh chóng mở rộng làn đường dành cho xe đạp và giảm không gian cho ô tô nhằm giảm lượng khí thải và tạo thêm không gian cho người đi bộ và người đi xe đạp. Chính phủ cũng đã trồng hàng nghìn cây xanh trên khắp Paris để giúp khử cacbon trong thành phố và cung cấp nơi trú ẩn cho người dân và du khách trong những tháng hè nóng bức. Thị trưởng Paris, Anne Hidalgo, đã dành 5 năm cuối nhiệm kỳ để cố gắng biến Paris thành một thành phố xanh hơn. Hidalgo giải thích, “Những gì chúng tôi đã thực hiện là toàn bộ chương trình thích ứng, đưa thiên nhiên trở lại thành phố này… Chúng tôi đang cố gắng xây dựng chương trình này xoay quanh từng cá nhân.”

Có sự lạc quan lớn về tiềm năng của một Thế vận hội Olympic xanh hơn ở Paris. Tuy nhiên, những lời hứa được các nhà tổ chức sự kiện thể thao và chính phủ đưa ra trước đó đều không thành hiện thực. Vào năm 2022, Qatar hứa sẽ giảm lượng khí thải carbon của World Cup bằng cách sử dụng năng lượng tái tạo, phát triển các tòa nhà có thể tái sử dụng và thực hiện tái chế quy mô lớn cũng như các chương trình xanh khác. Tuy nhiên, nó đã bị chỉ trích rộng rãi vì lượng khí thải carbon quá mức. Do sức nóng gay gắt của Qatar, ngay cả trong những tháng mùa đông, các sân vận động khổng lồ vẫn được lắp máy điều hòa. Hơn nữa,  du lịch đã đóng góp khoảng một nửa lượng khí thải carbon của World Cup , khiến nhiều khách du lịch phải ở lại các nước láng giềng và bay đến xem thi đấu vì Qatar quá nhỏ để đáp ứng lượng khách du lịch. 

Trước World Cup, một số cầu thủ chuyên nghiệp đã ký một bức thư ngỏ gửi FIFA nêu rõ "Giải đấu đã được coi là 'giải đấu FIFA World Cup trung hòa hoàn toàn carbon' đầu tiên, nghĩa là tác động tổng thể của nó đối với hành tinh sẽ bằng 0… Nhưng điều đó không đúng". 

Họ tiếp tục nói: “Trên thực tế, chiến lược bền vững của FIFA đối với World Cup Qatar dựa trên những tính toán thiếu sót về lượng carbon, các biện pháp đền bù đáng ngờ và chuyển trách nhiệm lên người hâm mộ thay vì tự mình gánh vác trách nhiệm đó”.

Bức thư kêu gọi FIFA bỏ nhãn “trung hòa carbon” để tránh tẩy xanh và kêu gọi các nhà tổ chức làm việc chăm chỉ hơn để giảm lượng khí thải trong tương lai. 

Giờ đây, mọi con mắt đều đổ dồn về Paris để xem liệu thành phố này có thể giảm ồ ạt lượng khí thải carbon liên quan đến Thế vận hội Olympic mùa hè hay không. Đây sẽ không phải là một điều dễ dàng, nhưng việc tái sử dụng các tòa nhà, kết hợp các nguồn năng lượng tái tạo vào các địa điểm và các sáng kiến ​​xanh khác sẽ giúp ban tổ chức đạt được mục tiêu của mình. 

Quý Anh t/h