Thứ năm 16/10/2025 08:15
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Điều gì làm nên một nhà sáng lập đại tài?

30/11/2021 16:00
Có gì đặc biệt ở một nhà sáng lập doanh nghiệp và khiến họ trở nên khác biệt so với phần còn lại? Họ có phải là những người có tầm nhìn, định hướng hay cái nhìn sâu sắc đến mức có thể thao túng được ngành công nghiệp và thu về hàng tỷ đô la?
Người sáng lập đặt nền móng cho doanh nghiệp
Người sáng lập đặt nền móng cho doanh nghiệp. (Ảnh: Schroders)

Hãy điểm qua một số gương mặt nhà sáng lập nổi bật, chẳng hạn như Jeff Bezos đã thay đổi cách chúng ta mua sắm hay Elon Musk có thể khiến đồng tiền ảo tăng vọt và trở thành xu hướng toàn cầu chỉ với một dòng tweet. Mark Zuckerberg làm chao đảo các cuộc tranh luận và bầu cử trước công chúng. Cách đây không lâu, Bezos và Musk đã có cuộc chạy đua không gian theo đúng nghĩa đen. Nếu có thể tìm ra điểm khác biệt giữa các nhân vật trên và phần còn lại của chúng ta, bạn chính là nhà sáng lập đại tài tiếp theo.

Cũng chính vì lí do trên, những câu chuyện về người sáng lập luôn có sức lan tỏa mạnh mẽ. Sự xuất hiện của những nhân vật hùng mạnh nắm giữ các ngành công nghiệp đặt ra hình mẫu mà hàng trăm triệu người đang cố gắng làm theo và đạt được thành công phi thường như đã kể trên. Mặc dù nhiều nhà đầu tư đã trau dồi và hoàn thiện khả năng dự đoán nhưng chỉ một vài phần trăm trên thế giới có được tố chất của một nhà sáng lập có thể thay đổi tương lai.

Trong cuốn “Amazon Unbound: Jeff Bezos and the Invention of a Global Empire”, nhà báo Brad Stone đã có lời giải thích về quá trình phát triển của Amazon cho đến khi trở thành một phần không thể thiếu của cuộc sống hàng ngày tại nước Mỹ. Lẽ dĩ nhiên, tỷ phú Bezos được lấy làm thước đo với những nhà sáng lập cùng thời. Anh đã đạt đến mức độ nổi tiếng xuyên biên giới, thường xuyên tổ chức các bữa tiệc quy mô ở Hollywood, có ảnh chân dung được treo tại Phòng trưng bày Chân dung Quốc gia... Vị tỷ phú cũng phù hợp với hình ảnh kiểu mẫu một doanh nhân da trắng, được hưởng nền giáo dục tiên tiến tại đại học League và là một người có tầm nhìn xa.

Cách tiếp cận trực tiếp, bùng nổ của Bezos được hàng loạt người bắt chước, nỗi ám ảnh về năng suất đã truyền cảm hứng cho mạng lưới phân phối rộng lớn của Amazon và nâng tầm kỷ luật tại nơi làm việc, thậm chí một số người cho rằng, môi trường như vậy là quá khắc nghiệt. Nhà báo Brad Stone đã từng áp dụng cách làm của Bezos vào cuộc sống hàng ngày nhưng chẳng bao lâu mẹ cô đã phải thốt lên rằng hãy ngừng sử dụng các nguyên tắc lãnh đạo và bà không thể chịu nổi nữa.

Một tác phẩm khác là “The Cult of We: WeWork, Adam Neumann và Great Startup Delusion” của phóng viên Eliot làm việc tại tờ Wall Street Journal kể về câu chuyện của Neumann được gọi là “người khổng lồ” trong kinh doanh, một nhân vật có tầm nhìn đa chiều và vạch ra lộ trình mang tính cách mạng như Bezos. Trong bài viết mô tả Neumann có “phép thuật” biến một dự án kinh doanh tầm thường trở thành thương vụ thu mua với giá cao bất ngờ. Trên thực tế, “phép thuật” ở đây được hình thành nhờ “cả một hệ thống tin tưởng không ngừng đối với nhà sáng lập tài giỏi cũng như lợi nhuận mà họ mang lại”.

