Thứ ba 01/07/2025 18:25
Hotline: 024.355.63.010
Kinh doanh

Người dân Ý chuyển từ đường không sang đường sắt, Đường sắt Việt Nam có thể học được gì

18/10/2021 10:13
Hãng hàng không quốc gia Alitalia đã tuyên bố phá sản vì không thể cạnh tranh với đường sắt. Ngành đường sắt Việt Nam liệu có thể học hỏi được gì trong đường đua vận tải khốc liệt hiện nay?

Sự “tiến hóa” của đường sắt Ý

Trước khi có sự thay đổi lớn vào năm 2008, Ý từng là một nước sở hữu những con tàu cũ kỹ, chậm chạp và thường xuyên trễ chuyến. Trả lời phỏng vấn CNN, ông Francesco Galiettim, CEO Policy Sonar, đã từng phải đi máy bay trong các chuyến công tác nội địa của mình.

Tuy nhiên, hiện nay ông chủ yếu sử dụng tàu cao tốc cho những chuyến đi này. Xu hướng này đang dần phổ biến với nhiều người tại Ý, bởi những chiếc tàu cao tốc của hai hãng đường sắt Trenitalia và Nuovo Trasporto Viaggiatori đã được đưa vào khai thác trong nhiều năm nay.

Số lượng khách du lịch sử dụng tàu hỏa đã tăng vọt từ 1,8 triệu trong năm 2008 lên 7,3 triệu vào năm 2018. Rome đến Florence và Venice là những tuyến du lịch phổ biến nhất, ngày xưa đều là một tuyến đường bay chính. Đường sắt của Ý dần vươn đà phát triển hơn so với trước, thậm chí đánh bại cả được một hãng hàng không là bởi các yếu tố sau.

Việt Nam học được gì từ chuyện lạ đường sắt đánh bại một hãng hàng không tại Ý? - Ảnh 1.

Hình ảnh một chuyến tàu cao tốc tại Ý của hãng Italo. Ảnh: CNN.

Đầu tiên, đi lại bằng đường sắt sẽ giúp bảo vệ môi trường. Carlo Barbante, Giám đốc Viện Khoa học Địa cực tại trường Đại học Ca 'Foscari ở Venice, cho biết, ông thường xuyên đến Rome và đi tàu Frecciarossa.

"Nó thuận tiện hơn cho mọi thứ. Trước hết, tôi thích giảm lượng khí thải carbon, nhưng tôi cũng thích việc có thể kiểm tra vài phút trước khi khởi hành, có thể đi lại dễ dàng và cảm thấy rất an toàn và thoải mái", ông Carlo Barbante cho biết.

Là một nhà khoa học về khí hậu, ông Barbante luôn đi bằng tàu, "Nếu chúng ta cố gắng thuyết phục mọi người giảm lượng khí thải carbon của họ theo bất kỳ cách nào, chúng ta phải thực hiện bằng hành động. Tàu là một trong những cách đáng tin cậy nhất để giảm lượng khí thải carbon của bạn."

Tiếp đến, ngành đường sắt tại Ý đã cải tiến và vận tốc di chuyển giữa các điểm đến đã tăng cao. Ông Carlo Barbante cho biết, bắt đầu từ vài năm trước, Ý đã có những chuyến tàu siêu tốc dừng ở Venice, Padova và Rome, chỉ mất hơn ba giờ đồng hồ để di chuyển. Ngày nay, chặng đường đó đã xuất hiện các điểm dừng bổ sung tại Ferrara, Bologna và Florence. Nhưng đó vẫn là con đường nhanh hơn so với đi bằng máy bay.

Việt Nam học được gì từ chuyện lạ đường sắt đánh bại một hãng hàng không tại Ý? - Ảnh 2.

Số lượng hành khách di chuyển bằng tàu hỏa tại Ý đạt mức “khủng” từ 2012-2019. Nguồn: Statista.

Thứ ba, các chuyến tàu đều đem đến cảm giác thư giãn khi di chuyển. Barbante vừa trở về sau chuyến đi đến Geneva từ Venice, tất cả đều bằng tàu hỏa. "Nó rất thoải mái nên không có lý do gì để tôi phải di chuyển bằng chuyến bay. Bạn có tất cả thời gian để làm việc và thư giãn", vị giám đốc ấy nói. "Tôi nghĩ rằng tàu cao tốc đang chiếm thị phần tốt trong thị trường vận tải nội địa. Chúng nhanh hơn và thoải mái hơn."

Cuối cùng, giá cả đi lại trên các chuyến tàu tại Ý vô cùng hợp lý. Hơn nữa du lịch đường sắt trong khu vực cũng được chính phủ trợ giá.

Từ thực trạng đường sắt Việt Nam

Quay trở lại với Việt Nam, theo báo cáo của Tổng cục Thống kê, đầu tư cho ngành đường sắt nhiều năm qua chỉ chiếm khoảng 3% tổng mức đầu tư từ ngân sách Trung ương dành cho hạ tầng giao thông.

