Tổng cục Thuế gần đây đã công bố việc xem xét lại các quy định về đối tượng bị tạm hoãn xuất cảnh, nhằm đảm bảo tính công bằng và hỗ trợ cho các doanh nghiệp, người nộp thuế đang gặp khó khăn duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh. Một trong các giải pháp được đề xuất là nghiên cứu kỹ lưỡng và báo cáo lên cấp có thẩm quyền về ngưỡng nợ thuế phù hợp cho từng nhóm đối tượng trong việc áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh.
Thời gian qua, doanh nghiệp và người nộp thuế đã có nhiều ý kiến về những bất cập trong việc thực hiện biện pháp này. Đầu tiên, có sự tranh cãi về đối tượng áp dụng tạm hoãn xuất cảnh, khi người đại diện pháp luật của doanh nghiệp thường chỉ là nhân viên, không phải chủ sở hữu hay người có cổ phần trong doanh nghiệp. Tuy nhiên, Tổng cục Thuế cho rằng, theo Luật Doanh nghiệp hiện hành, người đại diện pháp luật là cá nhân chịu trách nhiệm cho các giao dịch và nghĩa vụ của doanh nghiệp, do đó, cần tiếp tục xem xét vai trò của họ trong mối liên hệ với khoản nợ thuế.
Nghiên cứu hỗ trợ người nộp thuế khó khăn duy trì sản xuất kinh doanh. |
Thứ hai, hiện chưa có quy định cụ thể về mức nợ thuế phải đạt mới áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh. Nghị định 126/2020/NĐ-CP cho phép cơ quan quản lý thuế quyết định dựa trên thực tế và công tác quản lý tại địa phương, song Tổng cục Thuế cho biết, sẽ nghiên cứu thêm và đề xuất ngưỡng nợ cụ thể phù hợp với từng nhóm đối tượng nợ thuế.
Nhiều doanh nghiệp và người nộp thuế cũng bày tỏ rằng, các quy định hiện hành chưa thực sự tạo thuận lợi cho các trường hợp khó khăn tài chính. Tổng cục Thuế cho biết, sẽ cân nhắc sửa đổi các quy định này để vừa đảm bảo công bằng, vừa hỗ trợ doanh nghiệp duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Trong bối cảnh đó, ngày 29/10, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã trình Quốc hội dự thảo Luật sửa đổi một số điều trong các luật về tài chính, bao gồm Luật Quản lý thuế. Theo đó, Chính phủ đề xuất mở rộng đối tượng bị tạm hoãn xuất cảnh sang cả các cá nhân, chủ hộ kinh doanh, và các đại diện pháp luật của hợp tác xã, doanh nghiệp nếu có nợ thuế, nhưng dự thảo hiện vẫn chưa quy định cụ thể về ngưỡng nợ.
Thẩm tra dự thảo này, Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội lưu ý rằng, cần bổ sung ngưỡng nợ thuế để giới hạn phạm vi áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh, đồng thời đề nghị đánh giá kỹ hơn tác động của biện pháp này nhằm tránh các phản ứng không cần thiết.
Góp ý thêm, ông Phạm Trọng Nghĩa, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Xã hội của Quốc hội, nhấn mạnh sự cần thiết trong việc quy định rõ ràng về vai trò của người đại diện pháp luật – cá nhân này nên là người thực sự có thẩm quyền, như Chủ tịch HĐQT, chủ sở hữu công ty, phù hợp với Luật Doanh nghiệp, thay vì người lao động không có quyền quyết định.
Biện pháp tạm hoãn xuất cảnh hiện là một trong các phương thức cưỡng chế thuế đối với trường hợp có dấu hiệu vi phạm, nhằm ngăn chặn tình trạng tẩu tán tài sản. Theo Luật Quản lý thuế 2019 và Nghị định 126, thủ trưởng cơ quan thuế có quyền ra quyết định hoãn xuất cảnh với cá nhân chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế. Tuy nhiên, các quy định hiện tại không quy định ngưỡng nợ cụ thể, và việc áp dụng biện pháp cưỡng chế này đang được cân nhắc nhằm tối ưu hóa hiệu quả và phù hợp với thực tiễn.