![]() |
Ảnh minh hoạ: Vietcombank. |
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) được thành lập và chính thức đi vào hoạt động ngày 01/04/1963 với tổ chức tiền thân là Sở Quản lí Ngoại hối Trung ương (thuộc Ngân hàng Quốc gia Việt Nam).
Là ngân hàng thương mại nhà nước đầu tiên được Chính phủ lựa chọn thực hiện thí điểm cổ phần hoá, Vietcombank chính thức hoạt động với tư cách là một ngân hàng thương mại cổ phần vào ngày 02/06/2008 Ngày 30/6/2009, cổ phiếu Vietcombank (Mã chứng khoán VCB) chính thức được niêm yết tại Sở giao dịch chứng khoán TP HCM (HOSE).
Hiện tại, Vietcombank đang có vốn hóa lớn nhất thị trường với hơn 470.000 tỷ đồng chốt phiên 30/5, tương đương hơn 18 tỷ USD. Tuy nhiên con số này đã sụt giảm 9% so với mức 517.000 tỷ đồng hồi đầu năm.
Một phần nguyên nhân là, Ngân hàng này đã phát hành hơn 2,76 triệu cổ phiếu để trả cổ tức vào cuối tháng 3, tương ứng tỷ lệ chia là 49,5% (cổ đông sở hữu cứ 1.000 cổ phiếu tại thời điểm chốt danh sách nhận được 495 cổ phiếu mới). Vì vậy mà giá cổ phiếu cũng bắt đầu điều chỉnh từ khoảng nửa cuối tháng 3 tới nay, bất chấp VN-Index đã vượt lên mốc quan trọng 1.300 điểm.
Sau khi phát hành, vốn điều lệ Vietcombank tăng thêm hơn 27.600 tỷ đồng lên mức hơn 83.500 tỷ đồng.
![]() |
Diễn biến cổ phiếu VCB từ đầu năm, trong đó, VCB đã giảm 16% từ vùng đỉnh 67.000 đồng/cp vào nửa cuối tháng 3 về 56.400 đồng/cp chốt phiên 30/5. (Nguồn: TradingView). |
Sau hơn nửa thế kỷ hoạt động trên thị trường, Vietcombank hiện là một trong những ngân hàng thương mại lớn nhất Việt Nam: Hơn 600 chi nhánh/phòng giao dịch/văn phòng đại diện/đơn vị thành viên trong và ngoài nước.
Hiện tại, Vietcombank chiếm giữ thị phần quan trọng: 30% thị phần thẻ tín dụng, 14% thẻ ghi nợ và 44% việc thanh toán thẻ tín dụng tại Việt Nam. Ngân hàng quốc doanh này cũng là ngân hàng đầu tiên hợp tác với 7 tổ chức thẻ quốc tế, gồm Amex, Visa, MasterCard, JCB, Diners Club, Discover và UnionPay.
Trong phân khúc khách hàng cá nhân, Vietcombank cùng với VietinBank, BIDV và Agribank với lượng tiền gửi tiết kiệm cao nhất thị trường. Tỷ trọng tín dụng cho phân khúc này đã tăng mạnh từ 12% năm 2012 lên 45 – 47% trong ba năm gần đây. Hơn 70% dư nợ cho vay cá nhân được sử dụng để mua và sửa chữa nhà, phần còn lại là mua xe và chi tiêu tín dùng.
Tháng 11/2024, Vietcombank đã nhận chuyển giao bắt buộc CBBank, chuyển đổi sang mô hình ngân hàng số, qua đó giảm chí phí hoạt động, áp dụng công nghệ giúp giảm rủi ro tí dụng và tăng hiệu quả kinh doanh.
Trong báo cáo mới nhất của KB Securities, việc nhận chuyển giao bắt buộc đem tới cho Vietcombank các lợi thế. Thứ nhất là giảm 50% tỷ lệ dự trữ bắt buộc theo Luật tổ chức tín dụng sửa đổi, qua đó tăng nguồn lực để giải ngân tín dụng. Thứ hai là cấp hạn mức tín dụng cap hơn. Thứ ba là vay tái cấp vốn từ Ngân hàng nhà nước với lãi suất thấp, qua đó đảm bảo thanh khoản trong bối cảnh duy trì lãi suất huy động thị trường 1 thấp.
Về tình hình kinh doanh, báo cáo tài chính quý I/2025 cho thấy, Vietcombank lãi trước thuế gần 10.860 tỷ đồng, tăng nhẹ 1% so với cùng kỳ năm trước và tiếp tục giữ vị trí quán quân lợi nhuận ngành ngân hàng trong quý I.
Phân tích sâu hơn các nguồn thu và chi phí cho thấy, động lực tăng trưởng chính của lợi nhuận quý đầu năm của Vietcombank không đến từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.
Thu nhập lãi thuần, nguồn thu chính của ngân hàng ghi nhận mức giảm 3% so với cùng kỳ, chỉ còn hơn 13.687 tỷ đồng. Lãi từ hoạt động dịch vụ cũng sụt giảm mạnh tới 44%, chỉ đạt gần 806 tỷ đồng.
Ở chiều ngược lại, một số nguồn thu ngoài lãi khác có sự tăng trưởng bù đắp phần nào, như lãi từ kinh doanh ngoại hối tăng 69% lên 2.024 tỷ đồng, lãi từ mua bán chứng khoán kinh doanh tăng 60% lên 37 tỷ đồng, và lãi từ hoạt động khác tăng 30% lên 623 tỷ đồng.