So với thế giới, vận tốc đường sắt Việt Nam còn tương đối khiêm tốn và chậm, trung bình 80-90km/giờ đối với tàu khách. Trong khi đó, tại các nước phát triển, vận tốc trung bình đối với vận chuyển hành khách vào khoảng 150-200km/giờ, đường sắt cao tốc trên 300km/giờ và siêu cao tốc có thể lên đến hơn 500km/giờ.

Việt Nam học được gì từ chuyện lạ đường sắt đánh bại một hãng hàng không tại Ý? - Ảnh 3.

Ngành đường sắt Việt Nam liên tục có dấu hiệu “đi lùi” trong những năm gần đây. Nguồn: Tổng cục Thống kê.

Hiện nay, ngành đường sắt Việt Nam chủ yếu sử dụng công nghệ diezen (công nghệ thứ hai). Trong khi đó các nước trên thế giới đã sử dụng phổ biến công nghệ thứ ba (công nghệ điện khí hóa) và công nghệ thứ tư (điện từ).

Ngoài ra, mạng lưới đường sắt cũng không có kết nối đồng bộ với các phương thức vận tải khác như cảng hàng không, cảng biển lớn và chưa có kết nối liên vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Tây Nguyên.

… đến chiến lược giải bài toán dài hạn

Việt Nam đã nắm bắt được thực trạng trên cũng như nhận thấy được xu thế sử dụng tàu cao tốc tại nhiều quốc gia trên thế giới. Do đó, Chính phủ đã giao Bộ Giao thông Vận tải hoàn thiện đề án xây dựng đường sắt tốc độ cao trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến thông qua.

Theo Bloomberg, đường sắt tốc độ cao trên thế giới đã và đang cạnh tranh trực tiếp được với hàng không cả về giá và thời gian đi lại. Các chuyên gia của Bloomberg cho biết, trước đây hành khách có xu hướng đi máy bay với những chặng trên 1.000 km để rút ngắn thời gian. Song, đường sắt hiện nay đã liên tục phát triển những tuyến tốc độ cao và xoay chuyển cuộc chơi cạnh tranh với hàng không.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2030, vận tải hành khách đạt 460 triệu khách, chiếm thị phần 1,08%. Để đạt được mục tiêu này, mạng lưới đường sắt quốc gia giai đoạn 2021-2030 được quy hoạch theo 16 tuyến với chiều dài 4.746,4 km. Đặc biệt, ưu tiên hàng đầu của nước ta là tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam với xây dựng trước 2 tuyến Hà Nội-Vinh và Nha Trang-TPHCM.

Ngoài những tuyến đường sắt tốc độ cao, dự thảo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 còn đề xuất xây dựng 8 tuyến đường sắt mới với 4 dự án kết nối cảng biển. Đồng thời, ngành đường sắt cũng ưu tiên xây dựng thêm các tuyến đường sắt liên vùng, kết nối trong 10 năm tới.

Cuối cùng, dự thảo cũng đề ra 47.269 tỷ đồng nhằm nâng cấp các tuyến đường sắt hiện tại trong giai đoạn 2021-203 giúp nâng cao năng lực hạ tầng, khai thác hiệu quả vận tải.

Đặng Sơn/Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị

Bài liên quan
Tin bài khác
Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Quy định mới về cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) thông qua Hệ thống eCoSys

Thông tư số 40/2025/TT-BCT của Bộ Công Thương quy định chi tiết về việc cấp Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và chấp thuận bằng văn bản cho thương nhân tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa xuất khẩu, chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh: Động lực không đến từ cổ vũ mà từ môi trường nuôi dưỡng

CEO Success Partner Lê Nhật Trường Chinh chia sẻ quan điểm sâu sắc: Người lãnh đạo giỏi không tạo động lực bằng lời khen, mà bằng cách xây dựng môi trường giúp nhân viên tự khơi dậy nội lực.
Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Doanh nghiệp không cần điều chỉnh thông tin địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi cập nhật địa giới hành chính

Từ ngày 1/7, doanh nghiệp không cần thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hay chỉnh sửa địa chỉ trên hóa đơn điện tử sau khi địa giới hành chính được cập nhật. Cơ quan thuế sẽ tự động đồng bộ dữ liệu, đảm bảo quyền lợi và tránh xử phạt.
Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Doanh nghiệp nhỏ và vừa: Cần thích ứng nhanh với thị trường phát thải

Trong bối cảnh xu hướng giảm phát thải trở thành tiêu chuẩn bắt buộc tại nhiều thị trường xuất khẩu lớn, doanh nghiệp nhỏ và vừa trong nước buộc phải thay đổi nhanh mô hình sản xuất và quản trị carbon. Việc chậm thích ứng không chỉ khiến mất đơn hàng, mà còn đẩy doanh nghiệp ra khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.
Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Doanh nghiệp ngành nhôm: "Nâng cấp" bản thân để tránh rủi ro xuất khẩu