Tất nhiên, nguyên mẫu của Silicon Valley không phải là duy nhất. Trong “Tencent: Câu chuyện phi thường của một doanh nghiệp Internet Trung Quốc”, nhà báo Wu Xiaobo lập luận rằng Pony Ma, người sáng lập tập đoàn công nghệ lớn nhất nhì đất nước là một phần của thế hệ doanh nhân Trung Quốc nổi lên từ sự thay đổi sâu rộng về chính trị, kinh tế và công nghệ. Dù khá kín tiếng với truyền thông, Ma đã biến Tencent từ một công ty kết nối internet với máy nhắn tin thành “gã khổng lồ” đa ngành gồm trò chơi điện tử, thanh toán di động, thương mại điện tử, dịch vụ nhắn tin WeChat, v.v. Xiaobo đã viết: “Tencent giống như một biệt đội hành quân từ những khu vực hẻo lánh nhất đến trung tâm đất nước, phủ sóng rộng rãi khắp lãnh thổ”.

Pony Ma không nổi tiếng về hình ảnh người có tầm nhìn xa trông rộng về công nghệ mà chính sự tập trung vào các chiến lược tăng trưởng cũng như thành công bền vững đã khiến Tencent có bệ phóng vững chắc như ngày hôm nay. Theo Xiao, các nguyên tắc về tối giản hóa sản phẩm, chiến lược hướng đến người tiêu dùng, thử nghiệm nhanh không còn mới lạ nhưng có vẻ như Tencent đã thực hiện chúng tốt hơn bất kỳ đối thủ nào khác.

Liệu ta có thể dự đoán chắc chắn ai sẽ tiếp bước Bezos hay Pony Ma hay không? Đó là một trong những câu hỏi thú vị trong cuốn sách mới của Ali Tamaseb “Những người sáng lập siêu đẳng: Tiết lộ về các công ty khởi nghiệp trị giá hàng tỷ đô la”. Trong đó, tổng hợp dữ liệu về hơn 200 công ty được thành lập từ năm 2005 đến năm 2018 đạt mức định giá hơn 1 tỷ đô la, tác giả đã kiểm chứng mức độ thành công của những công ty khác nhau. Kết quả thu được như sau: Độ tuổi trung bình của những người sáng lập mà ông nghiên cứu là 34; số trường hợp đã theo học 10 trường đại học hàng đầu ở Mỹ bằng với số các trường hợp theo học trường xếp hạng dưới 100; 70% trong tổng số nhà sáng lập đã làm việc cho một công ty khác và phần lớn trong số đó từng trải nghiệm ở các doanh nghiệp lớn như Amazon, Google hoặc McKinsey; 60% trong tổng số trước đó đã thành lập công ty.

Đầu sách “The New Builders: Face to Face with True Future of Business” của nhà đầu tư mạo hiểm Seth Levine và nhà báo Elizabeth MacBride có lẽ sẽ có câu trả lời cho vấn đề trên. Các tác giả lập luận rằng trong khi các ngôi sao công nghệ thu hút sự chú ý, người đứng đầu doanh nghiệp nhỏ đặc biệt là nhà sáng lập da màu, nữ giới chiếm một phần đáng kể trong nền kinh tế Hoa Kỳ. Tuy nhiên, các hệ thống tài chính và cố vấn chưa phát triển do đó thời cơ khởi nghiệp và cơ hội kinh tế đang giảm sút. Không có gì sai khi chúng ta khao khát thành công. Mỗi người đều có thể học hỏi rất nhiều điều từ những câu chuyện truyền cảm hứng. Tuy nhiên đừng nhầm lẫn và mộng tưởng quá đà. Sự khác biệt làm nên kỳ tích là nhận thức rõ ràng và nền tảng cơ bản cần thiết.

