Những Hiệp định thương mại tự do nổi bật Việt Nam tham gia năm 2020

20:12 23/12/2020

2020 cũng là năm Việt Nam có thêm nhiều FTA có hiệu lực và được ký kết mới, trong đó nổi bật là RCEP và UKVFTA. Với những nội dung cam kết toàn diện và ở mức cao, các FTA này đã tác động tích cực đến nền kinh tế Việt Nam trong năm 2020 và các năm tới.

EVFTA sẽ giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm hai bên có thế mạnh như nông sản nhiệt đới, thủy sản, giày dép, dệt may, đồ gỗ...
EVFTA sẽ giúp mở rộng hơn nữa thị trường cho hàng hóa xuất khẩu, đặc biệt là các sản phẩm hai bên có thế mạnh như nông sản nhiệt đới, thủy sản, giày dép, dệt may, đồ gỗ... (Ảnh: Internet)

EVFTA “đường cao tốc” nối Việt Nam với EU

Nhắc đến các Hiệp định thương mại tự do (FTAs), chắc chắn mọi người sẽ liên tưởng ngay đến việc hàng hóa của các bên tham gia sẽ được giảm thuế theo lộ trình. EVFTA cũng không phải là ngoại lệ. Ngày 12/2/2020, ngay sau khi EVFTA được Nghị viện châu Âu thông qua, ông Nicolas Audier - Chủ tịch của EuroCham cho biết, Hiệp định này sẽ xóa bỏ gần 99% các dòng thuế và rào cản thương mại giữa Việt Nam và EU. Sẽ có 2/3 (tương đương khoảng 65%) giá trị hàng hóa xuất khẩu từ EU và 71% hàng xuất khẩu từ Việt Nam được tự do hóa ngay tại thời điểm Hiệp định có hiệu lực. Những dòng thuế còn lại sẽ được bãi bỏ theo lộ trình mười năm tới. EVFTA cũng bao gồm các quy định quan trọng về bảo vệ môi trường và quyền lao động, giúp Việt Nam hài hòa giữa mục tiêu tăng trưởng kinh tế bền vững gắn với bảo vệ môi trường. Ưu đãi về thuế này sẽ giúp doanh nghiệp 2 bên đưa hàng hóa vào thị trường dễ dàng hơn, cạnh tranh hơn. 

EVFTA - Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU có hiệu lực từ 1/8, sau gần 10 năm đàm phán, được ví như “đường cao tốc” nối Việt Nam với Liên minh châu Âu (EU), thị trường quy mô GDP 15.000 tỷ USD, giúp phục hồi kinh tế sau đại dịch COVID-19.

EVFTA là Hiệp định đầu tiên trong các FTA mà Việt Nam đã tham gia cam kết giảm thuế cho cả hàng nông sản chế biến. Đây là cơ hội tốt cho hàng nông sản chế biến của Việt Nam khi đưa hàng sang thị trường này. Tương tự, các chuyên gia cũng đánh giá EVFTA mang lại cơ hội cho hàng dệt may, da giày, thủy hải sản… của Việt Nam xuất khẩu với lợi thế gia tăng ước tính hàng tỷ USD/năm.

RCEP đem lại kỳ vọng tạo ra thị trường xuất khẩu ổn định cho hàng hoá Việt Nam
RCEP đem lại kỳ vọng tạo ra thị trường xuất khẩu ổn định cho hàng hoá Việt Nam. (Ảnh: Internet)

 RCEP: FTA lớn nhất thế giới, tham vọng nhất do ASEAN khởi xướng

Ngày 15/11, Hiệp định Đối tác Kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) được 15 nước, gồm: Brunei, Malaysia, Singapore, Việt Nam, Campuchia, Indonesia, Lào, Myanmar, Philippines, Thái Lan, Nhật Bản, New Zealand, Australia, Trung Quốc, Hàn Quốc ký tại Hà Nội sau 8 năm đàm phán.

