Tổng thống Donald Trump tạm hoãn thuế quan với Canada và Mexico (từ trái qua phải: Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum). |
Vào thứ Hai (3/2), Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hoãn việc áp dụng thuế quan mới đối với Mexico và Canada trong một tháng, sau khi hai nước láng giềng này đạt được các thỏa thuận vào phút chót nhằm siết chặt các biện pháp biên giới để ngăn chặn dòng người nhập cư và chất fentanyl đi vào Hoa Kỳ.
Thị trường chứng khoán toàn cầu đã lao dốc sau khi lời đe dọa của Tổng thống Donald Trump về việc áp thuế 25% đối với hàng hóa xuất khẩu từ Canada và Mexico sang Mỹ làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến thương mại toàn cầu.
Tuy nhiên, sau các cuộc điện đàm với ông Donald Trump chỉ vài giờ trước khi mức thuế của Mỹ có hiệu lực, Thủ tướng Canada Justin Trudeau và Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã đạt được một thỏa thuận hoãn thuế.
Tổng thống Donald Trump cho biết, sau cuộc nói chuyện “rất thân thiện” với bà Sheinbaum, ông sẽ “ngay lập tức tạm dừng” thuế quan đối với Mexico, và phía Mexico đã đồng ý cử 10.000 quân đến biên giới Mỹ- Mexico.
Căng thẳng giữa Mỹ và Canada dường như cao hơn, nhưng sau hai cuộc điện đàm riêng biệt, Tổng thống Donald Trump sau đó cho biết ông “rất hài lòng” và sẽ tạm dừng thuế trong 30 ngày đối với nước láng giềng. Ông Trump nói: “Canada đã đồng ý đảm bảo rằng chúng tôi có một biên giới phía Bắc an toàn, và cuối cùng chấm dứt nạn ma túy chết người như Fentanyl đang tràn vào nước chúng tôi”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng cho biết, các cuộc đàm phán về thỏa thuận cuối cùng sẽ tiếp tục diễn ra với cả hai nước.
Ông Justin Trudeau cho biết, sau cuộc điện đàm “tốt đẹp” rằng Canada sẽ triển khai gần 10.000 nhân viên tuyến đầu để giúp bảo vệ biên giới, liệt kê các băng đảng ma túy là khủng bố, bổ nhiệm một “Fentanyl Czar” (người đứng đầu bộ phận chống Fentanyl) và siết chặt hoạt động chống rửa tiền.
Mức độ thay đổi thực tế ở biên giới Canada vẫn chưa rõ ràng, vì chỉ trong tháng 12 vừa qua, chính quyền nước này cho biết họ đã triển khai tới 8.500 nhân viên ở khu vực này.
Thị trường chứng khoán lao dốc
Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn đang nằm trong tầm ngắm của các mức thuế quan mới của Tổng thống Trump. Nước này sẽ phải đối mặt với khoản 10% thuế bổ sung trên các mức thuế hiện có.
Tổng thống Mỹ cho biết, các cuộc đàm phán gấp rút giữa Washington và Bắc Kinh có thể sẽ được tổ chức “trong vòng 24 giờ tới” để tránh các mức thuế mới đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Canada, Trung Quốc và Mexico là ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ, và các mức thuế đe dọa của Tổng thống Donald Trump đã gây ra những cú sốc đối với nền kinh tế toàn cầu.
Theo đó, ba chỉ số chính của Phố Wall đã giảm mạnh trong phiên giao dịch đầu ngày hôm qua, nhưng đã phục hồi phần nào sau thông báo của ông Trump về thỏa thuận với Mexico.
Bên cạnh đó, các thị trường chứng khoán London, Paris và Frankfurt cũng kết thúc trong sắc đỏ, sau khi ông Donald Trump cảnh báo vào cuối tuần rằng, Liên minh châu Âu (EU) sẽ là mục tiêu tiếp theo và không loại trừ khả năng áp thuế đối với Anh.
Đồng peso của Mexico và đô la Canada cũng giảm giá so với đồng đô la Mỹ, trong khi giá dầu tăng mạnh bất chấp việc ông Trump giới hạn mức thuế đối với nhập khẩu năng lượng từ Canada ở mức 10% để tránh giá nhiên liệu tăng đột biến.
Nhà Trắng trước đó cũng cho biết, đã có “rất nhiều cuộc đàm phán” trong cuối tuần vừa qua.
Ông Kevin Hassett, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Hoa Kỳ, nói với hãng tin CNBC: “Đây không phải là chiến tranh thương mại, mà là chiến tranh chống ma túy”, đồng thời phàn nàn rằng “người Canada dường như đã hiểu sai ngôn ngữ rõ ràng”. Tuy nhiên, số liệu của Chính phủ Mỹ cho thấy chỉ một lượng rất nhỏ ma túy vào Mỹ đi qua Canada.
Bang thứ 51 của Mỹ?
Canada đã tuyên bố sẽ phản ứng mạnh mẽ với các mức thuế quan dự kiến mới của Mỹ. Tỉnh bang đông dân nhất của nước này, Ontario, vào thứ Hai (3/2) đã cấm các công ty Mỹ tham gia đấu thầu hàng chục tỷ đô la trong các hợp đồng chính phủ, đồng thời hủy bỏ thỏa thuận với Starlink của tỷ phú Elon Musk, đồng minh của Tổng thống Donald Trump.
Gần đây, ông Trump cũng đã gia tăng sức ép bằng cách đặt câu hỏi về sự tồn tại của Canada và một lần nữa kêu gọi nước này trở thành bang thứ 51 của Mỹ vào thứ Hai.
Một cuộc khủng hoảng chính trị trong nội bộ Chính phủ Canada liên quan đến các mối đe dọa thuế quan của ông Donald Trump đã khiến Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố từ chức vào đầu tháng này. Người Canada hiện phải đối mặt với cuộc bầu cử sớm nhất vào tháng 4.
Tổng thống Mỹ Donald Trump, người từng nói rằng thuế quan là “từ đẹp nhất trong từ điển”, đang đi xa hơn trong nhiệm kỳ thứ hai của mình so với nhiệm kỳ đầu tiên. Ông khẳng định rằng, tác động gây ra bởi thuế quan mới sẽ được chịu bởi các nhà xuất khẩu nước ngoài mà không chuyển sang người tiêu dùng Mỹ, bất chấp hầu hết các chuyên gia kinh tế nói điều ngược lại.
Tuy nhiên, vị tỷ phú 78 tuổi này cũng thừa nhận khi trở về từ khu nghỉ dưỡng ở Florida vào Chủ nhật (2/2) rằng, người Mỹ có thể sẽ cảm nhận được “nỗi đau” kinh tế.
Tổng thống Donald Trump cũng sử dụng thuế quan như một mối đe dọa để đạt được các mục tiêu chính sách lớn hơn. Gần đây nhất là khi ông tuyên bố sẽ áp thuế đối với Colombia khi nước này từ chối các máy bay quân sự Mỹ chở người di cư bị trục xuất hạ cánh.