Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái gợi ý trong cùng điều kiện, tại sao có đơn vị giải ngân đạt trên 70%, nhưng cũng có cơ quan mức giải ngân rất thấp, chỉ trên 20%, phải chăng là do chủ quan, do khâu tổ chức thực hiện… Phó Thủ tướng đề nghị các đại biểu phải phân tích, chỉ rõ nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế và đề xuất các giải pháp khắc phục hiệu quả.
Phó Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, cơ quan nỗ lực, phát huy tinh thần trách nhiệm, rà soát lại từng dự án, để có giải pháp cụ thể, hiệu quả nhằm thực hiện giải ngân đạt kết quả cao nhất có thể, góp phần thúc đẩy tăng trưởng KT-XH.
Tại cuộc họp, đại diện các cơ quan (Viện KSND Tối cao, Đài Tiếng nói Việt Nam, Thông tấn xã Việt Nam, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Chính phủ) bày tỏ thống nhất với các nội dung báo cáo đã chỉ ra, đồng thời phân tích rõ hơn nguyên nhân của những khó khăn, vướng mắc dẫn đến chậm trễ trong việc giải ngân vốn đầu tư công, cần phải giải quyết sớm như: Thủ tục và tài chính trong giải phóng mặt bằng; quy định về quy trình nghiệm thu; thực hiện phân cấp cho địa phương nhưng gặp khó khăn do thiếu cán bộ có chuyên môn về đầu tư, xây dựng;…
Các đơn vị cam kết trong thời gian tới sẽ nỗ lực phấn đấu giải ngân ở mức cao nhất. Đồng thời cũng kiến nghị một số nội dung về: Kéo dài thời gian giải ngân; có giải pháp tháo gỡ khó khăn về tăng giá đột biến một số loại vật liệu xây dựng, nhân công; sửa đổi, bổ sung một số quy định chưa phù hợp…
Sau khi nghe các ý, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái nhấn mạnh trong bối cảnh KT-XH của đất nước gặp nhiều khó khăn do tác động của dịch bệnh COVID-19, chúng ta phải chắt chiu, giải ngân, sử dụng hiệu quả từng đồng vốn đầu tư công để góp phần thúc đẩy tăng trưởng, tạo tiền đề cho những năm tiếp theo.
Tổng hợp các ý kiến phát biểu, Phó Thủ tướng nêu rõ: Qua báo cáo của Bộ KH&ĐT và ý kiến của các đơn vị, có thể nói vốn cho các đơn vị không lớn, dự án không nhiều (khoảng 3.000 tỷ đồng, đã giải ngân trên 50%), đây là mức thấp hơn so với bình quân chung của các bộ ngành cơ quan Trung ương và bình quân của cả nước là mức thấp, trừ Đài Tiếng nói Việt Nam đạt trên 70%.
Giải ngân chậm có nhiều nguyên nhân, lý do, đại diện các cơ quan đã chỉ ra là: Do tác động của dịch COVID-19, nhiều địa phương giãn cách trong thời gian dài, một số bộ, ngành có đơn vị trực thuộc tổ chức theo ngành dọc, dự án trong vùng cách ly y tế sẽ bị ảnh hưởng. Đây là nguyên nhân khách quan và là nguyên nhân lớn nhất.
Mặt khác, năm nay (2021) là năm đầu nhiệm kỳ, theo quy định phải xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn cho giai đoạn 2021-2025 nên việc phê duyệt bị ảnh hưởng; do đặc thù, hệ thống tổ chức của một số bộ ngành trải dài trên cả nước, ví dụ như Viện KSND Tối cao, Tổng cục Thống kê (Bộ KH&ĐT), trong quá trình triển khai xây dựng, các đơn vị trực thuộc ở xa Trung ương, cán bộ không quen việc quản lý các dự án đầu tư nên tiến độ bị ảnh hưởng; một số quy định của pháp luật chưa thực sự hợp lý, dẫn đến vướng mắc trong giải ngân.
Tuy nhiên, nguyên nhân quan trọng nhất vẫn là khâu tổ chức thực hiện nên phải khẩn trương khắc phục trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ, đồng thời chuẩn bị chu đáo, kỹ lưỡng, bài bản trong từng khâu, từng hạng mục để đến lúc có vốn sẽ triển khai được ngay.
Về các ý kiến kiến nghị, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư tiếp thu đưa vào báo cáo và tổng hợp chung với báo cáo của 5 Tổ kiểm tra khác.
Phó Thủ tướng cũng đề nghị các bộ ngành, cơ quan thuộc đối tượng kiểm tra tiếp tục rà soát lại nội dung báo cáo, cập nhật chuẩn xác số liệu giải ngân hết tháng 11/2021, ước đến hết tháng 12/2021 và ước đến thời hạn cuối cùng 31/1/2022, qua đó đề xuất các giải pháp xử lý cụ thể.
Nhấn mạnh thời gian không còn nhiều, đất nước đã chuyển sang trạng thái thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ ngành, cơ quan cố gắng nỗ lực, phát huy tinh thần trách nhiệm, rà soát lại từng dự án để có giải pháp cụ thể, hiệu quả nhằm thực hiện giải ngân đạt kết quả cao nhất có thể, góp phần thúc đẩy tăng trưởng KT-XH./.
Trần Mạnh