RCEP là FTA có quy mô lớn nhất thế giới và mở ra nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp các nước thành viên.

Theo Bộ Công Thương, RCEP với sự tham gia của 15 thành viên, sẽ tạo ra thị trường trên quy mô 2,2 tỷ người, tương đương 26.200 tỷ USD, tạo nên khu vực thuơng mại tự do lớn nhất thế giới. Nhờ vào cam kết mở cửa thị trường hàng hoá, dịch vụ, đầu tư, quy tắc xuất xứ giá trị trong khu vực địa lý RCEP cùng các biện pháp tạo thuận lợi thương mại, FTA này sẽ tạo cơ hội để phát triển các chuỗi cung ứng mới.

Hiệp định cũng thiết lập thị trường xuất khẩu ổn định, lâu dài cho các nước ASEAN trong bối cảnh các chuỗi cung ứng bất ổn gần đây. Việc thực thi RCEP cũng tạo nên khuôn khổ pháp lý ràng buộc trong khu vực về chính sách thương mại, đầu tư, sở hữu trí tuệ, thương mại điện tử... và tạo ra sân chơi công bằng trong khu vực.

Trả lời VTC News, PGS.TS Ngô Trí Long đánh giá, RCEP với cam kết mở cửa thị trường hàng hoá, dịch vụ, đầu tư, cùng các biện pháp tạo thuận lợi thương mại… sẽ tạo cơ hội để phát triển các chuỗi cung ứng mới, mở ra khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới.

“RCEP hứa hẹn giúp kinh tế Việt Nam tăng tốc kinh sau đại dịch COVID-19”, ông Long nói.

Theo Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh, RCEP mở ra cơ hội thuận lợi cho tất cả các thành viên cũng như doanh nghiệp của các nước trong hiệp định để cơ cấu lại, định vị lại các chuỗi cung ứng và tham gia vào chuỗi giá trị trên phạm vi toàn cầu.

“Trong khi COVID-19 làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, xu hướng bảo hộ đang nổi lên, RCEP được ký kết đánh dấu mốc quan trọng trong hội nhập kinh tế của các nước tham gia đàm phán. Bên cạnh đó, với quy mô lớn và tính đa dạng của thị trường cũng như sự đa dạng của trình độ phát triển nền kinh tế, các doanh nghiệp Việt Nam và các nước RCEP hoàn toàn có đủ điều kiện để tính toán, xây dựng lại những chiến lược kinh doanh của mình và tham gia vào chuỗi cung ứng cho thị trường này”, ông Tuấn Anh nhấn mạnh.

Hiệp định UKVFTA sắp tới sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam gia tăng thị phần trên thị trường Anh
Hiệp định UKVFTA sắp tới sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam gia tăng thị phần trên thị trường Anh. (Ảnh: Internet)

UKVFTA giúp doanh nghiệp Việt bớt 3.500 tỷ tiền thuế mỗi năm

Bản ghi nhớ kết thúc đàm phán Hiệp định Thương Mại Tự do Việt Nam-Vương quốc Anh (UKVFTA) chính thức được ký giữa Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh và Bộ trưởng Thương mại Quốc tế Anh Elizabeth Truss tại Hà Nội ngày 11/12, đánh dấu sự kiện lịch sử trong quan hệ thương mại giữa hai nước. Đây là FTA tiếp nối quan hệ thương mại Việt – Anh khi EVFTA không còn áp dụng với Anh sau 31/12/2020 vì Brexit. Việc sớm có FTA giữa hai nước sẽ giúp quan hệ thương mại không bị gián đoạn.

Theo Bộ Công Thương, các điều khoản của UKVFTA phần lớn sẽ giống với EVFTA, vì vậy, hai nước không cần phải trải qua một thập kỷ đàm phán. Hai bên muốn hoàn tất thoả thuận càng sớm càng tốt để thúc đẩy sự hồi phục kinh tế sau Covid-19.

