Thứ năm 03/07/2025 14:06
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

Có chế tài xử lý đất công biến thành cao ốc?

12/10/2020 00:00
Chủ trương của Chính phủ di dời các nhà máy, cơ sở sản xuất ô nhiễm ra khỏi nội đô, quỹ “đất vàng” để lại sẽ dành cho các công trình công cộng.

Thanh tra Chính phủ đã ra kết luận về quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại vị trí đắc địa của các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước tại TP Hà Nội giai đoạn 2003 - 2016. Theo đó, hàng loạt nhà máy, xí nghiệp sau khi chuyển đổi thành chung cư cao tầng, văn phòng và trung tâm thương mại đã làm thất thu nguồn ngân sách lên tới hàng ngàn tỷ đồng.

Công trình công cộng thành cao ốc

Cứ mỗi giờ cao điểm sáng hoặc chiều, dọc các tuyến đường Nguyễn Tuân, Ngô Tất Tố, Lê Văn Lương (Thanh Xuân, Hà Nội), Tam Trinh (Hoàng Mai) bị kẹt cứng. Nguyên nhân là do các toà nhà cao tầng mọc lên như nấm khiến mật độ phương tiện giao thông di chuyển gia tăng một cách đột biến trong vài năm trở lại đây.

Việc các con đường này đang hàng ngày “cõng” lưu lượng phương tiện gia tăng là có một phần không nhỏ là do mấy năm vừa qua, hàng loạt khu "đất vàng" khi di dời các nhà máy, xí nghiệp đã biến thành các cao ốc chung cư, văn phòng và trung tâm thương mại.

Đơn cử như dự án Thống Nhất Complex với tổ hợp nhà liền kề, trung tâm thương mại và căn hộ trên diện tích gần 18.000 m2 tại số 82 Nguyễn Tuân. Khu đất này trước đây là đất công nghiệp của Công ty TNHH MTV Thống Nhất, tiền thân là Nhà máy xe đạp Thống Nhất. Năm 2011, Công ty TNHH MTV Thống Nhất liên doanh với Công ty TNHH phát triển Bắc Việt, góp 30% vốn thành lập Công ty TNHH Thống Nhất - Bắc Việt để thực hiện dự án gồm 2 khối nhà chung cư cao 25 tầng, 552 căn hộ.

Tại số 90 Nguyễn Tuân, một dự án gồm 87 nhà thấp tầng và 2 tòa nhà cao 29 tầng nổi cũng đang được xây dựng. Khu đất 3,7 ha này trước đây do một xí nghiệp xe buýt thuộc Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) quản lý, sử dụng.

Cũng nằm ngay trên trục đường Nguyễn Tuân, khu đất 2,2ha sau khi thu hồi từ CTCP dệt Mùa Đông đã được giao lại cho CTCP bất động sản Mùa Đông - VID, để thực hiện dự án xây dựng tổ hợp văn phòng dịch vụ thương mại và nhà ở cao tầng gồm 4 tòa cao từ 27 - 35 tầng với hơn 1.500 căn hộ.

Bên cạnh đó, tình trạng sử dụng đất công nghiệp sau di dời để xây cao ốc cũng đã xảy ra ở các quận khác như dự án Thăng Long Garden tại số 250 Minh Khai (Hoàng Mai). Dự án bao gồm 2 tòa chung cư và 1 tòa văn phòng cho thuê được xây dựng trên 13.500 m2 đất sau di dời của CTCP May Thăng Long.

Ngoài những dự án trên, hồi năm 2018, Thanh tra Chính phủ cũng đã ra kết luận về quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại vị trí đắc địa của các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước tại TP Hà Nội giai đoạn 2003 - 2016. Có 69 dự án với tổng diện tích 180ha đất đã được chuyển đổi sang làm chung cư, khách sạn, trung tâm thương mại... khiến thất thu ngân sách lên tới hàng ngàn tỷ đồng.

Trong đó phải kể đến dự án Tòa nhà hỗn hợp văn phòng, dịch vụ thương mại, khách sạn và căn hộ tại 44 Yên Phụ do CTCP Tháp Nước Hà Nội làm chủ đầu tư; dự án Trung tâm thương mại, nhà ở thấp tầng và cao tầng Hano-Vid tại 430 Cầu Am do CTCP Bất động sản Hano-Vid làm chủ đầu tư; dự án như Tòa nhà Star Tower của CTCP Thăng Long Talimex và CTCP Đầu tư thiết bị và xây dựng Việt Nam; dự án nhà ở kinh doanh kết hợp dịch vụ thương mại tại lô đất 2.6-NO đường Lê Văn Lương do CTCP Xây dựng số 1 Hà Nội làm chủ đầu tư; dự án Khu nhà ở và công trình công cộng tại 409 đường Nguyễn Tam Trinh…

24-2-Cao-oc-7146-1582537008.jpg
Nhiều dự án cao ốc mọc lên từ những khu "đất vàng" của các nhà máy, xí nghiệp di dời (Ảnh: Internet)

Cần xử lý triệt để vi phạm

Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, cho rằng tất cả các khu đất trong danh sách di dời đã có quy hoạch. Phần lớn các khu đất nhà máy đó đều để phục vụ các công trình công cộng, cây xanh, bãi đỗ xe… Về nguyên tắc thì chủ khu đất nào sau khi di dời cũng mong muốn được biến thành khu đất có giá trị tốt, nhưng mong muốn này phải hợp lý và dưới sự quản lý của các nhà quy hoạch.

