Thứ hai 19/05/2025 13:23
Hotline: 024.355.63.010
Bất động sản

Giải pháp phục hồi kinh tế ở TP. Hồ Chí Minh

05/11/2021 12:17
Thông tin từ Cục Thống kê TP HCM trong tháng 10/2021, nhiều chỉ số về sản xuất công nghiệp, lao động việc làm, bán lẻ hàng hóa và dịch vụ của thành phố đều tăng hai con số so với tháng 9. Tuy nhiên, bức tranh kinh tế 10 tháng nhìn chung vẫn ảm đạm.

Chiến lược riêng đề phục hồi kinh tế

Kể từ khi xuất hiện Covid-19, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, kinh tế thành phố bị ảnh hưởng nặng. GRDP từ mức tăng 7,8% năm 2019 xuống còn 1,36% năm 2020. Do vậy, bên cạnh các chính sách được chính phủ triển khai hỗ trợ doanh nghiệp, các chuyên gia kinh tế cho rằng TP HCM cần tiền và chiến lược của riêng mình để phục hồi kinh tế.

Theo PGS.TS Trần Hoàng Ngân - Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM, dự báo tăng trưởng năm nay sẽ âm 5%. Tức là, so với mục tiêu tăng trưởng 6% thì bị mất đi 11%. Với quy mô GRDP 65 tỷ USD, thành phố mất khoảng 7 tỷ USD. Năm 2020, TP HCM đã mất 7% GRDP, tương đương khoảng 4 tỷ USD. Như vậy, tổng cộng đầu tàu kinh tế mất 12 tỷ USD qua 2 năm dịch.

"Với đà phục hồi như hiện nay, hy vọng tốc độ tăng trưởng kinh tế của thành phố cải thiện hơn ở mức âm 4% hoặc âm 3%. Tuy nhiên, nếu đạt được cũng chỉ ở mức giảm thiệt hại, còn để phục hồi lại như trước cần phải hết quý II/2022, với điều kiện dịch được kiểm soát tốt", ông Ngân nhận định.

Để phục hồi kinh tế TP HCM sau dịch, cần phải có tiền và chiến lược rõ ràng

Để phục hồi kinh tế TP HCM sau dịch, cần phải có tiền và chiến lược rõ ràng. (Ảnh: PV)

Hiện lực lượng lao động ở TP giảm 22,7%. Tổng vốn đầu tư nước ngoài giảm 20,4%. Tuy nhiên, tổng thu cân đối ngân sách nhà nước trên địa bàn TP vẫn tăng 7,3% so với cùng kỳ năm 2020.

Câu hỏi đặt là "liều thuốc" nào để giúp TP HCM phục hồi sau 2 năm chống Covid-19 và sẽ còn sống chung với nó?

Các chuyên gia đều cho rằng, với nhiều chỉ số đi lùi, TP HCM cần trợ lực, thậm chí là rà soát lại nhằm tái cấu trúc, xây dựng một "sức đề kháng" tốt hơn. Để triển khai, thành phố cần tiền và chiến lược cho riêng mình, bên cạnh các chính sách phục hồi chung đang được chính phủ đã và tiếp tục triển khai thêm.

Cần ngân sách đủ lớn để đảm bảo phát triển bền vững

Về tiền, thành phố cần nguồn lực đủ lớn để đảm bảo khả năng phục hồi và phát triển bền vững.

Vậy huy động nguồn tiền này từ đâu?

Kênh đầu tiên là ngân sách. Theo tính toán mới đây của PGS.TS Trần Hoàng Ngân, cứ tăng 1% tỷ lệ điều tiết ngân sách, thành phố sẽ có thêm 2.000 tỷ đồng. Số tiền này chi cho đầu tư công sẽ giúp tạo ra được lượng vốn đầu tư toàn xã hội gấp 9-10 lần, tức 20.000 tỷ đồng.

