Chủ nhật 20/07/2025 17:31
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Đắk Lắk trước bài toán phát triển bền vững ngành trái cây “tỷ đô”

Sầu riêng đã vươn lên thành mặt hàng tỷ đô của nông nghiệp Việt Nam chỉ sau chưa đầy một thập kỷ. Tuy nhiên, phía sau tốc độ tăng trưởng ấn tượng là những áp lực ngày càng lớn về kiểm soát chất lượng, chuỗi cung ứng và tiêu chuẩn kiểm dịch, đặc biệt tại Đắk Lắk, vùng sản xuất trọng điểm của Tây Nguyên.
Bài liên quan
Sầu riêng Đắk Lắk sắp vào thị trường Ấn Độ

Bùng nổ diện tích, xuất khẩu tăng vọt

Tính đến đầu năm 2025, diện tích trồng sầu riêng tại Việt Nam đạt gần 180.000 ha, tăng gấp gần 6 lần so với năm 2015. Trong số đó, tỉnh Đắk Lắk dẫn đầu cả nước với hơn 30.000 ha, chiếm gần 17% tổng diện tích trồng sầu riêng toàn quốc. Cùng với việc mở rộng diện tích, năng suất và chất lượng cũng được cải thiện đáng kể nhờ vào việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển đổi giống và đầu tư hệ thống tưới tiêu hiện đại.

Sau khi Việt Nam và Trung Quốc ký kết Nghị định thư về xuất khẩu chính ngạch sầu riêng vào tháng 7/2022, thị trường tiêu thụ mặt hàng này đã bước sang một trang mới. Chỉ trong hai năm, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng đã vượt ngưỡng 3 tỷ USD, chiếm tỷ trọng lớn trong tổng giá trị xuất khẩu rau quả của cả nước. Riêng năm 2024, mặt hàng sầu riêng đóng góp gần 2,3 tỷ USD trong tổng kim ngạch xuất khẩu trái cây 5,6 tỷ USD, một con số kỷ lục cho thấy sức hút mạnh mẽ của loại trái cây này trên thị trường quốc tế.

Đắk Lắk trước bài toán phát triển bền vững ngành trái cây “tỷ đô”
Đắk Lắk trước bài toán phát triển bền vững ngành trái cây “tỷ đô”

Tuy nhiên, “tăng trưởng nóng” luôn đi kèm với hệ lụy. Trong 4 tháng đầu năm 2025, những bất cập trong khâu tổ chức sản xuất, thu mua và kiểm soát chất lượng bắt đầu bộc lộ rõ nét. Hệ thống chuỗi cung ứng chưa đồng bộ khiến nhiều doanh nghiệp và hợp tác xã lúng túng khi đối mặt với yêu cầu truy xuất nguồn gốc, kiểm dịch và an toàn thực phẩm từ các thị trường nhập khẩu.

Một trong những vấn đề nổi cộm là việc lạm dụng chất bảo quản không rõ nguồn gốc hoặc không nằm trong danh mục cho phép. Các cơ sở sơ chế và đóng gói tại địa phương còn manh mún, thiếu thiết bị đạt chuẩn, dẫn đến việc nhiều lô hàng bị trả về hoặc cảnh báo tại cửa khẩu biên giới. Đáng nói, việc thiếu trung tâm kiểm nghiệm tại chỗ khiến các doanh nghiệp phải vận chuyển mẫu ra TP. Hồ Chí Minh hoặc Hà Nội để kiểm định, làm tăng thời gian và chi phí đáng kể.

Ngoài ra, thị trường nhập khẩu, đặc biệt là Trung Quốc đang ngày càng siết chặt các tiêu chuẩn nhập khẩu. Việc kiểm tra 100% lô hàng, xét nghiệm dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và yêu cầu mã số vùng trồng hợp lệ đang là áp lực lớn với các nông hộ, nhất là khi phần lớn vẫn còn canh tác nhỏ lẻ, chưa liên kết với các doanh nghiệp theo mô hình chuỗi giá trị.

Thông tin tại Hội nghị "Phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững" ngày 24/5/2025, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhận định rằng, ngành sầu riêng đang phát triển rất nhanh và trở thành một trong những ngành xuất khẩu trọng điểm của nông nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, tốc độ phát triển này cũng đặt ra nhiều thách thức về mặt tổ chức sản xuất và kiểm soát chất lượng. Nếu không kiểm soát chặt chẽ, việc phát triển nóng sẽ dẫn đến nguy cơ mất cân đối trong chuỗi giá trị, ảnh hưởng đến uy tín sản phẩm trên thị trường quốc tế.

Bộ trưởng cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải xây dựng một chuỗi cung ứng đồng bộ, minh bạch và bền vững, đồng thời tăng cường năng lực kiểm nghiệm, kiểm dịch tại địa phương để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao từ các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là Trung Quốc. “Chúng ta cần có chính sách phù hợp để hỗ trợ nông dân chuyển đổi mô hình sản xuất, đầu tư vào cơ sở hạ tầng chế biến và kiểm soát chất lượng sản phẩm nhằm đảm bảo trái cây Việt Nam phát triển bền vững và giữ vững thị phần xuất khẩu,” ông nói thêm.