Bên cạnh đó, nếu khu đất sau di dời có đủ điều kiện về hạ tầng giao thông, điện, nước… thì cũng không nên cấm xây dựng cao ốc. Tuy nhiên, cần có sự xem xét về mật độ dân khu vực đó có đảm bảo hay không, nếu đảm bảo thì có thể xem xét.

Trên thực tế, việc không tuân thủ chủ trương của Chính phủ về di dời các nhà máy, cơ sở ô nhiễm ra nội đô để lại quỹ "đất vàng" cho các công trình công cộng mà xây dựng các cao ốc trên cùng một khu vực gây hệ lụy nặng nề lên hạ tầng và môi trường, đồng thời gây thất thu ngân sách nhà nước hàng ngàn tỷ đồng.

Việc chuyển đổi sai mục đích, trước đó Thanh tra Chính phủ đã đề nghị UBND TP Hà Nội cần lập tức khắc phục, chấn chỉnh những tồn tại, thiếu sót, vi phạm trong công tác quản lý đầu tư xây dựng và quản lý sử dụng đất. Đồng thời rà soát, kiểm tra các dự án có chủ đầu tư vi phạm quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, khắc phục theo quy định của pháp luật, xử lý triệt để các vi phạm.

Theo một số chuyên gia kiến trúc, ở các nước tiên tiến, nếu chủ đầu tư, địa phương làm sai quy hoạch của Chính phủ, thì chính quyền có quyền phá dỡ phần sai phạm hoặc phá dỡ hoàn toàn công trình để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

Tuy nhiên, sự việc ở Việt Nam đều là sự đã rồi. Nhìn lại vụ Công viên nước Thanh Hà, chính quyền đã quyết liệt phá dỡ hoàn toàn công trình để xảy ra xây dựng trái phép. Một ví dụ điển hình khác là toà nhà số 8B Lê Trực, nếu chính quyền cương quyết cũng sẽ phá dỡ xong phần sai phạm do chủ đầu tư gây ra.

Hải Sơn

Tin bài khác
Thu hồi 7 sản phẩm, ngừng tiếp nhận hồ sơ công bố của Dược phẩm Toàn Cầu Đông Nam vì sai phạm

Thu hồi 7 sản phẩm, ngừng tiếp nhận hồ sơ công bố của Dược phẩm Toàn Cầu Đông Nam vì sai phạm

Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) vừa có công văn đình chỉ lưu hành, thu hồi trên toàn quốc đối với 7 sản phẩm mỹ phẩm do Công ty TNHH Dược phẩm Toàn Cầu Đông Nam chịu trách nhiệm đưa ra thị trường, với lý do công thức sản phẩm không đúng so với hồ sơ đã công bố, nhãn mác không đáp ứng quy định hiện hành.
Quy định mới về đăng ký hộ kinh doanh theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP

Quy định mới về đăng ký hộ kinh doanh theo Nghị định 168/2025/NĐ-CP

Chính phủ đã ban hành Nghị định 168/2025/NĐ-CP quy định chi tiết về việc đăng ký doanh nghiệp, trong đó có những quy định mới liên quan đến hộ kinh doanh và thủ tục đăng ký hộ kinh doanh.
Quyền sở hữu trí tuệ và phân chia lợi nhuận trong dự án PPP

Quyền sở hữu trí tuệ và phân chia lợi nhuận trong dự án PPP

Ngày 1/7/2025, Chính phủ ban hành Nghị định số 180/2025/NĐ-CP về cơ chế, chính sách hợp tác công tư (PPP) quy định cụ thể về quyền sở hữu trí tuệ, quyền quản lý dữ liệu và cơ chế phân chia lợi nhuận trong các dự án hợp tác giữa Nhà nước và khu vực tư nhân.
Từ tháng 7/2025, cán bộ, công chức bị cấm 6 nhóm hành vi vi phạm

Từ tháng 7/2025, cán bộ, công chức bị cấm 6 nhóm hành vi vi phạm

Luật Cán bộ, công chức sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua ngày 24/6/2025, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Luật mới quy định rõ 6 nhóm hành vi mà cán bộ, công chức không được làm, với mục tiêu siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong bộ máy hành chính.
Bắt Giám đốc Công ty Athena Việt Nam sản xuất gần 14.000 mỹ phẩm giả tại Phú Thọ

Bắt Giám đốc Công ty Athena Việt Nam sản xuất gần 14.000 mỹ phẩm giả tại Phú Thọ

Công ty Athena Việt Nam bị phát hiện sản xuất và đưa ra thị trường gần 14.000 sản phẩm mỹ phẩm giả, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng.
Công khai 286 doanh nghiệp nợ thuế hơn 840 tỷ đồng tại Vĩnh Phúc cũ