Anh Đức

Tin bài khác
Phó Tổng Giám đốc Vinpearl: Tăng trưởng bền vững nhờ ba chân trời, coi AI như đồng sự

Phó Tổng Giám đốc Vinpearl: Tăng trưởng bền vững nhờ ba chân trời, coi AI như đồng sự

Phó Tổng Giám đốc Vinpearl Hoàng Thị Mỹ Hạnh đề xuất phát triển để bền vững: Quản trị ba chân trời tăng trưởng, xây lực lượng lao động lai và coi AI như đồng sự.
Giữ nhân sự giỏi bằng lựa chọn phát triển, đãi ngộ công bằng và trao quyền

Giữ nhân sự giỏi bằng lựa chọn phát triển, đãi ngộ công bằng và trao quyền

Bà Trần Phương Liên cho rằng, giữ người giỏi không chỉ là phúc lợi, mà là trao quyền chọn học, lộ trình minh bạch, đánh giá công bằng và ứng dụng công nghệ phù hợp.
CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025

CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025

CareerViet công bố Bảng xếp hạng "Doanh nghiệp Yêu thích 2025". Vinamilk xuất sắc đứng Top 1 Khối Doanh nghiệp Lớn, khẳng định môi trường làm việc lý tưởng.
UEH ra mắt chương trình “Giám Đốc Điều Hành” – Đào tạo 3.000 CEO dẫn dắt Doanh Nghiệp Việt

UEH ra mắt chương trình “Giám Đốc Điều Hành” – Đào tạo 3.000 CEO dẫn dắt Doanh Nghiệp Việt

Ngày 11/10/2025 – Đại học Kinh tế TP.HCM (UEH) chính thức công bố chương trình đào tạo “Giám đốc điều hành – UEH” (UEH CEO Program) – một sáng kiến chiến lược mang tầm quốc gia, hướng đến việc nâng cao năng lực lãnh đạo và quản trị của doanh nhân Việt trong kỷ nguyên chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và hội nhập toàn cầu.
Khi con người là trung tâm phát triển của doanh nghiệp

Khi con người là trung tâm phát triển của doanh nghiệp

Trong bối cảnh doanh nghiệp Việt Nam hội nhập sâu rộng, câu chuyện chăm lo người lao động không chỉ là phúc lợi, mà còn là chiến lược phát triển bền vững…
Đặc khu Phú Quốc ra mắt cơ sở cấp cứu ngoại viện

Đặc khu Phú Quốc ra mắt cơ sở cấp cứu ngoại viện

Phú Quốc, tỉnh An Giang, là một trong 06 đơn vị đầu tiên trên cả nước thí điểm mô hình cấp cứu ngoại viện, do Sở Y tế An Giang chủ trì, phối hợp cùng hệ thống y tế Vinmec và các cơ sở y tế tại đặc khu.
Sun PhuQuoc Airways: Bán vé đợt đầu ưu tiên kết nối các trung tâm du lịch và kinh tế lớn

Sun PhuQuoc Airways: Bán vé đợt đầu ưu tiên kết nối các trung tâm du lịch và kinh tế lớn

Trong đợt mở bán đầu tiên, Sun PhuQuoc Airways sẽ tập trung khai thác các chuyến bay thương mại từ ngày 01/11/2025 đến 28/3/2026, với mạng bay bao phủ các trung tâm du lịch - kinh tế quan trọng của cả nước.
Chủ tịch CMC Nguyễn Trung Chính: Việt Nam phải làm chủ công nghệ, thoát tư duy gia công

Chủ tịch CMC Nguyễn Trung Chính: Việt Nam phải làm chủ công nghệ, thoát tư duy gia công

Theo ông Nguyễn Trung Chính, doanh nghiệp Việt cần vượt qua tư duy gia công, tập trung làm chủ công nghệ, xây dựng thương hiệu để bứt phá và tạo giá trị gia tăng cao, khẳng định vị thế trí tuệ quốc gia.
Chủ tịch Tập đoàn Dệt may Việt Nam: Thu nhập 7,500 – 8,000 USD/năm cho người lao động, doanh nghiệp cần phải chuyển mình

Chủ tịch Tập đoàn Dệt may Việt Nam: Thu nhập 7,500 – 8,000 USD/năm cho người lao động, doanh nghiệp cần phải chuyển mình