Cần chiến lược dài hơi cho sự phát triển bền vững

Với vai trò là địa phương dẫn đầu về diện tích và sản lượng sầu riêng, Đắk Lắk không thể đứng ngoài những vấn đề nêu trên. Bên cạnh các hợp tác xã và doanh nghiệp lớn đã bắt đầu áp dụng mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, một bộ phận không nhỏ nông dân vẫn canh tác tự phát, theo phong trào dẫn đến nguy cơ dư cung cục bộ và phá vỡ quy hoạch vùng trồng.

Công tác quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói vẫn còn nhiều bất cập. Tính đến đầu năm 2025, toàn tỉnh có khoảng 400 mã số vùng trồng được cấp phép xuất khẩu sang Trung Quốc, nhưng không ít mã bị tạm dừng do không đảm bảo yêu cầu về nhật ký canh tác, ghi chép sử dụng phân thuốc và điều kiện vệ sinh cơ sở. Trong khi đó, nhiều cơ sở sơ chế vẫn chưa được đầu tư máy móc hiện đại như hệ thống chiếu xạ, khử trùng và đóng gói khép kín, dẫn đến việc hàng hóa không đáp ứng được yêu cầu về kiểm dịch thực vật.

Bên cạnh đó, bài toán về nguồn nhân lực cũng đang là rào cản lớn. Việc thiếu đội ngũ kỹ thuật viên, cán bộ kiểm nghiệm và giám sát chất lượng tại địa phương khiến công tác kiểm tra bị chậm trễ, ảnh hưởng đến tiến độ xuất khẩu và uy tín của hàng Việt trên thị trường quốc tế.

Để không bị “tụt hậu” trong cuộc đua tỷ đô, Đắk Lắk cần nhanh chóng xây dựng chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững, trong đó sầu riêng là một trong những cây trồng chủ lực. Trước mắt, việc đầu tư vào hạ tầng chế biến, bảo quản và kiểm nghiệm tại chỗ cần được ưu tiên. Chính quyền tỉnh có thể phối hợp với doanh nghiệp để xây dựng các trung tâm kiểm định chất lượng nông sản, phòng kiểm dịch thực vật và hệ thống chiếu xạ đạt chuẩn xuất khẩu.

Song song đó, cần có chính sách khuyến khích chuyển đổi mô hình sản xuất nhỏ lẻ sang hợp tác liên kết theo chuỗi giá trị, hỗ trợ nông dân tiếp cận công nghệ và quy trình canh tác tiên tiến. Đặc biệt, công tác cấp mã số vùng trồng và truy xuất nguồn gốc cần được số hóa và giám sát chặt chẽ, tránh tình trạng cấp tràn lan nhưng không kiểm soát được thực tế sản xuất.

Ngoài ra, việc đào tạo nguồn nhân lực địa phương về kỹ thuật canh tác sạch, kiểm nghiệm chất lượng và quản lý chuỗi cung ứng là điều kiện tiên quyết để đảm bảo ngành trái cây Đắk Lắk không chỉ lớn về quy mô, mà còn mạnh về chất lượng và giá trị.

Tin bài khác
Khi ngân hàng bắt tay với startup: Từ “tài sản đảm bảo” đến niềm tin vào nhà sáng lập

Khi ngân hàng bắt tay với startup: Từ “tài sản đảm bảo” đến niềm tin vào nhà sáng lập

"Bạn có tài sản đảm bảo không?" – Đây là câu hỏi đầu tiên mà nhiều ngân hàng đặt ra khi một doanh nghiệp muốn vay vốn. Nhưng với các startup, đôi khi tất cả tài sản họ có chỉ là… chính bản thân mình.
Giá cà phê tăng vọt, Việt Nam lập kỷ lục xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2025

Giá cà phê tăng vọt, Việt Nam lập kỷ lục xuất khẩu 6 tháng đầu năm 2025

Xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 947 nghìn tấn, trị giá 5,45 tỷ USD, tăng 4,5% về lượng và tăng mạnh 66,2% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024.
Dệt may, da giày Việt Nam: Bài toán nội địa hóa 70% nguyên liệu

Dệt may, da giày Việt Nam: Bài toán nội địa hóa 70% nguyên liệu

Xuất khẩu vượt 70 tỷ USD nhưng vẫn phụ thuộc tới 60% nguyên phụ liệu nhập khẩu, ngành dệt may và da giày Việt Nam đang đối mặt với thách thức lớn trong chuỗi cung ứng. Mục tiêu đạt 100 tỷ USD xuất khẩu và nội địa hóa 70% nguyên phụ liệu sẽ chỉ khả thi nếu công nghiệp phụ trợ được “cởi trói” bằng những chính sách quyết liệt, thực chất.
Đề xuất hộ kinh doanh phải dùng tài khoản ngân hàng riêng

Đề xuất hộ kinh doanh phải dùng tài khoản ngân hàng riêng

UBND TP Hà Nội đề xuất quy định bắt buộc hộ kinh doanh phải đăng ký tài khoản ngân hàng và sử dụng giao dịch điện tử phục vụ riêng cho hoạt động kinh doanh.
Founder Local Brand LAM KHUE: "Tôi thất bại vì tư duy sai, không phải vì thiếu năng lực"