Thông tin gần đây, Bộ Tài chính vừa đề xuất nâng 3% tỷ lệ điều tiết ngân sách năm sau cho TP HCM tương đương 6.000 tỷ đồng, tức tăng từ 18% lên 21%. Với tỷ lệ này thì thành phố được giữ lại hơn 41.500 tỷ đồng. Bên cạnh đó, các khoản thu ngân sách địa phương được hưởng 100% là gần 42.600 tỷ đồng. Tổng phần địa phương được hưởng theo phân cấp sẽ là hơn 84.120 tỷ đồng, tăng gần 22% so với dự toán 2021.

Như vậy với 6.000 tỷ tăng thêm này, nếu chi cho đầu tư công thì theo tính toán của PGS.TS Trần Hoàng Ngân sẽ tương đương lượng vốn đầu tư toàn xã hội 60.000 tỷ đồng. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội thường bằng 33-34% tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) nên có thể nhân con số trên 3 lần để có kết quả khả năng tạo ra GRDP một cách tương đối cho thành phố từ việc nâng tỷ lệ điều tiết ngân sách.

Có 5 kênh huy động vốn

Theo PGS.TS Vũ Tuấn Hưng, Phó viện trưởng Viện Khoa học Xã hội Vùng Nam Bộ, có ít nhất 5 kênh huy động nguồn lực khác mà thành phố có thể tính đến.

Trước hết là nguồn lực đầu tư từ doanh nghiệp. Phải ổn định chính sách điều hành nền kinh tế trong bình thường mới, giúp doanh nghiệp thực sự an tâm hoạt động lại, không dời đơn hàng hay rút khỏi thành phố, nhất là các DN FDI. Đây là bước giữ chân nguồn lực hiện có. Sau đó, thành phố cần chủ động hơn trong xúc tiến đầu tư, không thể ngồi yên chờ nhà đầu tư mà phải chủ động đi mời gọi thêm.

Trong kênh thu hút vốn doanh nghiệp, nên thu hút qua các "thỏi nam châm" startup."Hỗ trợ các startup công nghệ phát triển hơn nữa với hệ sinh thái mạnh mẽ. Các sàn huy động vốn sẽ là một kênh tiềm năng" cho các starup.

Kênh thứ hai là hút vốn từ sự lan tỏa của đầu tư công. Thành phố cần triển khai mạnh các công trình trọng điểm để tạo hiệu ứng, thu hút nguồn lực xã hội từ những dự án này.

Kênh thứ ba là tiền từ xuất khẩu. Đây vốn là một trong những điểm sáng còn lại qua thời gian ảnh hưởng bởi đại dịch. Do đó, cần phát nguy thế mạnh này bằng cách khai thác triệt để các lợi thế của các FTA như EVFTA, CPTPP, UKVFTA…

"Cần giải quyết các điểm nghẽn còn tồn trọng trong hoạt động xuất khẩu để hạn chế tối đa tác động từ chi phí logistics toàn cầu đang tăng cao. Hiện nay, Mỹ và châu Âu đang khan hàng. Họ vốn là thị trường lớn của Việt Nam, nên cần nắm bắt ngay cơ hội này", PGS.TS Vũ Tuấn Hưng nói.

Hai kênh huy động khác bao gồm rà soát lại các khu đất công đã có quy hoạch rõ ràng để tiến hành đấu giá, thu tiền về, cũng như tạo hiệu ứng lan tỏa khi chúng được nhà đầu tư khai thác. Nên thúc đẩy các mô hình đối tác công tư (PPP). "Với việc thành lập TP Thủ Đức, chúng ta có thể thí điểm tại đó các mô hình PPP để giảm chi tiêu công, tích luỹ thêm nguồn lực", ông Hưng gợi ý.