Tuy nhiên, chi phí hoạt động của ngân hàng lại tăng 12% lên 5.652 tỷ đồng. Kết quả là, lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh (trước trích lập dự phòng) của Vietcombank trong quý I/2025 ghi nhận mức giảm 5%, còn 11.612 tỷ đồng.
Trong bối cảnh lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh sụt giảm và chi phí hoạt động tăng cao, việc Vietcombank vẫn báo lãi trước thuế chỉ tăng 1% là nhờ vào việc giảm mạnh chi phí dự phòng rủi ro tín dụng. Trong quý, ngân hàng chỉ trích lập hơn 752 tỷ đồng cho khoản mục này, giảm tới 50% so với quý I/2024. Đây chính là yếu tố "cứu cánh", giúp lợi nhuận sau cùng không bị suy giảm và duy trì top 1 đầu ngành.
![]() |
Nguồn: Báo cáo tài chính. |
Tại ngày 31/3/2025, tổng tài sản của Vietcombank ghi nhận hơn 2,1 triệu tỷ đồng, tăng nhẹ 1,1% so với đầu năm. Dư nợ cho vay khách hàng đạt gần 1,5 triệu tỷ đồng, nhích 1,2%. Đồng thời, ngân hàng cũng nâng trích lập dự phòng rủi ro thêm 4,2% nhằm củng cố bộ đệm an toàn tài chính.
Về chất lượng tín dụng, nợ xấu của Vietcombank tăng 7,7% so với cuối năm 2024 lên mức 15.036 tỷ đồng, kéo tỷ lệ nợ xấu tăng từ 0,96% lên 1,03%. Trong khi đó, quy mô tiền gửi khách hàng thu hẹp nhẹ 0,4%, còn hơn 1,5 triệu tỷ đồng.
Tại ĐHĐCĐ thường niên 2025, ông Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch HĐQT ngân hàng cho biết Vietcombank đặt mục tiêu tổng tài sản tăng 10% trong năm 2025, điều chỉnh phù hợp với mục tiêu tăng trưởng tín dụng được giao.
Huy động vốn thị trường 1 (huy động vốn từ người dân và tổ chức) dự kiến cũng tăng 8% và được điều chỉnh phù hợp với tăng trưởng tín dụng được giao. Ước tính, tổng huy động thị trường 1 có thể đạt 1,65 triệu tỷ đồng. Trong khi đó, tín dụng dự kiến tăng tối đa 16,28% và thực hiện theo thông báo của Ngân hàng Nhà nước.
Trong năm 2025, Vietcombank cũng đặt mục tiêu kiểm soát tỷ lệ nợ xấu dưới 1,5% và lợi nhuận trước thuế hợp nhất tăng 3,5%.
Theo báo cáo tài chính, tại ngày 31/3/2025, số dư nợ xấu của Vietcombank là 15.036 tỷ đồng, tăng khoảng 1.000 tỷ, tức tăng 7,7% sau ba tháng và xếp trog top 5 ngân hàng có nợ xấu lớn nhất ngành.
![]() |
Nguồn: BCTC quý I/2025. |
Tuy nhiên, tỷ lệ nợ xấu tại cuối quý I là 1,025%, nhỉnh hơn so với mức 0,964% tại thời điểm cuối năm 2024. Mặc dù nợ xấu có xu hướng tăng nhẹ, VietcomBank vẫn duy trì vị thế là ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu thấp nhất trong nhóm “Big 4” và đứng thứ 2 toàn hệ thống.
Theo các chuyên gia, rủi ro nợ xấu của các ngân hàng nói chung và Vietcombank nói riêng gắn liền với diễn biến của thị trường bất động sản. Nếu thị trường bất động sản hồi phục trong nửa cuối năm 2025 như kỳ vọng, điều này có thể góp phần cải thiện bức tranh nợ xấu và tăng cường bộ đệm vốn cho toàn hệ thống ngân hàng.
Trong ĐHĐCĐ thường niên vừa rồi, trước câu hỏi của cổ đông về tác động củachính sách thuế quan Trump đến ngành ngân hàng, Chủ tịch HĐQT Nguyễn Thanh Tùng cho biếtđối với Vietcombank, tác động sẽ đặc biệt rõ rệt do ngân hàng đang chiếm khoảng 20% thị phần thanh toán quốc tế, tài trợ thương mại toàn thị trường. Nhiều khách hàng của Vietcombank là các doanh nghiệp xuất khẩu sang Mỹ trong các lĩnh vực như điện tử, gỗ, thuỷ sản, nhựa... – đây đều là những ngành dễ bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế cao.
Ngoài ra, danh mục khách hàng FDI tại Vietcombank lớn so với các ngân hàng khác, chiếm hơn 20% tổng dư nợ bán buôn, hơn 40% tổng huy động vốn và hơn 50% về doanh số hoạch toán quốc tế tài trợ thương mại. Điều này khiến Vietcombank có lẽ chịu tác động lớn hơn nhiều ngân hàng khác.
Trước tình hình đó, Vietcombank cho biết đã chủ động phối hợp với các khách hàng để đưa ra các giải pháp giảm thiểu tác động, trong đó có việc hỗ trợ tài chính, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Đồng thời, Vietcombank cũng tích cực phối hợp với các cơ quan quản lý để có định hướng phù hợp theo từng ngành nghề, từng đối tượng khách hàng.