Founder Local Brand LAM KHUE: "Tôi thất bại vì tư duy sai, không phải vì thiếu năng lực"

Founder LAM KHUE chia sẻ 7 sai lầm khiến thương hiệu thời trang Việt phải đóng cửa sau 8 năm. Bài học đắt giá dành cho startup và người kinh doanh sáng tạo.
Đề xuất hộ kinh doanh bắt buộc đăng ký tài khoản ngân hàng riêng phục vụ kinh doanh

Đề xuất hộ kinh doanh bắt buộc đăng ký tài khoản ngân hàng riêng phục vụ kinh doanh

Góp ý về hồ sơ chính sách của Dự án Luật Quản lý thuế (thay thế), UBND TP Hà Nội đã đưa ra đề xuất yêu cầu hộ kinh doanh phải bắt buộc đăng ký tài khoản ngân hàng hoặc tài khoản giao dịch điện tử riêng biệt phục vụ cho hoạt động kinh doanh.
Kinh doanh vàng tài khoản, chứng chỉ vàng: Cánh cửa nào đang mở?

Kinh doanh vàng tài khoản, chứng chỉ vàng: Cánh cửa nào đang mở?

Trong ngắn hạn, nhà đầu tư vẫn cần theo dõi chặt chẽ diễn biến từ phía NHNN về tiến độ nghiên cứu và triển khai các công cụ vàng tài khoản.
Chính thức bàn giao vốn Nhà nước ở FPT Telecom về Bộ Công an

Chính thức bàn giao vốn Nhà nước ở FPT Telecom về Bộ Công an

FPT Telecom chính thức được bàn giao phần vốn Nhà nước về Bộ Công an, đánh dấu bước đi chiến lược trong an ninh dữ liệu và chuyển đổi số quốc gia.
Đà Nẵng: Đề xuất áp dụng cơ chế đặc thù để thu hút đầu tư vào Khu kinh tế mở Chu Lai

Đà Nẵng: Đề xuất áp dụng cơ chế đặc thù để thu hút đầu tư vào Khu kinh tế mở Chu Lai

Chiều 15/7, lãnh đạo UBND thành phố Đà Nẵng đã có buổi làm việc với Ban Quản lý các Khu Kinh tế và Khu công nghiệp và kiểm tra thực tế một số dự án trong Khu kinh tế mở Chu Lai.
Điểm mặt những tên tuổi trong thị trường xe máy điện Việt Nam

Điểm mặt những tên tuổi trong thị trường xe máy điện Việt Nam

Thị trường xe máy điện của Việt Nam hiện đang lớn nhất ở khu vực ASEAN và lớn thứ 2 thế giới, chỉ sau Trung Quốc. Trong tương lai, thị trường xe điện Việt Nam còn nhiều dư địa để tiếp tục tăng trưởng.
Kiểm soát rủi ro về hóa đơn điện tử: Khó hay dễ?

Kiểm soát rủi ro về hóa đơn điện tử: Khó hay dễ?

Đã có những trường hợp bị truy thu nhầm vì thiếu hiểu biết hoặc hiểu sai quy định, khiến nhiều người lo ngại mọi khoản tiền được chuyển vào tài khoản ngân hàng có thể bị quy là thu nhập và phải chịu thuế.
Doanh nghiệp tư nhân làm gì để minh bạch sản phẩm?

Doanh nghiệp tư nhân làm gì để minh bạch sản phẩm?

Để lấy được niềm tin của người tiêu dùng, vấn đề đầu tiên là chất lượng sản phẩm. Tuy nhiên, làm thế nào để người tiêu dùng biết đó là sản phẩm tốt hay xấu, các thành phần của sản phẩm, quá trình sản xuất?…
“Xanh hóa”: Con đường sống còn giúp doanh nghiệp tạo sức bật trong chuỗi biến động

“Xanh hóa”: Con đường sống còn giúp doanh nghiệp tạo sức bật trong chuỗi biến động

Chia sẻ tại “Diễn đàn Logistics xanh - Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025”, chiều ngày 11/7, tại Hà Nội, nhiều ý kiến bày tỏ: “Xanh hóa” trở thành con đường sống còn giúp doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh và tạo sức bật trong chuỗi biến động. Phát triển logistics xanh sẽ là lợi thế cạnh tranh để doanh nghiệp Việt đi nhanh hơn, vượt lên trong chiến lược phát triển bền vững toàn cầu.
Logistics xanh: Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025

Logistics xanh: Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025

Chiều ngày 11/7, tại Hà Nội, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp phối hợp Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) tổ chức “Diễn đàn Logistics xanh - Sức bật trong biến động và kết nối cùng FIATA World Congress 2025”.
Những trường hợp nào bị từ chối đăng ký hộ kinh doanh?

Những trường hợp nào bị từ chối đăng ký hộ kinh doanh?

Theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP, hộ kinh doanh có thể bị từ chối cấp phép nếu vi phạm hoặc không hoạt động tại địa chỉ đăng ký.