Cũng theo ông Hưng, quan trọng hơn cả là sử dụng nguồn lực huy động được thế nào. Nếu huy động không được nhiều mà phân bổ đúng vẫn hiệu quả hơn huy động nhiều mà chi tiêu không đúng chỗ. Để 'đúng' và 'trúng' thì phụ thuộc vào tầm nhìn điều tiết vĩ mô của lãnh đạo TP HCM và cả Trung ương. Đó cũng là lý do, bên cạnh tiền thì thành phố cần có chiến lược riêng.

TP HCM cần xem lại 4 điểm yếu

Về chiến lược thì Theo TS Phạm Thị Thanh Xuân, Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia TP HCM, thành phố có 4 điểm yếu lớn.

Đầu tiên, nền kinh tế phụ thuộc quá nhiều vào các ngành thâm dụng lao động (như dệt may, điện tử...). Lao động trong lĩnh vực này thiếu tính gắn bó, lại là nhóm dễ tổn thương. Vì vậy, khi có dịch, các ngành này chịu nhiều ảnh hưởng.

Thứ hai, tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm thấp khiến xuất khẩu phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu nhập khẩu. Khi chịu tác động kép từ dịch tại chỗ và nguồn cung nước ngoài, nhiều đơn hàng phải tạm ngưng vì thiếu đầu vào.

Thứ ba, hạ tầng logistics yếu và rời rạc, dẫn đến hàng hóa chậm, chi phí lưu thông cao. Và thứ tư, chuỗi cung ứng quá cồng kềnh, phụ thuộc nhiều vào các khâu trung gian (từ sản xuất qua thương lái, đại lý bán buôn, đại lý bán lẻ đến tay người tiêu dùng).

"Khi có dịch, chuỗi cung ứng phụ thuộc nhiều vào đội ngũ thương lái - vốn chịu phong tỏa nên không làm việc, cộng với hệ thống logistics kém đã khiến hàng hóa mắc kẹt. Nơi sản xuất thì thừa, nơi tiêu thụ lại thiếu. Ví dụ, hàng hóa chỉ cách TP HCM hơn 100 km, như từ Long An, Đồng Nai nhưng không về được", TS Phạm Thị Thanh Xuân đánh giá.

Theo bà Xuân, kinh tế Thành phố có lực đỡ nhờ dịch vụ và công nghiệp, tuy nhiên cả hai đều chịu ảnh hưởng bởi 4 điểm yếu trên. "Từ góc nhìn này, cả hai ngành được xem là động lực của nền kinh tế thành phố lại là hai ngành dễ tổn thương nhất".

Vì vậy, khi phục hồi cũng phải đi từ "chữa trị" những điểm yếu này, bên cạnh việc đặt trọng tâm ưu tiên các ngành cần thiết và an toàn với dịch trước.

4 trụ cột để phát triển kinh tế

Trong khi đó, về chiến lược phát triển kinh tế TP trong thời gian tới, Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hoài, Đại học Kinh tế TP HCM gợi ý 4 trụ cột.

Trụ cột I, cần xem những ngành liên quan đến logistics là then chốt để lưu thông hàng hoá giữa TP HCM và các tỉnh phía Nam, đảm bảo thành phố có nguyên vật liệu sản xuất, kết nối được thị trường trong nước và xuất khẩu.

"Đây là trụ cột quan trọng nhất vì trong thời gian giãn cách vừa qua ở TP HCM, nó đã bị đứt gãy, giờ chúng ta phải nối lại. Điều này không chỉ thành phố làm được mà cần ngồi lại với các tỉnh lân cận mới có sự kết nối thông suốt.

Trụ cột II là những ngành thiết yếu. Ngành chế biến tinh lương thực thực phẩm vốn là ngành trọng yếu của thành phố, nên vai trò của nó không chỉ phục vụ cho thành phố mà còn cho các tỉnh thành khác và xuất khẩu. Các sản phẩm y tế, dịch vụ công cộng...cũng nằm trong trụ cột này vì cùng tạo ra của cải vật chất, việc làm, góp vào GRDP.

