Đón đầu cho cuộc cách mạng bán hàng qua nền tảng livestream tại Việt Nam

Kỷ nguyên của ngành livestream tại Trung Quốc

Trung Quốc có thể ví như cái nôi ra đời của bán hàng livestream. Những ông lớn thương mại điện tử tại đây đổ tiền để làm người dẫn đường, đồng bộ với hệ thống dữ liệu sẵn có, nhằm phục vụ đến tận chân người tiêu dùng.

Năm 2016, ngành công nghiệp Livestream bán hàng (gọi tắt là Live Commerce) tại Trung Quốc vẫn còn sơ khai bằng các nền tảng thương mại điện tử và mạng xã hội video ngắn ra mắt tính năng livestream. Các mạng xã hội video ngắn bắt đầu thử nghiệm mô hình kiếm tiền (thương mại điện tử, thanh toán điện tử). 2017 được xem là năm khởi động của Live Commerce tại quốc gia đông nhất thế giới này khi những người livestream (streamer) đa dạng hơn, gồm Celeb, KoL, cho đến người bình thường, đồng thời xuất hiện thêm các tổ chức MCN (mạng đa kênh) cho livestream.

Đến 2018, ngành công nghiệp Livestream tại Trung Quốc bước vào đà tăng trưởng. Các nền tảng thương mại điện tử phát hiện tầm quan trọng của livestream nên đã trợ giá để hỗ trợ cho người sản xuất nội dung, ngược lại các nền tảng mạng xã hội bằng video bắt đầu xây dựng các chuỗi cung ứng thương mại điện tử của riêng mình.

Xu hướng bán hàng qua livestream phát triển mạnh mẽ tại Trung Quốc và các nước khác trên thế giới vẫn chưa theo kịp. Thử nghiệm về phát trực tiếp của Amazon vẫn chưa thu hút được nhiều chú ý trong khi đó Facebook mới bắt đầu bước chân vào lĩnh vực này.

Đến hiện tại, thay vì xuất hiện trên TV thì những người bán hàng trực tuyến quảng cáo sản phẩm trên các dịch vụ livestream. Các nền tảng này phát triển theo cấp số nhân ở Trung Quốc, khi mạng xã hội 'bùng nổ' và người xem tìm kiếm điều gì đó thú vị hơn những thứ được chiếu trên truyền hình.

Covid-19 khiến nhiều ngành công nghiệp của Trung Quốc rơi vào khó khăn nhưng nó không ảnh hưởng đến các nền tảng livestream.

Dự kiến đến cuối năm 2020 Trung Quốc sẽ có 524 triệu người (khoảng 40% dân số) sử dụng livestream. Riêng mùa Sale từ ngày 1-11/11 năm nay đã có gần 300 triệu người dùng Taobao xem livestream bán hàng. Sản lượng bán hàng qua livestream tại Trung Quốc năm 2020 dự kiến đạt hơn 170 tỷ USD, và tỷ trọng doanh số bán hàng nhờ livestream trên tổng tỷ trọng thương mại điện tử quốc gia này dự kiến năm 2022 sẽ chiếm đến 20%.

Livestream bán hàng tại Trung Quốc giờ đã vô cùng phổ biến. Hiện nay, tại Trung Quốc, người người, nhà nhà đều sử dụng livestream như một kênh bán hàng chủ lực. Mọi thứ hàng hóa và dịch vụ đều được bán qua livestream, như từ bảo hiểm nhân thọ, bán gói vay, livestream dạy đầu tư cổ phiếu và hướng dẫn mua chứng khoán, bitcoin, bán tour du lịch (nhất là sau Covid-19), bán xe sang, nhà đất, và thậm chí bán cả dịch vụ phóng vệ tinh (với trường hợp của Vi Á, một trong những KOL nổi tiếng nhất về livestream bán hàng tại Trung Quốc đã livestream bán dich vụ phóng vệ tinh và sau 10 giây đã có khách chốt đơn hàng).

Hình ảnh người nông dân ra đồng livestream quá trình trồng trọt, thu hái và bán nông sản ngay tại vườn nhà mình, tạo cho khách hàng cảm giác tin tưởng hơn và có tính tương tác mua hàng nhanh hơn.

Lãnh đạo địa phương cũng quảng cáo, bán sản phẩm địa phương qua Livestream (sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình thúc giục quan chức Livestream bán sản vật địa phương). Trong khi đó, các tỷ phú cũng lên mạng bán hàng livestream và thành công nhất như CEO Xiaomi thu được hơn 30 triệu USD từ bán bút, cân điện tử, smartrphone, tivi sau 2 giờ livestream…

Bức tranh của thị trường livestream tại Việt Nam

Hiện nay, dự kiến mỗi ngày bình quân tại Việt Nam đang có khoảng từ 70-80 nghìn (phiên) livestream bán hàng trên các nền tảng mạng xã hội trong đó chủ yếu là Facebook.