Theo ông Lê Tiến Trường, Chủ tịch Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex), mục tiêu tăng thu nhập bình quân lên 7,500 – 8,000 USD/năm cho người lao động, doanh nghiệp cần phải chuyển mình.
Đẩy mạnh hợp tác quốc tế, phát triển ngành thang máy Việt Nam theo hướng thông minh và bền vững

Đẩy mạnh hợp tác quốc tế, phát triển ngành thang máy Việt Nam theo hướng thông minh và bền vững

Triển lãm quốc tế về thang máy năm 2025 đã mở ra cơ hội hợp tác, chuyển giao công nghệ và phát triển bền vững cho ngành công nghiệp này ở Việt Nam.
PGS. TS Lưu Đức Tuyến: ASCO giữ vai trò tiên phong chuyển đổi số ngành kiểm toán

PGS. TS Lưu Đức Tuyến: ASCO giữ vai trò tiên phong chuyển đổi số ngành kiểm toán

PGS. TS Lưu Đức Tuyên nhấn mạnh ASCO giữ vai trò tiên phong trong chuyển đổi số ngành kiểm toán, các doanh nghiệp nên nhanh chóng đón bắt công nghệ để nâng cao chất lượng, hội nhập quốc tế.
Thương mại số “bùng nổ”, thương hiệu doanh nghiệp vẫn có thể chìm nghỉm hoặc biến mất

Thương mại số “bùng nổ”, thương hiệu doanh nghiệp vẫn có thể chìm nghỉm hoặc biến mất

Công nghệ số phát triển giúp cho thương mại số “bùng nổ” là cơ hội cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp có thể tự quảng bá thương hiệu, sản phẩm của mình. Tuy nhiên, giữa “ma trận” thương hiệu khiến người tiêu dùng khó tìm sản phẩm chất lượng nếu doanh nghiệp không kiên trì khẳng định thương hiệu trên thương trường.
Từ bài học Nepal: Khi nhân sự không được thấu hiểu – khủng hoảng và mất người

Từ bài học Nepal: Khi nhân sự không được thấu hiểu – khủng hoảng và mất người

Khủng hoảng ở Nepal khi chính phủ chặn mạng xã hội, hay hiện tượng ở Việt Nam những tài năng trẻ ra nước ngoài ko trở về, đều chung một thông điệp: Gen Z ngày nay không chấp nhận sự áp đặt. Trong cuộc trò chuyện với Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập, Chuyên gia nhân sự, Tổng giám đốc của Học viện HR, Tiến sĩ Hồng Duyên đã chia sẻ về vấn đề giữ chân và truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ, doanh nghiệp cũng như quốc gia cần phải làm gì trong cuộc cách mạng khởi nghiệp mạnh mẽ này?
Hơn 10.000 suất ăn đậm vị Sài Gòn mời người dân Hà Nội thưởng thức miễn phí tại A80

Hơn 10.000 suất ăn đậm vị Sài Gòn mời người dân Hà Nội thưởng thức miễn phí tại A80

Saigontourist tổ chức chương trình “Chuyến tàu ẩm thực” dùng thử miễn phí hơn 10.000 suất ăn uống đậm vị Sài Gòn cho người dân Hà Nội, duy nhất ngày 15/9/2025 tại VEC – triển lãm A80.
Tỷ phú Sergey Brin: Bộ óc chiến lược của đế chế công nghệ toàn cầu

Tỷ phú Sergey Brin: Bộ óc chiến lược của đế chế công nghệ toàn cầu

Không phải những bài phát biểu ồn ào, không cần chiêu trò truyền thông rầm rộ, Sergey Brin – nhà đồng sáng lập Google chính là hiện thân của một trí tuệ thầm lặng nhưng phi thường. Bằng sự điềm tĩnh, tư duy hệ thống và tầm nhìn xa trông rộng, ông đã âm thầm đặt nền móng vững chắc cho một trong những đế chế công nghệ có ảnh hưởng nhất trong lịch sử nhân loại. Hành trình của Sergey Brin là minh chứng sống động cho sức mạnh của chiến lược khoa học, của sự bền bỉ và của khát vọng thay đổi thế giới một cách có trách nhiệm.