Mảng nông nghiệp của Hòa Phát đặt lên bàn cân: Chỉ số sinh lời có lép vế trước các đối thủ?

Mới đây, CTCP Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát (HPA), công ty con của Tập đoàn Hòa Phát (Mã: HPG) đã chính thức nộp hồ sơ chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) lên Ủy Ban Chứng khoán Nhà nước. Dự kiến công ty thành viên này sẽ lên sàn HOSE sớm nhất vào tháng 12 tới đây.

Nông nghiệp Hòa Phát đang ở đâu trên thị trường?

Thực tế, Tập đoàn Hòa Phát của tỷ phú Trần Đình Long bắt đầu tham gia vào lĩnh vực nông nghiệp từ năm 2015 thông qua Công ty Cổ phần Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát với vốn điều lệ tính đến tháng 7/2025 là 2.550 tỷ đồng, trong đó tập đoàn mẹ nắm giữ 99,9992% cổ phần.

Nếu xét về vốn điều lệ, Nông nghiệp Hòa Phát có vốn điều lệ kém cạnh hơn nhiều so với nhiều công ty đang đầu tư mảng nông nghiệp có tiếng trên sàn chứng khoán như Dabaco (Mã: DBC - 3.849 tỷ đồng), BAF Việt Nam (Mã: BAF - 3.040 tỷ), Hoàng Anh Gia Lai (Mã: HAG - 10.054 tỷ), Masan MeatLife (Mã: MML - 3.403 tỷ), HAGL Agrico (Mã: HNG - 11.085 tỷ).

Tuy nhiên nếu xét về các chỉ số sinh lời, kết quả của công ty con của Hòa Phát lại nổi trội hơn. Tính riêng kết quả kinh doanh trong 6 tháng đầu năm 2025 để thấy rõ nhất, doanh thu thuần Nông nghiệp Hòa Phát đạt 4.227 tỷ đồng, tăng 38% so với cùng kỳ năm ngoái. Trừ chi phí, lợi nhuận gộp đạt tới 1.206 tỷ đồng, tương ứng biên lãi gộp đạt gần 28%.

Lợi nhuận sau thuế sau 6 tháng của công ty này đạt 939 tỷ đồng, tăng trưởng 130% so với cùng kỳ, thậm chí gần bằng lợi nhuận cả năm 2024. Biên lợi nhuận thuần tương ứng là 12%.

Đặt Nông nghiệp Hòa Phát lên bàn cân với nhiều doanh nghiệp nổi tiếng đang hoạt động trong mảng nông nghiệp niêm yết trên sàn chứng khoán, cho thấy dù vốn điều lệ thấp nhất nhóm, nhưng doanh thu đem về cao hơn HAGL, HAGL Agrico và Nông nghiệp BAF, và xấp xỉ bằng Masan MEATLife.

Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo tài chính soát xét bán niên.

Nếu xét về lợi nhuận sau thuế, thành quả của Nông nghiệp Hòa Phát chỉ thấp hơn vài chục tỷ đồng so với “ông trùm chăn nuôi” Dabaco, và cao hơn nhiều so với các đối thủ còn lại.

Biên lãi gộp – chỉ số cho thấy cứ mỗi đồng doanh thu tạo ra, trừ đi giá vốn, doanh nghiệp lãi gộp bao nhiêu đồng, thì con số của Nông nghiệp Hòa Phát nhỉnh hơn nhiều các doanh nghiệp lớn và chỉ thấp hơn mức 39% của HAGL.

Nói thêm, số liệu của HAGL là xét trên toàn tập đoàn, bao gồm cả mảng trồng cây ăn trái – mảng đem về hơn 3.000 tỷ đồng doanh thu cho HAGL trong nửa đầu năm 2025. Còn riêng mảng chăn nuôi heo của HAGL gần như “trắng tay” khi lãi gộp chỉ khoảng hơn 100 triệu đồng do công ty “bỏ lỡ” giai đoạn vàng của ngành chăn nuôi gia súc.

Nguồn: Tổng hợp từ báo cáo tài chính soát xét bán niên.

Cơ hội nào cho Nông nghiệp Hòa Phát?

Cơ cấu ngành chăn nuôi ngày càng dịch chuyển về phía doanh nghiệp. Nếu như năm 2024, thị phần của khối doanh nghiệp là 49% - thấp hơn con số 51% của khối hộ chăn nuôi thì theo thống kê của Chứng khoán VCBS tại thời điểm cuối quý I/2025, khối doanh nghiệp đã chiếm tới 65% và đẩy thị phần của các hộ chăn nuôi chỉ còn 35%.

Luật chăn nuôi đã bắt đầu có hiệu lực từ 1/1/2025 nên phần lớn nông hộ không thể đáp ứng tiêu chuẩn chăn nuôi, các doanh nghiệp cũng giảm số lượng trại liên kết với nông dân trong khi dịch bệnh vẫn chưa được xử lý triệt để khiến chi phí tiêu hủy heo tăng cao – VCBS nêu các lý do để đưa đến dự báo về việc cơ cấu chăn nuôi của hộ nông dân sẽ tiếp tục thu hẹp về mức 25% cho đến năm 2030.

Trong khi đó, thống kê của AgroMonitor tại tháng 6/2025 cho biết, các công ty chăn nuôi lớn tiếp tục có xu hướng tăng đàn nái trong năm 2025, đặc biệt tại khu vực miền Nam ở nửa cuối năm sau giai đoạn dịch bệnh kéo dài.

Qua điều tra thực địa và tham vấn, đơn vị nghiên cứu này ước tính đàn heo nái sinh sản của Việt Nam năm 2024 có hơn 2 triệu con (doanh nghiệp chiếm 44%) và dự báo năm 2025 tăng lên 2,15 triệu con.

Trong đó, Tập đoàn C.P đến từ Thái Lan đang "thống lĩnh" thị trường này với thị phần khoảng 18%. Ngoài ra còn có C.J đến từ Hàn Quốc. Với nguồn lực dồi dào từ tập đoàn mẹ, những công ty này thời gian qua vẫn đang "phả hơi nóng" vào các doanh nghiệp nội địa.

Nếu so sánh với các “ông lớn ngoại”, Nông nghiệp Hòa Phát vẫn được coi là “tay chơi mới”, còn nhiều điều để phải làm, nhất là việc giành giật thị phần vốn phần lớn đang nằm trong tay những kẻ đi trước.

Nguồn: Tổng hợp từ Hòa Phát.

Tuy nhiên, ngành chăn nuôi Việt Nam vẫn là một thị trường có tiềm năng tăng trưởng dài hạn nhờ nhu cầu tiêu thụ thịt lớn (Việt Nam nằm trong top 10 quốc gia tiêu thụ thịt heo lớn nhất thế giới), xu hướng hiện đại hóa (mô hình khép kín 3F) và chính sách hỗ trợ. Doanh nghiệp lớn tham gia sớm sẽ chiếm lợi thế trong việc xây dựng thương hiệu thực phẩm sạch.

Có thể thấy, tham vọng IPO và đưa cổ phiếu lên HOSE đang cho thấy Tập đoàn Hòa Phát thực sự “nghiêm túc” với mảng nông nghiệp này, đây là cơ hội để tập đoàn huy động nguồn vốn từ bên ngoài, từ đó mở rộng về quy mô, xây dựng các kênh phân phối để từng bước lấy niềm tin người tiêu dùng