Ngoài ra còn thêm khoảng 2.000-3.000 phiên livestream bán hàng trên các nền tảng thương mại điện tử như Shopee live, Tiki Live, Lazada… Như vậy, tổng cộng tính bình quân mỗi tháng đang có 2,5 triệu phiên bán hàng trên livestream, với sự tham gia của hơn 50 nghìn nhà bán hàng. Tuy nhiên con số này sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, đặc biệt tình hình Covdi-19 vẫn còn phức tạp. Lvestream bán hàng trong những năm tới vẫn còn tăng trưởng mạnh mẽ.

Tại Việt Nam, livestream bán hàng chớm trở thành trào lưu và hứa hẹn trở thành phương cách làm giàu mới cho bất kỳ ai. Tuy nhiên do phát triển tự phát nên các livetreamer còn thiếu nhiều kỹ năng và kỹ thuật chuyên nghiệp để thành công.

Hơn vậy, livestream bán hàng tại Việt Nam vẫn còn tự phát, theo trào lưu và thiếu bài bản; các buổi livestream của streamer được chuẩn bị còn sơ sài, tùy hứng, thậm chí số đông bán hàng còn theo kiểu khoe thân, chiêu trò, ít tương tác và thiếu cam kết. Bản thân sản phẩm được bán qua livestream chủ yếu là rẻ tiền, chất lượng kém. Công nghệ livestream cũng yếu và sơ sài.

Theo bà Nguyễn Trần Bích Ngọc, Nhà sáng lập kiêm CEO EComEasy (ECE), một đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ cho nhà bán hàng trên các sàn thương mại điện tử, cho biết có ít nhất 4 thách thức mà người bán cần giải quyết nếu muốn sống còn với con đường này. Thứ nhất, nội dung livestream phải thu hút, deal phải tốt hơn mua offline hay mua bình thường qua sàn. Thứ hai, chất lượng sản phẩm phải tốt để người mua còn quay lại. Thứ ba, việc giao hàng đủ nhanh để khách hàng còn thích thú và mong chờ, không bị "quên" giữa hàng chục livestream khác mà họ xem mỗi ngày. Ngoài ra, việc chăm sóc khách hàng như phương thức thanh toán, bảo hành đổi trả có giúp họ hài lòng không.

Ngoài ra, theo ông Phạm Ngọc Duy Liêm - một trong ba sáng lập viên của Công ty Cổ phần Công nghệ GoStream - nền tảng livestream đầu tiên của người Việt, có 3 yếu tố để bán hàng qua livestream tại Việt Nam trở thành ngành công nghiệp.

Thứ nhất là hàng hóa. Cần có các hàng hóa tốt, dồi dào, chất lượng tốt và giá cả cạnh tranh đưa lên bán trên các nền trảng livestream. Điều này Việt Nam hoàn toàn có thể đáp ứng. Thứ 2 là các livestreamer. Cần phải có nhiều, rất nhiều các ngôi sao livestream bán hàng, biết rất nhuần nhuyễn giữa giải trí và bán hàng. "Một ngành công nghiệp giải trí chỉ xuất hiện khi có ngôi sao. Không có Sơn Tùng MTV… thì không thể nào ngành công nghiệp âm nhạc có một lượng hâm mộ khổng lồ như hiện nay. Bóng đá cũng vậy", ông Duy Liêm nói và cho rằng, ngành công nghiệp livestream bán hàng tại Việt Nam cũng chưa có ngôi sao, nên, việc các doanh nghiệp, tổ chức đang tham gia vào việc xây dựng lên một hệ thống các livestreamer sẽ ươm mầm để tạo ra những ngôi sao – khi đó mới khẳng định livestream bán hàng là một ngành công nghiệp với đầy đủ tính chất và giá trị. Thứ ba là kỹ thuật. Để triển khai được livestream bán hàng đòi hỏi có 2 yếu tố: (1) các nền tảng xem livestream và có khả năng phục vụ hàng chục triệu người xem đồng thời; (2) cần có các phần mềm phát livestream mà có sự tương tác vượt trội chứ không phải đơn thuần là đưa camera ra trước mặt. Riêng yếu tố thứ nhất – nền tảng xem livestream thì Youtube và Facebook đang thống trị và hoàn toàn có thể đáp ứng. Với yếu tố thứ hai, từ một vài năm qua, các doanh nghiệp công nghệ Việt cũng đã bắt đầu tham gia vào thị trường tiềm năng và rất mới này.

Có thể thấ,y livestream với những điểm mạnh vốn có của mình, sẽ trở thành một xu hướng dẫn đầu trong thời gian sắp tới, hứa hẹn sẽ là công cụ marketing hữu hiệu dành cho các doanh nghiệp, cũng như cá nhân kinh doanh nhỏ lẻ. Với lượng chi phí thấp, cách vận hành đơn giản, sẽ không quá bất ngờ nếu đây trở thành một hình thức tiếp thị vô cùng hiệu quả trong tương lai gần.

TH