Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam: Tác động lớn đến bất động sản địa phương
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam giúp cải thiện giao thông mà còn tác động mạnh mẽ đến thị trường bất động sản và phát triển kinh tế các địa phương.
Hôm nay ngày 19/6, Quốc hội thảo luận dự án Luật Nhà ở (sửa đổi). Đại biểu Nguyễn Văn Hiển, Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp (Ủy ban Thường vụ Quốc hội), nhận xét dự thảo đang đi theo hướng đảm bảo cho người thu nhập thấp được sở hữu nhà ở xã hội, thay vì đảm bảo cho họ "quyền có chỗ ở".
Trên thực tế, người thu nhập thấp chủ yếu là công nhân, lao động mới đi làm. Trong khi nhà ở là tài sản quá lớn, quá sức với đại bộ phận người có thu nhập thấp. "Việc mua, sở hữu một căn nhà ở xã hội, dù là trả góp, cũng là gánh nặng tài chính quá lớn", ông Hiển nói, lo ngại hệ quả người dân khai man về thu nhập để được mua nhà, hoặc người đầu cơ mượn tên công nhân để đăng ký mua.
Qua đó, với nhiều ưu đãi với phát triển nhà ở xã hội hiện nay, chủ đầu tư sẽ chọn xây nhà để bán, thu hồi vốn nhanh hơn. Ít chủ đầu tư quan tâm tới phân khúc quản lý vận hành nhà ở xã hội, cho thuê nhà ở xã hội vì khó làm, thu hồi vốn chậm.
Dẫn kinh nghiệm phát triển nhà cho thuê tại nhiều quốc gia, đại biểu cho biết chủ đầu tư chỉ thực hiện dự án, còn việc quản lý vận hành sẽ do tổ chức chuyên nghiệp công hoặc tư nhân đảm nhận. Các tổ chức này song hành với chủ đầu tư từ lúc phát triển dự án, cam kết mua nhà với mức giá hợp lý để cho thuê dài hạn và giải quyết lo lắng dòng tiền đầu ra cho chủ đầu tư. "Nhờ đó, người có thu nhập thấp chưa chắc được sở hữu nhà, nhưng có quyền ở", đại biểu nêu.
Vậy nên, một số đại biểu kiến nghị cơ quan soạn thảo cần tách bạch quy định, chính sách loại hình nhà ở để bán với nhà ở cho thuê và thuê mua. Việc tạo cơ chế ưu đãi với nhà ở cho thuê đáp ứng nhu cầu và điều kiện kinh tế của đại bộ phận lao động trẻ trong xu hướng dịch chuyển ngày càng nhiều đến các khu vực kinh tế trọng điểm, thành phố lớn, đô thị.
Chiến lược phát triển nhà ở cho thuê từng được thực hiện rất thành công tại nhiều quốc gia như Singapore, Malaysia. Từ đó, ông Nguyễn Lâm Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng dân tộc của Quốc hội kiến nghị Nhà nước có chính sách mạnh mẽ đột phá để phát triển nhà ở cho thuê cả loại hình thương mại lẫn xã hội; đảm bảo cho thuê là một loại hình kinh doanh khép kín với trách nhiệm của chủ đầu tư hoặc ban quản lý.
"Đây cũng là định hướng để phát triển nhà ở xã hội một cách bền vững cần được quy định trong Luật Kinh doanh bất động sản", ông đề xuất.
Tranh luận về phát triển nhà ở xã hội chỉ để cho thuê, ông Nguyễn Văn Hiển, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành cho rằng, Nhà nước sẽ phải bỏ ra nguồn lực rất lớn. Với chủ đầu tư, theo ông, việc họ "bỏ tiền chẵn rồi thu tiền lẻ về cũng rất khó thu hút đầu tư", như tình trạng xảy ra vừa qua.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Ngô Trung Thành nêu nghịch lý, hiện nhà ở xã hội có nhiều ưu đãi nhưng không phát triển nhiều, còn nhà ở cho thuê do hộ gia đình cá nhân đầu tư không có ưu đãi nào lại phát triển nhanh, đảm bảo một phần cung ứng chỗ ở cho người lao động. Tuy nhiên, mô hình này đang phát triển tự phát, không có tiêu chuẩn, điều kiện riêng, nên dẫn người thuê nhà chịu rủi ro, chi phí cao hơn (tiền điện, nước...).
P.V (Tổng hợp)
