Bộ Tư pháp đã công bố tài liệu họp thẩm định dự thảo Nghị định quy định mức thu lệ phí trước bạ (LPTB) đối với ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự sản xuất, lắp ráp trong nước.
Theo Bộ Tài chính, việc giảm mức thu lệ phí trước bạ với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đã được thực hiện trong ba đợt: từ ngày 28/6/2020 đến hết ngày 31/12/2020; từ ngày 1/12/2021 đến hết ngày 31/5/2022; và từ ngày 1/7/2023 đến hết ngày 31/12/2023. Từ ngày 1/1/2024, mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước được thực hiện theo Nghị định số 10/2022/NĐ-CP, trong đó mức thu LPTB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước bằng mức thu LPTB đối với ô tô cùng loại.
Bước vào năm 2024, các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô và toàn nền kinh tế phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức từ các yếu tố trong và ngoài nước. Bên cạnh đó, sức ép lạm phát, tỷ giá và giá vàng cao làm ảnh hưởng đến tâm lý người tiêu dùng, dẫn đến xu hướng thắt chặt chi tiêu đối với các mặt hàng có giá trị cao, trong đó có ô tô.
Dựa trên thực tế thị trường ô tô các tháng cuối năm 2023 và đầu năm 2024, doanh số toàn thị trường ô tô đầu năm 2024 (bao gồm cả xe du lịch và xe thương mại) đã sụt giảm đáng kể. Theo báo cáo bán hàng của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), doanh số bán hàng của các doanh nghiệp thuộc VAMA đạt 108.309 xe, giảm 5% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, xe du lịch đạt 77.351 chiếc (giảm 7%), xe thương mại đạt 30.022 chiếc (tăng 2%) và xe chuyên dụng đạt 936 chiếc (giảm 13% so với năm 2023).
Sản lượng tiêu thụ xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước bình quân trong 5 tháng đầu năm 2024 khoảng 10.977 xe/tháng. Trong giai đoạn phục hồi sản xuất kinh doanh, nền kinh tế và thị trường ô tô còn phải đối phó với những tác động tiêu cực khác do suy thoái kinh tế và xung đột địa chính trị toàn cầu, cùng tình trạng đứt gãy nguồn cung, đặc biệt từ sau giai đoạn dịch bệnh.
Năm 2024, trong khi sản lượng và doanh số bán ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước liên tục giảm, ô tô nhập khẩu nguyên chiếc lại tăng nhanh. Nhiều mẫu xe ô tô nhập khẩu nguyên chiếc được nhà phân phối ưu đãi, hạ giá sâu giúp tăng doanh số, thu hẹp khoảng cách với xe sản xuất trong nước.
Việt Nam đã ký kết 17 Hiệp định FTA, trong đó có nhiều FTA cam kết đưa thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc về 0%. Việc thực hiện các cam kết này gây sức ép lớn đối với sản phẩm ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước về chất lượng, công nghệ và giá thành cạnh tranh. Đây là những khó khăn đặc biệt trong giai đoạn hiện nay nếu chỉ dựa vào nguồn lực và các giải pháp kích cầu riêng lẻ của từng doanh nghiệp sẽ không đủ để duy trì sản lượng và doanh số bán hàng cũng như tạo sự ổn định và bền vững cho thị trường.
Bộ Tài chính cho biết, việc giảm mức thu lệ phí trước bạ qua các năm cũng có tác động làm giảm thu ngân sách nhà nước, lần lượt là 7.314 tỷ đồng; 7.896 tỷ đồng và 5.238 tỷ đồng. Nếu tiếp tục giảm mức thu lệ phí trước bạ trong năm 2024, dự kiến ngân sách nhà nước sẽ giảm thu khoảng 5.200 tỷ đồng.
Bộ Tài chính cũng đã cập nhật ý kiến tham gia của các bộ, ngành, địa phương, về cơ bản, các đơn vị nhất trí với dự thảo Nghị định. Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tư pháp và Bộ Công Thương có ý kiến lo ngại về vi phạm cam kết quốc tế. Cụ thể, việc tiếp tục giảm lệ phí trước bạ như dự thảo Nghị định sẽ vi phạm cam kết quốc tế, dẫn tới nguy cơ bị xử phạt hoặc trả đũa từ các nước mà Việt Nam xuất khẩu hàng hóa sang, do đó cần xây dựng phương án để chủ động ứng phó.
P.V (t/h)