Tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội sáng 18/6/2025, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, nhằm bảo đảm nguồn lực thực hiện các mục tiêu phát triển trong bối cảnh yêu cầu chi ngân sách ngày càng lớn, Bộ Tài chính dự kiến tăng thu ngân sách nhà nước năm 2025 ít nhất 15% so với dự toán năm trước. Bên cạnh đó, việc quản lý chi tiêu và tài sản công sẽ tiếp tục được siết chặt, theo hướng hiệu quả, minh bạch và chống lãng phí.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, thu ngân sách nhà nước trong hai năm liên tiếp 2023–2024 đều vượt dự toán, trong đó tỷ trọng thu nội địa không ngừng gia tăng. Đây là tín hiệu tích cực, cho thấy nền tài chính quốc gia đang ngày càng dựa trên nền tảng sản xuất trong nước thay vì phụ thuộc vào xuất nhập khẩu hay dầu thô.
Tuy vậy, để đáp ứng các yêu cầu chi ngày càng phức tạp, từ quốc phòng, an sinh xã hội đến chuyển đổi số và biến đổi khí hậu việc đặt mục tiêu tăng thu tối thiểu 15% trong năm 2025 là bước đi chiến lược. Bộ trưởng cho biết: “Đây là mức tăng cao, nhưng cần thiết để đảm bảo chủ động nguồn lực, nhất là khi nhu cầu chi đầu tư công và các chương trình mục tiêu quốc gia ngày càng lớn”.
Về phía chi ngân sách, Bộ Tài chính cho biết, các khoản chi thường xuyên và đầu tư phát triển đều được kiểm soát chặt chẽ. Năm 2024, việc tiết giảm 5% chi thường xuyên đã giúp tạo dư địa ngân sách để triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo – một ví dụ điển hình cho thấy chủ trương “chi có trọng tâm, trọng điểm” đang được thực hiện nghiêm túc.
 |
| Bộ Tài chính đề xuất tăng thu ngân sách 15% năm 2025 |
Tư duy tài khóa mới cũng yêu cầu chuyển từ “chi đều, chi rộng” sang “chi chọn lọc, chi hiệu quả”. Trong bối cảnh ngân sách nhà nước vẫn có giới hạn, ưu tiên sẽ dành cho các lĩnh vực then chốt: hạ tầng, y tế, giáo dục, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh: Tình trạng đầu tư công dàn trải, manh mún vốn kéo dài nhiều năm qua – đã được khắc phục đáng kể. Số lượng dự án giảm từ khoảng 12.000 dự án trong nhiệm kỳ trước xuống còn khoảng 5.000 hiện nay, và dự kiến tiếp tục giảm xuống còn khoảng 3.000 trong thời gian tới. Đây là minh chứng cho sự đổi mới tư duy trong phân bổ và quản lý vốn đầu tư công.
Các dự án trọng điểm quốc gia đang được ưu tiên nguồn lực, triển khai đúng hoặc vượt tiến độ. Tuy nhiên, đối với các dự án do ngân sách địa phương quản lý, Bộ Tài chính kiến nghị cần tiếp tục rà soát, sắp xếp lại để tránh phân tán nguồn lực, tập trung cho các lĩnh vực thiết yếu, có sức lan tỏa cao.
Chính phủ cũng đã thành lập 7 Tổ công tác của Thủ tướng và 26 đoàn kiểm tra do các thành viên Chính phủ dẫn đầu để trực tiếp tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ giải ngân tại các địa phương – một cách làm mang tính “cầm tay chỉ việc” trong quản lý đầu tư công.
Một nội dung đáng chú ý khác trong phần phát biểu của Bộ trưởng Tài chính là việc xử lý tài sản công sau sắp xếp bộ máy hành chính và đơn vị sự nghiệp. Theo ông Nguyễn Văn Thắng, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ đề xuất sửa đổi Luật Quản lý, sử dụng tài sản công và ban hành hàng loạt nghị định, công điện, thông tư hướng dẫn cụ thể để phân định rõ thẩm quyền, định mức sử dụng trụ sở, phương tiện, máy móc thiết bị công.
“Tài sản dôi dư cần tiếp tục ưu tiên cho các lĩnh vực như giáo dục, đào tạo, y tế. Những tài sản không còn nhu cầu sử dụng, địa phương phải kiên quyết đưa vào quy hoạch, khai thác để tránh lãng phí”, Bộ trưởng nhấn mạnh, đồng thời khẳng định Bộ Tài chính sẽ phối hợp chặt chẽ với các địa phương trong quá trình thực hiện.