Trụ cột III là các ngành xây dựng công cộng và dân dụng. Chỉ thị 18 gần như cho mở hoàn toàn, rất hợp lý vì có liên quan đến đầu tư công, đầu tư tư nhân. Riêng với đầu tư công, khi triển khai các công trình sẽ tạo ra các tác động ngoại tác tích cực rất mạnh.

Trụ cột cuối cùng là các ngành công nghiệp liên quan đến thiết bị điện tử, công nghệ thông tin, hóa nhựa cao su... Đây là những ngành tạo ra sản phẩm đầu vào cho những ngành khác không chỉ cho doanh nghiệp nội địa mà còn cả FDI tại các khu công nghiệp. Những ngành này tạo ra sự kết nối doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, tạo ra giá trị xuất khẩu.

Các chuyên gia cho rằng, dịch bệnh và giãn cách xã hội cũng mở ra nhiều cơ hội mà TP HCM cần kịp nắm bắt. Dưới áp lực của các biện pháp phòng chống dịch, chuỗi cung ứng đã thích ứng, rút ngắn lại nhờ ứng dụng số hóa.

"Đó là cơ hội, sự hình thành một loạt chuỗi cung ứng rút gọn (đi từ tay người sản xuất qua trung gian bán lẻ đến thẳng người tiêu dùng) là cải thiện rất đáng kể mà nhiều năm qua vẫn chưa làm được. Thế nhưng, sau 3 tháng giãn cách, các chuỗi này đã hình thành và bén rễ". Theo bà Xuân, cần có các chính sách hỗ trợ cả về pháp lý lẫn tài chính để duy trì và phát triển các chuỗi này.

Theo Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hoài, dù là trung tâm đào tạo nghề và tri thức cao của cả nước nhưng mức độ thâm dụng lao động ít kỹ năng tại đây trung bình đến 60% trong 6 ngành công nghiệp lớn, đặc biệt là chế biến lương thực thực phẩm, da giầy và dệt may.

Thâm dụng lao động phổ thông đến từ các tỉnh miền Trung và Đồng bằng sông Cửu Long tạo ra một trách nhiệm xã hội lớn cho TP HCM. Thời gian qua, giãn cách kéo dài đã bộc lộ các vấn đề về lưu trú, nơi ở không an toàn và an sinh xã hội.

"Giai đoạn sắp tới, TP HCM phải từng bước ổn định các vấn đề cơ sở hạ tầng xã hội cho người lao động và từng bước tái cấu trúc các ngành công nghiệp theo hướng thâm dụng công nghệ và thâm dụng lao động có kỹ năng theo hướng đổi mới và sáng tạo", Giáo sư - Tiến sĩ Hoài khuyến nghị.

Ngoài ra, PGS.TS Vũ Tuấn Hưng cũng chỉ ra rằng, vấn đề lao động của TP HCM cần nhìn nhận ở điểm tích cực là thời gian qua, khi một lượng doanh nghiệp rút khỏi thị trường, lực lượng lao động có tay nghề và trình độ cao đang dôi dư khá lớn.

Đây là cơ hội cho các doanh nghiệp thành lập mới lẫn những doanh nghiệp muốn nâng cấp chất lượng nhân lực của mình. Lực lượng lao động này chính là một nguồn lực để phục hồi và phát triển cho thành phố giai đoạn tới.

Theo các chuyên gia, để TP HCM nhanh chóng hồi phục kinh tế thì đầu tiên TP HCM cần nhìn ra những điểm yếu của mình đã bị phác lộ rõ nét bởi mùa dịch. Gia cố cho những điểm yếu này sẽ giúp kỳ vọng chung sống an toàn với dịch thực tiễn và ít gây hại kinh tế hơn.

