Hà Nội không thiếu tài năng công nghệ, các trường đại học mạnh, và tinh thần đổi mới đang lan rộng. Nhưng để vươn tầm khu vực như Bangkok hay Jakarta, hệ sinh thái khởi nghiệp nơi đây cần bứt phá khỏi những giới hạn cũ. Trong cuộc trao đổi với Tạp chí Doanh nghiệp và Hội nhập, ông James Tan – Quản lý đối tác Quỹ đầu tư mạo hiểm Quest Ventures – chia sẻ góc nhìn chiến lược về tiềm năng của startup Hà Nội, cùng những mô hình kết nối giữa nghiên cứu và thị trường mà ông tin rằng có thể đưa Hà Nội thành “điểm đến mới” của các nhà đầu tư mạo hiểm công nghệ giai đoạn sớm.
| Ông James Tan hiện là Managing Partner tại Quest Ventures, một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm hàng đầu tại châu Á. Trước đó, ông là nhà sáng lập và Giám đốc vận hành (COO) của 55tuan, công ty thương mại điện tử từng nằm trong top đầu tại Trung Quốc với khối lượng giao dịch hàng năm gần 1 tỷ USD. Trước khi lấn sân vào lĩnh vực khởi nghiệp và đầu tư, James từng đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong mảng kỹ thuật và phát triển sản phẩm tại các tập đoàn công nghệ và tài chính lớn như NCS, JPMorgan Chase và Nets. Ông cũng từng giữ vai trò lãnh đạo tại hàng loạt tổ chức và doanh nghiệp tỷ đô, bao gồm Action Community for Entrepreneurship, Hiệp hội Công nghiệp phần mềm Bắc Kinh, Viện Cải tiến Ứng dụng, cùng nhiều startup tại Trung Quốc và Đông Nam Á. Không chỉ là nhà đầu tư, ông James còn là một trong những gương mặt nổi bật trong cộng đồng khởi nghiệp toàn cầu. Ông thường xuyên góp mặt với tư cách diễn giả tại các diễn đàn uy tín như GEW, ITB Berlin, Tech in Asia, TDS Asia và Web In Travel. Đồng thời, ông cũng là mentor của các chương trình huấn luyện khởi nghiệp như Chinaccelerator, Founder Institute, IBM SmartCamp và SPH Plug and Play. Ngoài ra, ông James Tan còn là giảng viên khách mời thường xuyên tại nhiều trường đại học danh tiếng như UC Berkeley, Đại học Khoa học và Công nghệ Hồng Kông (HKUST), IE Business School, Đại học Quốc gia Singapore (NUS) và Đại học Thanh Hoa (Tsinghua University). |
 |
| Ông James Tan, Quản lý đối tác Quỹ đầu tư mạo hiểm Quest Ventures |
PV: Thưa ông James Tan, trong bối cảnh Hà Nội đang nổi lên như một trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực, Quest Ventures đã đặt ra những chiến lược hoặc ưu tiên đầu tư cụ thể nào cho các startup tại thành phố này? Ông đánh giá tiềm năng của hệ sinh thái khởi nghiệp Hà Nội so với các trung tâm trong khu vực như Bangkok hay Jakarta ra sao?
Ông James Tan: Quest Ventures đánh giá Hà Nội đang nổi lên như một trung tâm đổi mới sáng tạo trong khu vực. Tận dụng cơ hội đó, chúng tôi triển khai chiến lược đầu tư không giới hạn theo ngành nghề, tập trung vào các doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ (tech startups) có khả năng mở rộng và tính nhân rộng cao. Trong khi Jakarta vẫn dẫn đầu Đông Nam Á về tổng vốn đầu tư, các thương vụ thoái vốn và vốn giai đoạn sau, Hà Nội mang đến một hệ sinh thái đang phát triển nhanh nhờ nguồn nhân lực kỹ thuật dồi dào, các trường đại học hàng đầu, cùng trọng tâm vào hạ tầng, công nghệ sâu (Deeptech), phần mềm dịch vụ cho doanh nghiệp (Enterprise SaaS), công nghệ giáo dục (Edtech) và một số ứng dụng trong công nghệ sạch (Cleantech). Tuy nhiên, số lượng quỹ đầu tư mạo hiểm (Venture Capital Fund) tại Hà Nội vẫn còn hạn chế so với Bangkok hoặc Jakarta. Do đó, Quest Ventures xem Hà Nội như một nguồn cơ hội đầu tư tiềm năng cho các công ty khởi nghiệp công nghệ (tech startups) giai đoạn hạt giống, trong khi Jakarta và Bangkok được ưu tiên cho các khoản đầu tư lớn và cơ hội thoái vốn nhanh.
 |
| Ông James Tan trả lời phỏng vấn |
Quest Ventures đã hợp tác với nhiều đối tác tại Việt Nam, bao gồm các trường đại học, tổ chức và doanh nghiệp tại Hà Nội. Ông có thể chia sẻ một số mô hình hợp tác tiêu biểu và hiệu quả – đặc biệt là những mô hình gắn kết nghiên cứu học thuật với khởi nghiệp thực tiễn – mà ông cho rằng có thể nhân rộng hoặc phát triển không?
