Nhà đầu tư phải ứng tiền thực hiện bồi thường hỗ trợ tài định cư
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) vừa có văn bản đề nghị không đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất chưa GPMB, mà chỉ đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất đã giải phóng mặt bằng để tránh xảy ra “xung đột lợi ích” giữa cơ quan nhà nước với người có đất bị thu hồi sau khi đã lựa chọn nhà đầu tư thông qua đấu thầu dự án có sử dụng đất:
Theo đó, nhà đầu tư trúng đấu thầu có trách nhiệm ứng vốn để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Quá thời hạn 03 tháng kể từ ngày nhận được yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền mà nhà đầu tư không ứng đủ vốn để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thì cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định hủy kết quả trúng đấu thầu”.
HoREA cho rằng, việc quy định “trách nhiệm” của Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện đấu thầu trước và đã lựa chọn được nhà đầu tư, rồi sau đó mới ban hành quyết định thu hồi đất, tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giao đất sạch cho nhà đầu tư trúng thầu thì có một số “bất cập” và có thể phát sinh “xung đột lợi ích” giữa cơ quan nhà nước với người có đất bị thu hồi.
Từ đó, HoREA đề nghị bỏ quy định về trách nhiệm của “Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền phải thực hiện xong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giao đất, cho thuê đất đối với nhà đầu tư trúng đấu thầu” để không “biến” Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trở thành “người làm thuê” cho nhà đầu tư trúng thầu dự án có sử dụng đất.
Ngoài ra theo HoREA, với quy định tại điểm c khoản 5 và khoản 6 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) thì sẽ “biến” cơ quan nhà nước là Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh trở thành “người làm thuê” cho nhà đầu tư trúng thầu dự án có sử dụng đất, do đã quy định trách nhiệm của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phải thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng là công việc khó khăn nhất, phức tạp nhất, dễ va chạm và dễ làm mất lòng dân nhất để sau đó chậm nhất là 36 tháng kể từ ngày ban hành quyết định công nhận kết quả trúng đấu thầu thì Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh phải giao đất sạch này cho nhà đầu tư trúng thầu, bởi lẽ người dân có đất bị thu hồi dễ “ngộ nhận” là Nhà nước thu hồi đất của mình để giao cho nhà đầu tư tư nhân và dùng “tiền ứng trước” của nhà đầu tư tư nhân để thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư mà người dân “không cần biết” là Nhà nước đã lựa chọn nhà đầu tư thông qua đấu thầu công khai, minh bạch.
Do vậy, Hiệp hội đề nghị bỏ quy định về trách nhiệm của “Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền phải thực hiện xong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giao đất, cho thuê đất đối với nhà đầu tư trúng đấu thầu” tại điểm c khoản 5 và khoản 6 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Bỏ quy định đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất chưa GPMB, đồng thời với bỏ quy định trách nhiệm của “Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền phải thực hiện xong việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư để giao đất, cho thuê đất đối với nhà đầu tư trúng đấu thầu” và đề nghị chỉ đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất đã GPMB tại điểm c khoản 3 và khoản 6 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)
Đề nghị chỉ định thầu đối với dự án đất đã GPMB
Ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM cho rằng, nên chỉ đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất đã GPMB thì mới bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với khoản 2 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), quy định“Trường hợp trong khu đất thực hiện dự án có phần đất quy định tại khoản 1 Điều 217 của Luật này thì Nhà nước thu hồi để giao, cho thuê đất thông qua đầu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đối với cả khu đất”, mà khoản 1 Điều 217 quy định về “đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý” là “đất công”.
“Vậy nên, việc bỏ quy định đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất chưa GPMB và chỉ quy định đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với đất đã GPMB”, ông Châu nói.
Ngoài ra, ông này đề nghị bổ sung thêm các trường hợp đấu thầu dự án có sử dụng đất để thực hiện các “dự án thương mại, dịch vụ, y tế, giáo dục, du lịch, vui chơi giải trí, thể dục thể thao, khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghiệp, cụm công nghiệp, cơ sở sản xuất phi nông nghiệp” tại khoản 1 Điều 126 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi):
Theo ông Châu, để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất trong việc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất, Hiệp hội đề nghị lựa chọn Phương án 1 của điểm a khoản 2 Điều 115 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định Tổ chức phát triển quỹ đất có chức năng “Thực hiện các dự án tạo quỹ đất quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều 113 của Luật này” và chọn “Phương án 1 giữ Điều 113 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)”.
“Do vậy, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh nên có quy định các tiêu chí lựa chọn dự án đầu tư có sử dụng đất phải thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định dự án đầu tư có sử dụng đất phải thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Trong đó, trách nhiệm cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định lựa chọn phương thức “đấu thầu dự án có sử dụng đất” hoặc phương thức “đấu giá quyền sử dụng đất” để lựa chọn nhà đầu tư phù hợp với từng thửa đất, khu đất và thực tiễn của địa phương”, ông Lê Hoàng Châu chia sẻ.
Nghệ Nhân