Công khai 286 doanh nghiệp nợ thuế hơn 840 tỷ đồng tại Vĩnh Phúc cũ

Tính đến hết tháng 5/2025, Chi cục Thuế khu vực VIII (thuộc tỉnh Vĩnh Phúc cũ) đã công khai danh sách 286 người nộp thuế đang nợ tổng cộng hơn 841,9 tỷ đồng tiền thuế và các khoản thu ngân sách.
Từ ngày 1/7/2025, nhiều chính sách mới liên quan đến đời sống người dân có hiệu lực

Từ ngày 1/7/2025, nhiều chính sách mới liên quan đến đời sống người dân có hiệu lực

Hôm nay (ngày 1/7), nhiều chính sách mới liên quan thiết thực đến đời sống người dân bắt đầu có hiệu lực.
Nhìn lại vụ triệt phá cơ sở sản xuất, tiêu thụ mỹ phẩm giả tại Triệu Sơn (Thanh Hóa)

Nhìn lại vụ triệt phá cơ sở sản xuất, tiêu thụ mỹ phẩm giả tại Triệu Sơn (Thanh Hóa)

Vừa qua, sau một thời gian theo dõi, Văn phòng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức triệt phá một cơ sở sản xuất, buôn bán mỹ phẩm giả tại xã Minh Sơn, huyện Triệu Sơn do đối tượng Nguyễn Thị Dung (sinh 1985) làm chủ.
Phạt 356 triệu đồng Công ty Tạng Kiều Đường do gian lận và kinh doanh hàng lậu

Phạt 356 triệu đồng Công ty Tạng Kiều Đường do gian lận và kinh doanh hàng lậu

UBND tỉnh Phú Thọ vừa xử phạt hơn 350 triệu đồng đối với Công ty TNHH TM XNK Tạng Kiều Đường vì hàng loạt sai phạm trong kinh doanh thực phẩm và mỹ phẩm, đồng thời đình chỉ hoạt động sản xuất thực phẩm trong 2 tháng.
Bộ Y tế “tuýt còi” fanpage “Dược phẩm Hoàng Hường Meli chính hãng”

Bộ Y tế “tuýt còi” fanpage “Dược phẩm Hoàng Hường Meli chính hãng”

Cục An toàn thực phẩm (ATTP, Bộ Y tế) vừa gửi công văn yêu cầu xử lý vi phạm quảng cáo của fanpage mang tên “Dược phẩm Hoàng Hường Meli chính hãng” .
TP. Hồ Chí Minh siết chặt hoạt động quảng cáo trực tuyến của KOL, người nổi tiếng

TP. Hồ Chí Minh siết chặt hoạt động quảng cáo trực tuyến của KOL, người nổi tiếng

Thời gian qua , việc nghệ sĩ, KOL quảng cáo sai sự thật đang gây hậu quả nghiêm trọng cho người tiêu dùng và môi trường thông tin. Hành lang pháp lý mới cùng với sự vào cuộc quyết liệt từ các cơ quan chức năng là điều hết sức cần thiết, vừa để bảo vệ người tiêu dùng, vừa để làm trong sạch môi trường quảng cáo trực tuyến.
Từ 1/7 Việt Nam còn 10 tội danh chịu án tử hình

Từ 1/7 Việt Nam còn 10 tội danh chịu án tử hình

Từ ngày 1/7/2025, Việt Nam chính thức giảm số lượng tội danh có thể áp dụng án tử hình từ 18 xuống còn 10, theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự vừa được Quốc hội thông qua.
Động thái mới của Bộ Công Thương sau vụ dầu ăn chăn nuôi thành thực phẩm cho người

Động thái mới của Bộ Công Thương sau vụ dầu ăn chăn nuôi thành thực phẩm cho người

Sau vụ triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán dầu ăn chăn nuôi thành thực phẩm cho người, Bộ Công Thương đã chỉ đạo tăng cường thanh tra, kiểm tra diện rộng các cơ sở sản xuất dầu ăn trên phạm vi toàn quốc.
Cảnh báo giả danh trung tâm đăng kiểm yêu cầu chuyển tiền, cài đặt ứng dụng

Cảnh báo giả danh trung tâm đăng kiểm yêu cầu chuyển tiền, cài đặt ứng dụng

Cục Đăng kiểm Việt Nam vừa phát đi cảnh báo khẩn về việc xuất hiện các cuộc gọi lừa đảo, giả danh cán bộ của Cục nhằm chiếm đoạt tài sản người dân thông qua việc yêu cầu chuyển tiền và cài đặt ứng dụng trên điện thoại. Hình thức lừa đảo này đang có dấu hiệu lan rộng và gây thiệt hại thực tế.
Phạt gấp 10 lần khoản thu từ hành vi mua bán dữ liệu cá nhân

Phạt gấp 10 lần khoản thu từ hành vi mua bán dữ liệu cá nhân

Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, với nhiều quy định nghiêm khắc nhằm chấn chỉnh tình trạng mua bán dữ liệu cá nhân tràn lan hiện nay.