Theo thông báo của cơ quan chức năng thành phố Hội An (Quảng Nam), từ ngày 15/5, du khách trong và ngoài nước bắt buộc phải mua vé tham quan tại các quầy vé trước khi vào phố cổ Hội An. Giá vé 80 nghìn đồng/vé đối với khách trong nước, và 120 nghìn đồng/vé với khách quốc tế.
Lực lượng chức năng sẽ phân luồng lối đi tại các đường chính vào khu phố cổ. Theo đó, sẽ bố trí 2 lối đi riêng gồm một lối đi dành cho người dân địa phương và một lối đi dành cho du khách.
Theo Trung tâm VH-TT&TT-TH, hơn 25 năm qua, Hội An đã tổ chức bán vé tham quan trọn gói khu phố cổ Hội An cho du khách. Nguồn thu từ vé đã góp phần quan trọng trong việc bảo tồn, tôn tạo, trùng tu các di tích. Đồng thời, cũng từ nguồn thu này, thành phố đầu tư cho công tác nghiên cứu về di sản - di tích, các hoạt động về văn hóa nghệ thuật, sự kiện lễ hội, xây dựng các sản phẩm du lịch mới, cơ sở vật chất, hạ tầng du lịch, an ninh trật tự, vệ sinh môi trường,….
Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch UBND TP Hội An, xác nhận TP mới chỉ đưa ra phương án và tất cả chỉ nằm trong dự thảo. Để triển khai các cơ quan, ban ngành của TP còn phải họp với đơn vị lữ hành, đặc biệt là tham vấn ý kiến của chính các cư dân sinh sống trong khu phố cổ. “Tôi khẳng định TP không yêu cầu mua vé đối với tất cả mọi người khi vào khu phố cổ. Ví dụ, người thân của bà con sinh sống trong khu phố cổ có thể ra vào thăm hỏi mà không phải mua vé” - ông Sơn cho hay.
Theo ông Sơn, nhiều năm qua, tình trạng thất thoát vé tham quan phố cổ trở thành vấn đề nhức nhối khiến doanh thu ngành du lịch địa phương bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Việc áp dụng bắt buộc mua vé đối với tất cả du khách khi vào tham quan phố cổ sẽ phần nào giải quyết được vấn đề trên. Ngoài ra, điều này cũng sẽ tạo sự bình đẳng giữa các doanh nghiệp lữ hành.
“Rõ ràng đơn vị lữ hành nào chấp hành đúng quy định trong việc mua vé tham quan cho du khách sẽ thiệt thòi so với những đơn vị chuyên dẫn khách tham quan chui. Còn vấn đề nhiều người lo ngại là làm sao để nhận biết được người dân trong khu phố cổ hay du khách để bán vé, chúng tôi cũng đã tính tới việc này” - ông Sơn nói.
Ông Nguyễn Văn Sơn cho biết: “Lộ trình của chúng tôi từ nay đến thời điểm 15/5 là sẽ làm từng bước, sẽ họp lấy ý kiến các hang lữ hành, họp lấy kiến người dân – chủ nhân của di sản, sau đó sẽ tổ chức họp báo rồi mới triển khai làm. Nếu để Di sản Văn hoá thế giới Hội An trở thành một điểm tham quan rẻ tiền thì đồng nghĩa với việc đi xuống, cho nên một di sản như Hội An cần được đánh giá, nhìn nhận thật khách quan và công bằng như những di sản khác. Là một di sản sống, việc quản lý khu phố cố Hội An khó khăn hơn rất nhiều so với những di sản khác”.
Theo ông Phan Đình Huê - Giám đốc Công ty Du lịch Vòng Tròn Việt, về căn bản khách không vô TP thì không đói, không khát, không có nhu cầu mua quà lưu niệm thì giá vé có khả năng là rào cản làm cơ sở dịch vụ không thu được tiền, không có khách hàng. Mặt khác, trong bối cảnh tình hình kinh tế khó khăn, các tỉnh đang kích cầu du lịch, Hội An làm như vậy có đi ngược lại tình hình chung và chiến lược của Chính phủ không?
