Khi công việc kinh doanh gặp nhiều khó khăn, nhiều doanh nghiệp không thể tiếp tục hoạt động thì sẽ chọn phương án tạm ngừng kinh doanh hoặc giải thể. Tuy nhiên để tuyên bố giải thể hay ngừng hoạt động, doanh nghiệp phải hoàn thành các thủ tục theo quy định của pháp luật, trước khi được công nhận giải thể doanh nghiệp vẫn phải thực hiện nghĩa vụ đóng BHXH, BHTN cho người lao động.
Việc này đã được khẳng định trong phán quyết của Tòa án nhân dân TP Bạc Liêu tại Bản án số: 05/2022/LĐ-ST ngày 31/8/2022 về tranh chấp về bảo hiểm xã hội.
Cụ thể, tại Bản án trên, bị đơn - Công ty Cổ phần thức ăn Thủy sản T (trụ sở tại phường C, thành phố Bạc Liêu, tỉnh Bạc Liêu) xác định công ty đồng ý đóng các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp cho nguyên đơn tuy nhiên công ty không còn hoạt động và nguyên đơn đang làm thủ tục xin thôi việc tại công ty nên không còn quyền quyết định các vấn đề liên quan đến vụ việc tranh chấp.
Tuy nhiên, quá trình giải quyết vụ án Tòa án đã tiến hành xác minh thu thập hồ sơ đăng ký kinh doanh và xác định: Theo hệ thống thông tin đăng ký doanh nghiệp quốc gia, tình trạng pháp lý của doanh nghiệp hiện tại là “đang hoạt động”. Phòng Đăng ký kinh doanh chưa tiếp nhận hồ sơ giải thể doanh nghiệp.
Giữa nguyên đơn và bị đơn có ký kết hợp đồng lao động, thỏa thuận mức đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của luất bảo hiểm xã hội năm 2014, đã chấm dứt hợp đồng lao động vào tháng 12/2021, tuy nhiên bị đơn không nộp bảo hiểm xã hội cho nguyên đơn từ tháng 8/2020 đến hết tháng 12/2021 là vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về nghĩa vụ của người sử dụng lao động “Đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 86 và hằng tháng trích từ tiền lương của người lao động theo quy định tại khoản 1 Điều 85 của Luật này để đóng cùng một lúc vào quỹ bảo hiểm xã hội”. 
Căn cứ Khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động năm 2019 đã nêu rõ trách nhiệm của người sử dụng lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động như sau: Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động. Đồng thời, khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về việc người sử dụng lao động phải phối hợp với cơ quan Bảo hiểm xã hội trả sổ Bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Theo đó, người sử dụng lao động có trách nhiệm phải hoàn thành thủ tục chốt sổ bảo hiểm xã hội và trả lại cho người lao động. Việc bị đơn sau khi chấm dứt hợp đồng lao động với nguyên đơn đã không trích nộp đầy đủ các khoản đóng bảo hiểm xã hội và làm thủ tục xác nhận và trả lại giấy tờ này cho nguyên đơn là vi phạm pháp luật lao động và bảo hiểm xã hội.
Từ những nhận định trên, Tòa án nhân dân TP Bạc Liêu buộc Công ty Cổ phần Thức ăn thủy sản T có nghĩa vụ truy nộp bảo hiểm xã hội cho người lao động (thời gian từ tháng 08/2020 đến hết tháng 12/2021) tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Bạc Liêu. Sau khi khi đóng toàn bộ số tiền bảo hiểm xã hội nêu trên Cổ phần Thức ăn thủy sản T và Bảo hiểm xã hội tỉnh Bạc Liêu có nghĩa vụ xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động.
Nguyên An
