Mô hình cho thuê tín chỉ carbon: Cơ hội phát triển cho doanh nghiệp Việt

11:24 29/02/2024

Thách thức về biến đổi khí hậu đang tạo ra nhu cầu ngày càng tăng về giảm lượng khí thải carbon. Vậy nên, mô hình cho thuê tín chỉ carbon đã trở thành một giải pháp hữu hiệu để đáp ứng nhu cầu này.

Ảnh minh họa

Lợi ích cho doanh nghiệp Việt

Theo lộ trình, thị trường carbon trong nước sẽ thí điểm từ năm 2025, vận hành chính thức từ năm 2028. Việc sớm thực hiện thị trường này đem lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp cũng như góp phần quan trọng trong phát triển và bảo vệ rừng.

Theo đó, mô hình cho thuê tín chỉ carbon là quá trình mua bán quyền sử dụng khí thải carbon. Các doanh nghiệp hoặc tổ chức sẽ giảm lượng khí thải carbon của mình có thể tạo ra tín chỉ carbon. Những tín chỉ này sau đó có thể được cho thuê hoặc bán cho các doanh nghiệp khác để giúp họ đạt được mục tiêu giảm lượng khí thải carbon của mình.

Tham gia mô hình cho thuê tín chỉ carbon, các doanh nghiệp Việt có thể tạo ra nguồn thu phụ từ việc cho thuê hoặc bán tín chỉ carbon. Điều này giúp tăng cường lợi nhuận và tài chính cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp tham gia mô hình này thể hiện cam kết và trách nhiệm xã hội trong việc giảm lượng khí thải carbon. Điều này cung cấp một cơ hội để xây dựng hình ảnh tích cực và tăng cường uy tín của doanh nghiệp trong mắt khách hàng, đối tác và cộng đồng.

Ngoài ra, mô hình cho thuê tín chỉ carbon cung cấp một cơ hội để doanh nghiệp Việt tiếp cận thị trường quốc tế liên quan đến giảm lượng khí thải carbon. Việc tham gia vào thị trường này không chỉ mở rộng phạm vi kinh doanh mà còn tạo ra cơ hội hợp tác và đầu tư từ các đối tác quốc tế.

Theo TS. Phạm Xuân Phương, nguyên Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ NN&PTNT, tín chỉ carbon rừng là một sản phẩm mới của rừng, sẽ được bán cho các doanh nghiệp có phát thải carbon lớn trong các lĩnh vực như sản xuất xi măng, nhiệt điện, thép... để thu về những khoản kinh phí tái đầu tư bảo vệ và phát triển rừng. Các doanh nghiệp phát thải nhiều carbon sẽ buộc phải mua tín chỉ carbon rừng theo quy định.

Ông cho biết, tiềm năng rừng tự nhiên của nước ta rất lớn, việc bán tín chỉ carbon rừng hoàn toàn phù hợp với Việt Nam. Nhưng các đối tác mua tín chỉ carbon là họ mua phần tăng trưởng của rừng gắn với tăng lượng hấp thụ carbon trong 5, 10 hoặc 20 năm tiếp theo. Như vậy chỉ những khu rừng được bảo vệ tốt, rừng có tăng trưởng mới có thể bán được tín chỉ carbon.

Phát triển mô hình cho thuê tín chỉ carbon ở Việt Nam

Hiện nay, việc phát triển mô hình cho thuê tín chỉ carbon yêu cầu xây dựng một hệ thống chuỗi giá trị từ việc đo lường, xác nhận và ghi nhận khí thải carbon cho đến việc giao dịch và quản lý tín chỉ carbon. Cần có sự hợp tác giữa các cơ quan chính phủ, tổ chức phi chính phủ và doanh nghiệp để xây dựng hệ thống này.

Trong đó, các doanh nghiệp cần được tạo điều kiện để hiểu và áp dụng các quy định và quy trình liên quan đến mô hình cho thuê tín chỉ carbon. Đồng thời, cần có các chương trình đào tạo và tư vấn để nâng cao nhận thức và năng lực của doanh nghiệp trong việc thực hiện giảm lượng khí thải carbon và tham gia vào mô hình cho thuê tín chỉ carbon.

Bên cạnh đó, Chính phủ luôn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra các chính sách và quy định hỗ trợ phát triển mô hình cho thuê tín chỉ carbon. Điều này bao gồm việc thiết lập các tiêu chuẩn và quy trình xác nhận và ghi nhận khí thải carbon, cung cấp khung pháp lý và kích thích kinh tế để khuyến khích doanh nghiệp tham gia mô hình này.

Liên quan đến lĩnh vực này, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc hình thành thị trường tín chỉ carbon là thực hiện cam kết giảm phát thải ròng khí nhà kính bằng 0 (Net Zero) trên thực tế, bằng công cụ kinh tế để quản lý phát thải khí nhà kính của doanh nghiệp.

"Mục tiêu là tạo ra thị trường tín chỉ carbon công khai, minh bạch, trên cơ sở xác định tổng lượng phát thải, phân bổ hạn ngạch phát thải cho các địa phương, lĩnh vực, thậm chí đến từng chủ thể phát thải; sử dụng các công cụ kinh tế để thay đổi nhận thức, hành vi trong phát thải khí nhà kính", Phó Thủ tướng cho biết.

"Tuy nhiên, chúng ta phải chủ động xây dựng thị trường tín chỉ carbon ngay từ bây giờ để có ứng xử phù hợp với các quốc gia, khu vực đã áp dụng công cụ kinh tế, tài chính để quản lý lượng phát thải khí carbon, tránh tổn thất, thiệt thòi cho doanh nghiệp, bảo vệ được lợi ích quốc gia", Phó Thủ tướng nói.

Như vậy, mô hình cho thuê tín chỉ carbon mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp Việt, bao gồm tạo nguồn thu phụ, xây dựng hình ảnh và uy tín, và tiếp cận thị trường quốc tế. Để phát triển mô hình này, cần xây dựng hệ thống chuỗi giá trị, tăng cường nhận thức và đào tạo, tạo điều kiện thuận lợi về chính sách và xây dựng mạng lưới hợp tác. Việc tham gia vào mô hình cho thuê tín chỉ carbon không chỉ hỗ trợ sự phát triển bền vững của doanh nghiệp mà còn đóng góp tích cực vào việc giảm biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường.

Nhân Hà Phan