Chính quyền Mỹ vừa công bố các quy định mới về các loại xe điện đủ điều kiện nhận ưu đãi thuế liên bang. Các quy định này là kết quả của Đạo luật Giảm lạm phát (IRA) mà Tổng thống Joe Biden thông qua vào tháng 8/2022 nhằm chống biến đổi khí hậu bằng cách khuyến khích sử dụng các phương tiện sử dụng năng lượng xanh, không khí thải.
Bộ Tài chính Mỹ vừa bổ sung các yêu cầu để xe điện bán ra tại nước này được nhận gói ưu đãi thuế 7.500 USD theo "Đạo luật giảm lạm phát". Cụ thể, 50% giá trị pin phải được sản xuất hoặc lắp ráp ở Bắc Mỹ mới nhận khoản tín dụng 3.750 USD.
Cùng với đó, 40% giá trị khoáng sản quan trọng trong pin phải có nguồn gốc từ Mỹ hoặc đối tác đã ký các Hiệp định thương mại tự do với nước này để được nhận 3.750 USD ưu đãi còn lại. Quy định mới có hiệu lực từ ngày 18/4.
Các nhà lãnh đạo của Liên minh châu Âu (EU), Nhật Bản và các đồng minh khác của Mỹ lo ngại những ưu đãi của Mỹ sẽ thu hút đầu tư ra khỏi quốc gia của họ hoặc buộc họ phải cung cấp các khoản trợ cấp hào phóng hơn để cạnh tranh với Mỹ.
Do EU, Nhật Bản không có Hiệp định thương mại tự do với Mỹ nên các sản phẩm từ các khu vực và quốc gia này không đủ điều kiện nhận bất kỳ phần ưu đãi thuế nào.
Dưới áp lực từ các chính phủ nước ngoài, chính quyền Tổng thống Biden đã đề xuất một giải pháp thay thế. Trong một thông cáo báo chí, Bộ Tài chính Mỹ cho biết, luật không định nghĩa thuật ngữ “thỏa thuận thương mại tự do”, nên thuật ngữ này “có thể bao gồm các thỏa thuận khoáng sản quan trọng mới được đàm phán”.
Chính quyền Mỹ mới đây cũng đã ký một thỏa thuận thương mại với Nhật Bản về các khoáng sản quan trọng và đang đàm phán một thỏa thuận tương tự với EU, với hy vọng sẽ đạt được thỏa thuận vào thời điểm các quy định mới chính thức có hiệu lực.
IRA được Tổng thống Biden ký ban hành tháng 8/2022, trị giá 430 tỷ USD. Đạo luật này dỡ bỏ giới hạn doanh số được hưởng ưu đãi cho các nhà sản xuất xe điện nhưng áp đặt các điều kiện mới. Cụ thể, xe phải được lắp ráp ở Bắc Mỹ, trong khoản giá và thu nhập nhất định của người mua.
Theo Giám đốc Liên minh Đổi mới ngành Ô tô (Alliance for Automotive Innovation) John Bozzella, sẽ có rất ít xe điện trên thị trường đủ điều kiện nhận khoản tín dụng đầy đủ 7.500 USD sau ngày 17/4. Ông cho rằng, chỉ riêng yêu cầu đối với xe điện phải được lắp ráp ở Bắc Mỹ cũng đã đủ loại bớt 70% mẫu xe.
Mỹ lần lượt siết quy định nhận ưu đãi nhằm giảm sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng pin xe điện của Trung Quốc. Chúng cũng là một phần trong nỗ lực của Tổng thống Joe Biden để đạt mục tiêu xe điện và xe lai chiếm 50% doanh số vào 2030.
"IRA là đạo luật độc đáo, nhằm giảm chi phí cho người tiêu dùng, đồng thời xây dựng cơ sở công nghiệp vững mạnh và củng cố chuỗi cung ứng Mỹ", Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen tuyên bố.
Chính phủ Hàn Quốc cũng hoan nghênh các quy định mới của IRA, cho rằng, chúng loại bỏ được "rất nhiều điều bất ổn". Hôm 1/4, Bộ Thương mại Hàn Quốc cho biết chính phủ có kế hoạch tổ chức các cuộc đàm phán tiếp theo với Mỹ.
Vẫn còn vài tuần nữa danh sách những chiếc xe đủ điều kiện mới được công bố, nhưng Tesla đã bắt đầu thông báo cho người mua rằng những thay đổi sẽ ảnh hưởng đến dòng sản phẩm của hãng.
Theo Tesla, phiên bản rẻ nhất của Model 3, một trong những chiếc xe điện phổ biến nhất, sẽ không còn đủ điều kiện hưởng trọn khoản ưu đãi vì mẫu xe này có pin sản xuất tại Trung Quốc.
Tuy nhiên, một số mẫu xe của Tesla có khả năng đủ điều kiện nhận ưu đãi vì công ty sản xuất xe ở California và Texas, và sản xuất pin ở Nevada (Mỹ).
Gã khổng lồ Volkswagen của Đức đã công bố kế hoạch mở rộng ở Bắc Mỹ nhằm chắc chắn rằng các mẫu xe của hãng sẽ đủ điều kiện nhận các ưu đãi. Trong khi đó, Ford Motor cho biết, họ sẽ sớm thông tin liệu các phương tiện của hãng có đủ tiêu chuẩn hay không.
GM hiện đang bán một chiếc EV dự kiến sẽ đủ điều kiện nhận toàn bộ ưu đãi thuế của Mỹ, mẫu SUV Cadillac Lyriq sản phẩm hoàn toàn chạy bằng điện đầu tiên của Cadillac. Các phiên bản chạy điện của chiếc SUV cỡ trung Chevrolet Blazer sẽ được đưa vào sản xuất vào tháng 6 và một chiếc SUV cỡ nhỏ Chevy Equinox sẽ được bổ sung vào dòng sản phẩm EV của hãng vào mùa thu này. GM cho biết, các khách hàng của đội xe bán tải Chevy Silverado sắp ra mắt cũng sẽ được ưu đãi mức 7,500 USD theo các quy định dành cho người mua thương mại.
Họ hy vọng những người mua các mẫu Bolt nhỏ gọn có thể yêu cầu một phần của ưu đãi này. Tuy nhiên, xe bán tải Hummer và SUV sẽ không đủ điều kiện vì cả hai đều vượt quá mức giá tối đa 80.000 USD.
Ngoài ra, Hyundai Motor cho biết, họ cũng đã bắt đầu sản xuất một loại xe EV tại Mỹ. Nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc đã bắt đầu lắp ráp chiếc SUV Genesis GV70 tại nhà máy ở Alabama để nhận được ưu đãi của Chính phủ Mỹ. GV70 là mẫu xe chạy hoàn toàn bằng điện đầu tiên được sản xuất bởi Hyundai Motor và dưới thương hiệu Genesis độc lập tại nhà máy Alabama.
Vào tháng 5/2022, Hyundai thông báo sẽ đầu tư 5,54 tỷ USD để xây dựng một nhà máy sản xuất pin ô tô và xe điện ở Georgia như một phần trong nỗ lực thúc đẩy thị trường xe điện.
Hyundai và Kia đặt mục tiêu bán 3,23 triệu xe điện, bao gồm 840.000 chiếc ở Mỹ vào năm 2030 để chiếm 12% thị trường xe điện toàn cầu.
Các kế hoạch xe điện của họ phù hợp với nỗ lực của chính quyền Mỹ hiện nay nhằm thu hút nhiều đầu tư hơn vào xe điện và tạo ra nhiều việc làm hơn cho người lao động trong ngành.
Phương Anh (t/h)
