Chi phí vận chuyển hàng hải quốc tế đã tăng lên khi các doanh nghiệp chuẩn bị vận chuyển hàng hóa cho mùa lễ hội sớm hơn nhiều so với thường lệ. Đây là dấu hiệu cho thấy những ảnh hưởng sâu rộng của sự gián đoạn do các cuộc tấn công ở Biển Đỏ gây ra.
Theo công ty theo dõi thị trường vận tải hàng hóa Xeneta, chi phí trung bình để vận chuyển trong thời gian ngắn một container 40ft (khoảng 12m) giữa Viễn Đông và Bắc Âu đã tăng lên mức 4,343 USD vào tuần trước, cao hơn gần ba lần so với cùng kỳ năm ngoái. Theo công ty này, đây là tuyến vận tải nhạy cảm với giá thị trường nhất.
Giá cước vẫn chưa vượt qua mức đỉnh sau khi nhóm chiến binh Houthi của Yemen bắt đầu nhắm mục tiêu tới các tàu vào tháng 11. Tuy nhiên, chi phí đang tăng trở lại sau khoảng thời gian im ắng vào mùa xuân của ngành vận tải.
Thông thường, giai đoạn cao điểm xảy ra từ cuối mùa hè đến mùa thu, khi các nhà bán lẻ bắt đầu nhập hàng cho đợt giảm giá “Black Friday” tháng 11 và mùa mua sắm Giáng sinh. Ông Michael Aldwell, người đứng đầu bộ phận hậu cần đường biển tại Kuehne + Nagel, cho biết: “Mùa cao điểm đã đến” (Kuehne + Nagel là một trong những công ty giao nhận vận tải lớn chuyên xử lý hàng hóa và ấn định giá vận chuyển cho các nhà bán lẻ).
Số liệu trong ngành cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng trở lại của chi phí vận chuyển. Nhưng những điều này phần lớn có liên quan đến các cuộc tấn công ở Biển Đỏ, điều mà Houthi cho rằng nhằm hỗ trợ người Palestine ở Gaza trong cuộc chiến của Israel với Hamas.
Những điều này đã hạn chế nguồn cung không gian vận chuyển và container toàn cầu khi các chủ tàu đi lại giữa châu Á và châu Âu buộc phải đi một tuyến đường dài hơn quanh châu Phi.
Vì cuộc chiến ở Gaza, nhiều chủ tàu đang chuẩn bị cho các cuộc tấn công khác làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu trong những tháng mùa thu, thời gian mà các nhà bán lẻ thường nhập khẩu hàng hóa Giáng sinh.
Ông Aldwell cho biết một số khách hàng của Kuehne + Nagel đã đặt trước các chuyến hàng cho kỳ mua sắm lễ hội ngay từ đầu tháng 4, trong khi những khách hàng khác đã tích trữ các mặt hàng mùa hè như bàn ghế ngoài trời và đồ nướng.
Ông nói thêm rằng nhu cầu cũng đã được thúc đẩy bởi những khách hàng trước đây đã cắt giảm lượng hàng tồn kho do kỳ vọng nhu cầu tiêu dùng yếu trong năm nay. Với việc nhu cầu hiện không còn trầm lắng như một số doanh nghiệp dự đoán, họ đã “rất nhanh chóng trả giá cao hơn để có được khả năng vận chuyển hàng hoá" phục vụ hoạt động kinh doanh.
Theo ông Peter Sand, nhà phân tích trưởng tại Xeneta, nơi cung cấp dữ liệu cho các thương nhân, các nhà nhập khẩu đã học được một bài học khó khăn trong thời kỳ đại dịch rằng cách tốt nhất để xây dựng khả năng phục hồi cho chuỗi cung ứng của họ là “tích trữ nhanh nhất có thể”.
Ông cho biết các doanh nghiệp đã nói với Xeneta rằng một số đã quyết định “nhập hàng Giáng sinh ở thời điểm hiện tại nếu có thể, bởi có khả năng họ sẽ thiếu nguồn cung khi mùa cao điểm truyền thống tới”.
Ông nói thêm: “Đây là phản ứng trực tiếp trước sự gián đoạn xảy ra do các cuộc tấn công của Houthi… Không ai thực sự chắc chắn khi nào nó sẽ kết thúc”.
Theo ông Marco Forgione, Tổng Giám đốc Viện Xuất khẩu và Thương mại Quốc tế, đại diện cho các thương nhân Vương quốc Anh, đối mặt với nền kinh tế toàn cầu suy yếu và tình trạng dư thừa cung tàu vào năm ngoái, “các hãng vận tải lớn đều cho rằng triển vọng tài chính của mình sẽ thực sự khá yếu”, ngay cả trước khi các cuộc tấn công ở Biển Đỏ bắt đầu.
Hiện tại, sự gián đoạn dự kiến sẽ tiếp tục vào cuối năm nay. Ông Forgione nói thêm, ngay cả sau khi sự gián đoạn ở Biển Đỏ được giải quyết, “chuỗi cung ứng sẽ khác trong tương lai” bởi quá trình toàn cầu hóa đang bị đe dọa bởi sự bất ổn địa chính trị lặp đi lặp lại. Ông nói: “Chúng ta sẽ thấy việc quản lý hàng tồn kho cần được đặt lên hàng đầu”.
Lân Nguyễn (theo Financial Times)