Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã yêu cầu các đơn vị và địa phương phải khẩn trương giải quyết tình trạng tàu cá mất kết nối thiết bị giám sát hành trình, nhằm giúp Việt Nam gỡ bỏ “thẻ vàng” IUU (Illegal, Unreported and Unregulated Fishing) từ Liên minh châu Âu (EU). Đây là yêu cầu được đưa ra trong buổi làm việc với Cục Thủy sản, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vào chiều ngày 7 tháng 8.
Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang cảnh báo rằng, nếu Việt Nam tiếp tục bị gắn “thẻ đỏ”, xuất khẩu thủy sản của nước ta có thể gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là tại thị trường EU. Ông yêu cầu các đơn vị và địa phương cần phải phát hiện kịp thời các tàu cá mất kết nối, xử lý và xử phạt nghiêm khắc.
Phó Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với các bộ ngành và đơn vị liên quan để xử lý các vấn đề kỹ thuật, trao đổi dữ liệu về tình trạng mất kết nối và các vi phạm liên quan. Bộ Thông tin và Truyền thông được yêu cầu đảm bảo không cắt sóng vệ tinh kết nối các tàu cho đến khi có quyết định cuối cùng từ EU và phối hợp với Bộ Nông nghiệp để giải quyết các vấn đề kỹ thuật.
Bộ Công an được chỉ đạo xử lý các trường hợp mất kết nối do không trang bị hoặc trang bị không đầy đủ thiết bị thông tin liên lạc và giám sát hành trình. Bộ Quốc phòng được yêu cầu chỉ đạo lực lượng biên phòng kiểm soát chặt chẽ các tàu cá khi xuất bến và cập bến.
Theo ông Trần Đình Luân, Cục trưởng Cục Thủy sản, hiện đã có hơn 98% tàu cá lắp thiết bị giám sát hành trình VMS. Tuy nhiên, từ đầu năm đến cuối tháng 7, tình trạng tàu mất kết nối VMS vẫn xảy ra nhiều ở các địa phương. Việc xử lý vi phạm hiện tại chủ yếu là cảnh cáo và nhắc nhở, và cần được cải thiện để đảm bảo hiệu quả hơn.
Nhằm tăng chế tài xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực thủy sản, tháng 4 vừa qua, Chính phủ ban hành Nghị định số 37/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Thủy sản; Nghị định số 38/2024/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 42/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Các nghị định này có hiệu lực thi hành trong tháng 5/2024. Đây là một trong những lý do phía EC đưa ra về việc lùi thời hạn kiểm tra, gỡ “thẻ vàng” IUU từ tháng 5 sang tháng 10/2024 để có thời gian xem xét việc Việt Nam triển khai thực thi nghị định này như thế nào trong thực tế. Bởi từ sau đợt thanh tra lần thứ 4 đến cuối tháng 5/2024, cả nước mới xử phạt 14/144 (9,8%) lượt tàu cá có chiều dài từ 24 m trở lên vi phạm mất kết nối VMS trên 10 ngày không quay về bờ. Riêng tàu cá có chiều dài từ 15 m đến dưới 24 m do địa phương quản lý, số lượng vi phạm lớn, việc xử phạt đạt rất thấp (khoảng 10%).
P.V (t/h)