Tín dụng xanh, hay còn gọi là các khoản vay phục vụ cho các dự án bảo vệ môi trường, năng lượng tái tạo, và phát triển bền vững, được xem là một trong những công cụ quan trọng giúp giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Chính phủ Việt Nam đã nhận thức rõ về tầm quan trọng của tín dụng xanh và giao cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nhiệm vụ hoàn thiện khung pháp lý và thúc đẩy các ngân hàng thương mại tham gia vào thị trường này. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc triển khai tín dụng xanh ở Việt Nam vẫn còn rất nhiều vướng mắc.
Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng, mặc dù các ngân hàng thương mại đã cung cấp các gói tín dụng xanh cho các lĩnh vực như năng lượng tái tạo, nông nghiệp sạch, và xử lý chất thải, nhưng vẫn còn rất ít doanh nghiệp tiếp cận được nguồn vốn này. Điều này một phần do thiếu thông tin rõ ràng về các dự án cần chuyển từ "nâu" sang "xanh" và một phần do các doanh nghiệp trong các ngành này vẫn chưa có đủ khả năng để đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng tại phiên họp Quốc hội sáng ngày 11/11 (Ảnh: Quochoi.vn). |
Đặc biệt, một trong những khó khăn lớn mà các tổ chức tín dụng gặp phải là thiếu một danh mục phân loại rõ ràng về các dự án xanh. Mặc dù đã có những văn bản pháp lý khuyến khích việc cấp tín dụng xanh, nhưng hiện tại, các ngân hàng vẫn chưa có căn cứ pháp lý rõ ràng để phân loại các khoản vay này. Chính vì vậy, việc xác định các rủi ro môi trường và đảm bảo các dự án vay vốn thực sự mang lại lợi ích lâu dài cho môi trường vẫn là một bài toán chưa có lời giải.
Ngoài vấn đề phân loại dự án xanh, một trở ngại lớn khác là tính sẵn sàng của hệ thống ngân hàng. Các ngân hàng chủ yếu huy động vốn ngắn hạn trong khi tín dụng xanh đòi hỏi nguồn vốn lớn với kỳ hạn dài, đặc biệt là trong các lĩnh vực như năng lượng tái tạo. Điều này tạo ra sự chênh lệch giữa nhu cầu vốn và khả năng đáp ứng của các tổ chức tín dụng.
Tuy nhiên, NHNN vẫn khẳng định sẽ tiếp tục đẩy mạnh triển khai tín dụng xanh theo đúng kế hoạch của Chính phủ. Một trong những giải pháp quan trọng là khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục phân loại xanh, NHNN sẽ hướng dẫn các tổ chức tín dụng để họ có thể thực hiện cấp tín dụng xanh một cách hiệu quả hơn. Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng cho biết, NHNN sẽ tiếp tục giám sát và điều chỉnh các chính sách cho phù hợp với tình hình thực tế, nhằm hỗ trợ sự chuyển đổi xanh của các doanh nghiệp.
Mặc dù tín dụng xanh còn gặp nhiều thách thức, nhưng đây là con đường tất yếu trong bối cảnh phát triển kinh tế xanh. Các ngân hàng sẽ phải tăng cường kết nối với doanh nghiệp, cung cấp những giải pháp tài chính linh hoạt hơn để hỗ trợ chuyển đổi mô hình sản xuất bền vững. Cùng với đó, các doanh nghiệp cũng cần chủ động cập nhật các tiêu chí, chuẩn mực bảo vệ môi trường để dễ dàng tiếp cận nguồn vốn xanh từ
Việt Nam là một trong những quốc gia chịu tác động mạnh mẽ của biến đổi khí hậu, vì vậy việc phát triển tín dụng xanh không chỉ là một xu hướng toàn cầu mà còn là yêu cầu cấp thiết để đảm bảo phát triển bền vững. Tín dụng xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn mở ra cơ hội phát triển các ngành công nghiệp xanh, sáng tạo ra các việc làm mới và giảm thiểu các tác động tiêu cực từ thiên tai.
Với sự quyết tâm của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại, tín dụng xanh sẽ không chỉ là một giải pháp tài chính mà còn là chìa khóa giúp Việt Nam hướng tới một tương lai bền vững hơn. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần có một hành lang pháp lý đầy đủ và sự phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành liên quan.
Tín dụng xanh sẽ không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn là yếu tố quyết định trong việc thúc đẩy nền kinh tế xanh của Việt Nam trong tương lai.