Ông James Tan: Quest Ventures đã triển khai thành công các mô hình hợp tác liên kết với các trường đại học như chương trình tăng tốc khởi nghiệp, thương mại hoá các kết quả nghiên cứu khoa học. Các chương trình tăng tốc khởi nghiệp được triển khai ở các trường đại học thông qua mô hình hợp tác với vườn ươm khởi nghiệp. Mô hình này mang đến sự hỗ trợ, cơ hội tiếp cận thị trường và nguồn lực để phát triển các doanh nghiệp khởi nghiệp (startups) cho sinh viên, giảng viên, đồng thời tạo điều kiện cho nhà đầu tư sớm tiếp cận các sáng kiến mới từ việc nghiên cứu. Quỹ đối ứng kết hợp vốn công và tư để giảm rủi ro khi thương mại hóa các dự án nghiên cứu, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ sâu (Deeptech) như Công nghệ sinh học (Biotech), Công nghệ nông nghiệp (Agritech) và năng lượng sạch (Clean Energy). Cả hai mô hình đều có khả năng nhân rộng và phù hợp để triển khai trên các trường kỹ thuật trên toàn quốc, kết nối hiệu quả nghiên cứu học thuật với hoạt động khởi nghiệp thực tiễn.
| Quest Ventures là một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) hàng đầu dành cho các startup công nghệ, với sứ mệnh thúc đẩy tăng trưởng trong lĩnh vực thương mại số tại khu vực châu Á. Không chỉ mang đến những khoản đầu tư đáng mơ ước, James Tan còn đồng hành cùng các nhà sáng lập trẻ bằng chính kinh nghiệm thực chiến, mạng lưới kết nối rộng khắp và sự thấu hiểu sâu sắc về hành trình khởi nghiệp. Từ năm 2011, Quest Ventures tập trung đầu tư vào các startup ở giai đoạn early-stage, nơi các ý tưởng còn đang hình thành và đối mặt với nhiều rủi ro nhất. James Tan nổi bật không chỉ bởi tầm nhìn đầu tư mà còn ở sự tin tưởng dành cho các founder, đặc biệt là khi họ bị từ chối bởi hầu hết các VC khác. Trong nhiều trường hợp, ông và Quest Ventures chính là những người đầu tiên trao cơ hội, đặt niềm tin và trở thành khoản đầu tư đầu tiên của các doanh nghiệp trẻ. Quest Ventures cũng là quỹ đầu tư đầu tiên thiết lập quan hệ hợp tác chiến lược với những tên tuổi toàn cầu như AliCloud, SendGrid và Stripe khi các nền tảng này bước chân vào thị trường Đông Nam Á. Tầm nhìn chiến lược này giúp các startup trong danh mục đầu tư không chỉ tiếp cận được công cụ và nền tảng công nghệ tốt nhất mà còn mở rộng được thị trường nhanh chóng. Hiệu quả đầu tư của Quest Ventures thể hiện rõ qua con số ấn tượng: lợi nhuận từ các đối tác đã chạm ngưỡng nửa triệu USD trên mỗi startup được đầu tư. Tính đến thời điểm hiện tại, quỹ đã mở rộng sự hiện diện đến hơn 150 thành phố, đầu tư vào hơn 30 startup, đồng thời góp phần tạo ra hơn 4.400 việc làm thông qua các khoản đầu tư mạo hiểm – một minh chứng sống động cho triết lý “đầu tư không chỉ bằng tiền, mà còn bằng niềm tin và giá trị dài hạn”. |
Với tư cách là một nhà đầu tư dày dặn kinh nghiệm trong khu vực, ông nhìn nhận những điểm mạnh và thách thức lớn nhất của cộng đồng khởi nghiệp ở Hà Nội hiện nay là gì? Và Quest Ventures dự định hỗ trợ hoặc góp phần giải quyết những thách thức đó như thế nào trong thời gian tới?
Ông James Tan: Hệ sinh thái khởi nghiệp Hà Nội có lợi thế về nhân lực kỹ thuật dồi dào, chi phí vận hành phải chăng, chính sách nhà nước hỗ trợ và sự quan tâm ngày càng tăng của doanh nghiệp. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những thách thức như hạn chế vốn giai đoạn sau, mạng lưới các bên liên quan phân tán và khoảng cách giữa kết quả nghiên cứu và thương mại hóa. Để giải quyết, Quest Ventures hợp tác với các trường đại học để thương mại hoá các nghiên cứu thành ý tưởng kinh doanh, triển khai mô hình quỹ đối ứng, tổ chức các thử thách đổi mới sáng tạo với doanh nghiệp, đồng thời kết nối các doanh nghiệp khởi nghiệp (startups) tại Hà Nội ra thị trường quốc tế. Ngoài ra, Quest Ventures kết nối những nhà sáng lập giàu kinh nghiệm của các kì lân công nghệ trong danh mục đầu tư như Carousell, Shopback làm cố vấn cũng giúp phát triển kỹ năng khởi nghiệp cho các doanh nghiệp khởi nghiệp (startups) trẻ tại Hà Nội.
Xin cảm ơn ông về những chia sẻ!
| Bài viết được hỗ trợ thực hiện bởi Đề án Hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2019-2025 do UBND thành phố Hà Nội ban hành tại Quyết định số 4889/QĐ-UBND ngày 09/9/2019. Chi tiết về các chương trình hỗ trợ của Thành phố tại: https://hotrodoanhnghiep.hanoi.gov.vn/ |
