Ghé thăm cơ sở kẹo (bánh) nhãn Dũng Hằng vào một ngày cuối năm, ông Dũng hồ hởi bóc gói kẹo nhãn đổ ra đĩa, rót cốc trà xanh cùng chúng tôi nhâm nhi. Viên kẹo nhãn đưa vào miệng nhai giòn tan, tôi cảm nhận rất rõ mùi thơm phức của trứng gà cùng hương vị nồng nàn rất riêng của gạo nếp cái hoa vàng, vị ngọt lịm đặc trưng của đường trắng và thấy hương vị ngày Tết cổ truyền đang đến rất gần.
Là chủ một cơ sở, ông Lê Văn Dũng, đồng thời là Chủ tịch Hội kẹo nhãn thị trấn Lang Chánh. Ông cho biết, gia đình được bố mẹ truyền nghề làm kẹo ngay từ bé. Trước đây, kẹo nhãn thường chỉ được làm vào các dịp lễ Tết để cúng tổ tiên và mừng đầu xuân năm mới. Ngày nay, món ăn dân dã này được làm trong cả năm để phục vụ khách hàng cả nước. Từ đó, gia đình ông đã mở rộng sản xuất, kinh doanh, từ một hộ làm kẹo nhỏ phát triển lên thành một xưởng làm kẹo lớn và làm giàu ngay tại nhà.
Kẹo nhãn có giá trị dinh dưỡng cao, được làm nên từ những hạt gạo ngon nhất của huyện miền núi Lang Chánh mang đến hương vị đậm đà và khác biệt. Kẹo nhãn khiến chúng ta có cái Tết ấm cúng hơn. Hay đơn giản là nhâm nhi bên chén trà buổi sớm, ấm áp bên li cafe xế chiều, mời nhau viên kẹo nhãn sẽ khiến cho câu chuyện thêm vui, thêm mang lại vị ngọt ngào, lôi cuốn.
Nghề làm kẹo nhãn gia truyền tại Lang Chánh trước kia chỉ được sản xuất phục vụ dịp Tết cổ truyền
Hiện nay, Hội Kẹo nhãn Lang Chánh có 20 thành viên. Hoạt động của làng nghề đã tạo việc làm cho hơn 60 lao động ổn định và 100 thợ gom nguyên liệu, tiêu thụ sản phẩm gián tiếp tham gia vào việc sản xuất. Vào những ngày áp tết cổ truyền, số lượng hộ gia đình tham gia vào sản xuất, kinh doanh kẹo nhãn lên hơn 100 hộ. Làng nghề kẹo nhãn ra đời đem đến cho người sản xuất và người lao động nguồn thu nhập khá cao vào dịp lễ, tết, đồng thời nó cũng có thể tận dụng được mọi nguồn nhân công lao động từ người già, trẻ nhỏ tham gia sản xuất.
Tương truyền, món kẹo nhãn Lang Chánh có nguồn gốc từ Trung Quốc, theo người Hoa du nhập vào Lang Chánh cách đây gần một thế kỷ. Những người Việt sinh sống ở đây ăn thấy thơm ngon và học công thức để làm món này. Từ đó, nghề làm kẹo nhãn được truyền qua nhiều thế hệ, người dân Lang Chánh đã sử dụng như một loại thực phẩm không thể thiếu để đãi khách vào ngày tết cổ truyền. Ngày nay kẹo nhãn Lang Chánh được dùng phổ biến trong cả năm và có mặt trên mọi miền đất nước.
Ông Nguyễn Viết Thắng, Phó phòng Nông nghiệp Phát triển Nông thôn huyện Lang Chánh chia sẻ: Nhằm giữ gìn, phát triển thương hiệu kẹo nhãn, UBND huyện Lang Chánh đã triển khai dự án khoa học công nghệ, “Tạo lập, quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể kẹo nhãn Lang Chánh” nhằm thiết lập cơ chế quản lý, phát triển nhãn hiệu, nâng cao giá trị cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường và duy trì sản phẩm kẹo này. Ngoài ra huyện còn xây dựng website để quảng bá, hỗ trợ cho các hộ kinh doanh kẹo nhãn tham gia các hội chợ được tổ chức trong và ngoài tỉnh để giới thiệu sản phẩm.
Minh Minh