Trước xu hướng hội nhập đa phương và xu thế bảo hộ nền sản xuất của các quốc gia hiện nay, thời gian qua, ngành nhôm liên tiếp đối mặt với các cuộc điều tra phòng vệ thương mại của nước ngoài, nhất là thị trường Mỹ
Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam: Cùng nhận diện cơ hội và thách thức

Nhằm tạo diễn đàn để cùng thảo luận tìm ra hướng đi mới cho ngành nhôm; đồng thời tạo kết nối cho các doanh nghiệp, sáng ngày 28/6, Hiệp hội Nhôm Việt Nam tổ chức Diễn đàn doanh nghiệp ngành nhôm Việt Nam 2025 với chủ đề “Nhận diện cơ hội và thách thức của ngành nhôm”.
Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thuế - Trách nhiệm không thể bỏ qua trong kinh doanh số

Thương mại điện tử bùng nổ mở ra cơ hội kinh doanh chưa từng có, nhưng cũng đặt ra yêu cầu cấp thiết về tuân thủ nghĩa vụ thuế. Trong kỷ nguyên số, mọi hành vi né tránh nghĩa vụ tài chính với Nhà nước không chỉ gây thất thu ngân sách mà còn tạo ra sự bất bình đẳng trên thị trường.
Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Doanh nghiệp sử dụng năng lượng như thế nào giúp tiết kiệm và hiệu quả?

Trong bối cảnh toàn cầu đang chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình phát triển xanh và bền vững, Việt Nam không đứng ngoài xu hướng đó. Góp phần vào thành quả đó có sự đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp.
Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Ông Đinh Xuân Dương: "Doanh nghiệp Việt Nam không thua vì sản phẩm tệ, mà họ thua vì thị trường mất niềm tin"

Khởi nghiệp tại Việt Nam đang chứng kiến một nghịch lý gai góc: Số lượng doanh nghiệp gia nhập và rút lui gần như tương đương. Dưới bề nổi của “làn sóng khởi nghiệp” là một mặt trận sinh tồn khốc liệt, nơi chỉ những ai đủ bản lĩnh kiểm soát chi phí và thích nghi mới trụ lại.
Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Vietnam Airlines "cất cánh" với lãi khủng 5.000 tỷ đồng

Hãng hàng không Vietnam Airlines bứt phá ngoạn mục nửa đầu 2025, ước lãi kỷ lục. Kế hoạch bay quốc tế mở rộng, đội tàu bay mới hứa hẹn tương lai sáng lạn.
CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

CEO Jettainer: AI và vai trò không thể thay thế của con người trong quản lý ULD

Theo Tiến sĩ Jan-Wilhelm Breithaupt – Giám đốc điều hành Jettainer, giá trị cốt lõi của số hóa và trí tuệ nhân tạo (AI) không nằm ở việc loại bỏ con người khỏi quy trình, mà là cung cấp cho họ những công cụ sắc bén hơn và cái nhìn toàn diện hơn.
Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Gemadept sẽ mua vào cổ phiếu nếu thị giá dưới 1,5 lần giá sổ sách

Lãnh đạo Gemadept cho biết có kế hoạch mua lại cổ phiếu công ty khi giá giảm xuống mức 1,5 lần giá trị sổ sách, đây là đảm bảo quyền lợi cho cổ đông.
Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Định vị gạo Việt trên bàn ăn thế giới: Doanh nghiệp là lực đẩy của thương hiệu quốc gia

Giữa những biến động khó lường của thị trường toàn cầu, ngành gạo Việt Nam vẫn giữ được nhịp tăng trưởng xuất khẩu ổn định, thậm chí đang vươn lên định vị mình ở phân khúc cao cấp. Phía sau kết quả ấy là nỗ lực bền bỉ của các doanh nghiệp, những người tiên phong trong việc thay đổi tư duy, nâng cấp chất lượng, xây dựng thương hiệu và đón đầu xu hướng “gạo xanh”.
Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Khởi nghiệp xanh lựa chọn của nhiều người trẻ

Theo bà Vũ Kim Hạnh – Chủ tịch Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, khởi nghiệp xanh không chỉ là con đường khởi nghiệp, mà còn là cách để người trẻ phục hồi, tái tạo các giá trị văn hóa, nông nghiệp và môi trường bản địa.
Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp chấp nhận “hy sinh ngắn hạn” để khai mở lợi thế dài hạn với AI

Nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam đang lựa chọn chiến lược đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) bất chấp những rủi ro ngắn hạn về doanh thu, nhằm chuẩn bị nền tảng công nghệ vững chắc cho cuộc cạnh tranh dài hạn.