Bộ Công Thương nhấn mạnh, thông qua UKVFTA, Việt Nam sẽ có thêm lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ mạnh đến từ Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia, Indonesia... là những nước không có triển vọng ký kết FTA với Anh trong nhiều năm tới.

Mặt khác, Việt Nam có thêm cơ hội hợp tác, đầu tư, chuyển giao công nghệ, thu hút khách du lịch Anh sau khi Covid-19 kết thúc. Hiệp định cũng tạo thông điệp tích cực trong quan hệ chung Việt Nam - Anh nhất là khi hai bên mới ra Tuyên bố chung về tầm nhìn hợp tác song phương nhân kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước.

Theo cam kết, sau 6 năm UKVFTA có hiệu lực, Anh sẽ xoá bỏ thuế nhập khẩu đối với 99,2% số dòng thuế, tương đương 99,7% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam. EU đã cam kết dành cho Việt Nam hạn ngạch thuế quan (TRQ) với thuế nhập khẩu là 0% với một số mặt hàng. Về phần mình, Anh cho biết sẽ dựa trên số liệu liệu thống kê của EU về trao đổi thương mại song phương thực tế giữa Việt Nam và Anh trong giai đoạn 2014 – 2016 để quyết định chính sách tương tự. Anh cũng cam kết rà soát nâng lượng TRQ với mặt hàng gạo của Việt Nam sau 3 năm kể từ ngày UKVFTA có hiệu lực.

Các ngành hàng xuất khẩu được hưởng lợi lớn từ Hiệp định này là thủy hải sản, gạo, dệt may, gỗ, rau quả, da giày...

Ngược lại, Việt Nam sẽ xóa bỏ thuế quan ngay khi Hiệp định đi vào hiệu lực với 48,5% số dòng thuế, chiếm 64,5% kim ngạch nhập khẩu. Sau 6 năm số dòng thuế được xoá bỏ nâng lên 91,8%, tương đương 97,1% kim ngạch xuất khẩu và sau 9 năm sẽ là khoảng 98,3% số dòng thuế (chiếm 99,8% kim ngạch).

Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, với các cam kết mở cửa thị trường, cộng thêm hạn ngạch đối với những mặt hàng có lợi thế cạnh tranh, giúp doanh nghiệp có thêm cơ hội xuất khẩu vào Anh. "Theo tính toán thì giá trị thuế nhập khẩu mà hàng hóa Việt Nam tiết kiệm được khi vào Anh ước đạt 3.500 tỷ đồng/năm, có ý nghĩa rất quan trọng trong bối cảnh đại dịch", ông Tuấn Anh nói.

Bà Nguyễn Cẩm Trang – Phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cũng nhận định, UKVFTA sẽ tiếp nối động lực thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư của hai bên trong những năm tới. Đồng thời FTA Việt Nam – Anh sẽ giúp giảm thuế nhập khẩu đối với hàng hóa nhập khẩu từ Anh vào Việt Nam.

“FTA song phương giữa Anh và Việt Nam sẽ tạo điều kiện cho hoạt động cải cách, mở cửa thị trường, thuận lợi hóa thương mại ở hai quốc gia trên cơ sở kế thừa các kết quả đàm phán tương đối tích cực ở EVFTA, tránh gián đoạn các hoạt động thương mại do hệ quả mang lại của Brexit”bà Trang nói.

Anh hiện là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam tại châu Âu (sau Đức và Hà Lan). Về đầu tư, đến hết tháng 8/2020, Anh có 400 dự án còn hiệu lực đầu tư vào Việt Nam, với tổng vốn đăng ký đạt 3,6 tỷ USD, đứng thứ 16 trong số các nước và vùng lãnh thổ đang có dự án đầu tư tại Việt Nam. Các lĩnh vực mà Anh có thế mạnh và Việt Nam có nhu cầu hợp tác trong thời gian tới là năng lượng tái tạo, sản xuất tiêu dùng bền vững, giảm phát thải hiệu ứng nhà kính...

Gia Minh