Ông Nguyễn Văn Mỹ, Chủ tịch Lửa Việt tours cho rằng Hội An cũng có những điểm tham quan nếu du khách muốn tham quan thì phải trả tiền là đúng, tuy nhiên khách muốn ăn cao lầu hay may áo dài lại “bắt” khách mua vé... là điều phi lý. Việc thu phí là cách làm hạ sách, chúng ta sẽ mất một ít nguồn thu nhưng ta sẽ có cái lợi khác, đó là cách “thả con tép bắt con tôm”. Mất một ít tiền vào cửa nhưng chúng ta được nguồn lợi gấp mấy lần và cả tình cảm thân thiện của du khách.
Ông Nguyễn Sơn Thủy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Du lịch tỉnh Quảng Nam cho biets việc bảo tồn và hoạt động du lịch tại phố cổ cần nhiều chi phí, Hội An là tài sản văn hóa thế giới. Những người đến Hội An phải có trách nhiệm trùng tu di sản. Vấn đề bây giờ là thu đúng đối tượng, triển khai triệt để không gây sự phân biệt.
Ông Nguyễn Minh Nhật, chủ quán cà phê ở trong khu phố cổ trên đường Trần Phú, phường Minh An, thành phố Hội An cho biết: “Việc mua vé tham quan các điểm trong khu phố cổ do chính quyền tổ chức thì mình cũng ủng hộ. Và cũng không ảnh hưởng gì đến kinh doanh, vì lượng khách đông quá thì quán cũng không đáp ứng đủ. Họ đã triển khai từ lâu rồi và mình cũng đã ủng hộ lâu rồi chứ không có gì mới”.
Nhiều người dân sống trong khu phố cổ Hội An kiến nghị, chính quyền thành phố cần tổ chức bán vé khách tham quan khu phố cổ một cách hợp lý để cuộc sống người dân không bị xáo trộn. Ông Nguyễn Đình Thống, ở phường Minh An cho rằng, nếu phân luồng người dân và du khách đi riêng dễ xảy ra cảnh chen lấn, gây mất an ninh trật tự, trở ngại trong việc đi lại bởi đường phố ở đây vốn rất chật hẹp: “Khách du lịch khi đến vùng đất nào đó cảm thấy mất tự nhiên, cảm thấy không được tự do. Khi cảm thấy đi lại không được thoải mái thì họ sẽ ít đi thôi. Vì vậy cần tổ chức thu phí thế nào đó cảm thấy vừa minh bạch vừa thoải mái. Cần lấy ý kiến của người dân và du khách để tổng hợp triển khai cho hợp lý” - ông Thống nói.
Nhiều thành phố cổ trên thế giới cũng không thu tiền vé du khách. Vé chỉ được bán khi khách vào tham quan từng di tích, như cách Hội An đang làm trong những năm vừa qua. Chẳng hạn thành phố Athens có lịch sử 7.000 năm, cái nôi của văn minh phương Tây, nơi mà mỗi bước chân du khách đều có thể chạm vào dấu tích cổ xưa. Thế nhưng, thành phố không bán vé cho du khách vào Athens. Vé chỉ được bán khi khách đến các điểm tham quan như đền Parthenon, đồi Acropolis, quảng trường Agora cổ đại, đền thờ thần Zeus...
Trước Hội An, thành phố cổ nổi tiếng thế giới với những con kênh đào ở Ý - Venice từng nhiều lần đề xuất thu phí du khách.
Tuy nhiên, khác với Hội An luôn tìm cách thu hút đông du khách quốc tế nhưng vẫn muốn bán vé để tăng nguồn thu, Venice thu phí nhằm hạn chế lượng khách du lịch sau những cuộc biểu tình của cư dân địa phương than phiền du khách quá đông đã ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của họ.
Trước đại dịch, số lượng khách trong ngày đến khu phố cổ Venice thường gấp đôi dân số cư trú.
Năm ngoái, chính quyền Venice đã thông báo việc áp dụng phí tham quan khu phố cổ được ấn định vào 16.1.2023. Tuy nhiên, vào đầu năm nay, hội đồng thành phố cho biết kế hoạch này đã lại bị hoãn lại và chưa có ngày triển khai cụ thể.
Thời điểm đó, báo chí Ý cho rằng, nếu Venice thu tiền vé, nơi này trở thành thành phố đầu tiên trên thế giới thu phí du khách vào cổng. Nên việc Venice tạm dừng áp dụng chính sách trên, phố cổ Hội An thay thế vai trò của Venice trở thành thành phố đầu tiên và duy nhất hiện nay trên thế giới bán vé vào thành phố.
Hà Trâm