Đại biểu Quốc hội kiến nghị giải trình mọi biến động tài sản bất thường

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn TP. Hồ Chí Minh) đề xuất bổ sung nguyên tắc tất cả các biến động tài sản bất thường, không phù hợp với thu nhập, dù dưới 1 tỷ đồng, đều phải được giải trình. Theo ông, đây là biện pháp quan trọng để ngăn chặn kỹ thuật “né kê khai” tài sản, vốn phổ biến trong thời gian qua.

Ông Hùng cũng nhấn mạnh việc chuẩn hóa báo cáo phòng, chống tham nhũng theo chuẩn dữ liệu mở, thống nhất trên toàn quốc, kết nối tất cả dữ liệu từ bộ, ngành, địa phương về Cơ sở dữ liệu quốc gia phòng chống tham nhũng theo thời gian thực. Đây là nền tảng hình thành hệ thống cảnh báo sớm, giúp phát hiện bất thường trong đầu tư công, đất đai, đấu thầu hay tuyển dụng.

Đại biểu Quốc hội kiến nghị giải trình mọi biến động tài sản bất thường

Liên quan đến bộ chỉ số liêm chính quốc gia, đại biểu cho rằng dự thảo luật hiện mới dừng ở các tiêu chí đánh giá, chưa quy định việc xây dựng một bộ chỉ số thống nhất, có khả năng đo lường, phản ánh chính xác thực trạng từng địa phương, bộ ngành. Ông đề nghị giao Chính phủ xây dựng bộ chỉ số này với thang điểm, trọng số và tiêu chuẩn đánh giá về phòng ngừa, phát hiện, xử lý, thu hồi tài sản. Bộ chỉ số không chỉ phục vụ báo cáo mà còn là công cụ đánh giá cán bộ, cơ quan, thúc đẩy cạnh tranh liêm chính giữa các địa phương.

Đại biểu Hùng khẳng định, cơ sở dữ liệu phòng chống tham nhũng cần kết nối với dữ liệu quốc gia về dân cư, đất đai, đăng ký doanh nghiệp, thuế, hải quan, ngân hàng, công chứng. Theo ông, 98% hành vi tham nhũng để lại dấu vết thông qua biến động tài sản và giao dịch tài chính; chỉ khi dữ liệu được tích hợp, cơ quan kiểm soát mới phát hiện được các giao dịch bất thường, tài sản “chuyển vòng” hoặc “đứng tên hộ”.

Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) ủng hộ việc tăng ngưỡng kê khai tài sản, thu nhập, nhưng đề nghị cân nhắc kê khai bổ sung khi biến động từ 500 triệu đến dưới 1 tỷ đồng nhằm lấp khoảng trống.

Các đại biểu nhấn mạnh, Luật sửa đổi chỉ thực sự hiệu quả khi bảo đảm ba trụ cột: dữ liệu thống nhất, cơ quan chịu trách nhiệm rõ ràng và cơ chế giám sát chủ động, qua đó hình thành hệ thống kiểm soát tài sản, thu nhập hiện đại, ngăn chặn tham nhũng từ gốc.