Quang Đạo

Tin bài khác
Bình Dương thành lập Khu công nghệ thông tin tập trung, hướng tới hệ sinh thái công nghệ cao

Bình Dương thành lập Khu công nghệ thông tin tập trung, hướng tới hệ sinh thái công nghệ cao

Khu công nghệ thông tin tập trung tại Bình Dương sẽ ưu tiên phát triển các lĩnh vực chủ lực như công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới và công nghệ môi trường.
Tháng 6/2025: Dữ liệu đất đai và dân cư sẽ được kết nối toàn quốc

Tháng 6/2025: Dữ liệu đất đai và dân cư sẽ được kết nối toàn quốc

Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu hoàn thành kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư trong tháng 6/2025, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ người dân.
Cắt 70% thủ tục đầu tư: Cú hích lớn cho nhà ở xã hội

Cắt 70% thủ tục đầu tư: Cú hích lớn cho nhà ở xã hội

Chính phủ đề xuất giảm 70% thời gian thực hiện thủ tục đầu tư nhà ở xã hội, mở ra cơ hội đẩy nhanh tiến độ dự án, tăng nguồn cung nhà giá rẻ và hỗ trợ doanh nghiệp phát triển.
Doanh nghiệp kỳ vọng vào Nghị quyết 68, đề xuất gỡ vướng bất động sản

Doanh nghiệp kỳ vọng vào Nghị quyết 68, đề xuất gỡ vướng bất động sản

Tại hội nghị VNREA 2025, doanh nghiệp bất động sản kỳ vọng lớn vào Nghị quyết 68-NQ/TW và kiến nghị nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn thị trường.
TP. Hồ Chí Minh – Bình Dương – Vũng Tàu hợp nhất, điều gì chờ đợi?

TP. Hồ Chí Minh – Bình Dương – Vũng Tàu hợp nhất, điều gì chờ đợi?

Việc sáp nhập TP. Hồ Chí Minh, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu hứa hẹn hình thành một siêu đô thị năng động, thúc đẩy phát triển kinh tế, đô thị vùng Đông Nam Bộ.
Vì sao thuê nhà là lựa chọn thực tế của giới trẻ hiện nay?

Vì sao thuê nhà là lựa chọn thực tế của giới trẻ hiện nay?

Trong bối cảnh giá bất động sản tăng “chóng mặt”, giới trẻ đang chuyển từ khát khao "an cư" sang lựa chọn thuê nhà như một cách để tối ưu hoá tài chính và linh hoạt cuộc sống.
Mua nhà ở xã hội: Cẩn thận mất trắng vì môi giới lừa đảo

Mua nhà ở xã hội: Cẩn thận mất trắng vì môi giới lừa đảo

Nhiều người dân tại Hà Nội đã mất hàng trăm triệu đồng khi tin vào lời hứa "suất ngoại giao" từ môi giới không chính thống. Chuyên gia cảnh báo cần thận trọng để tránh rủi ro tài chính.
Quảng Ngãi thông qua quy hoạch 2 khu công nghiệp, dịch vụ rộng hơn 3.300 ha

Quảng Ngãi thông qua quy hoạch 2 khu công nghiệp, dịch vụ rộng hơn 3.300 ha

HĐND tỉnh Quảng Ngãi vừa thông qua quy hoạch phân khu xây dựng tỉ lệ 1/2000 Khu dịch vụ hỗn hợp Đông Dung Quất và Khu đô thị, công nghiệp, dịch vụ Tây Bắc Dung Quất có diện tích hơn 3.300 ha.
Hà Nội triển khai chính sách bán căn hộ nhà ở xã hội sau 5 năm cho thuê

Hà Nội triển khai chính sách bán căn hộ nhà ở xã hội sau 5 năm cho thuê

Hà Nội triển khai chính sách bán căn hộ nhà ở xã hội sau 5 năm cho thuê, mở ra cơ hội sở hữu nhà cho người thu nhập thấp. Tuy nhiên, liệu đây có phải là giải pháp hiệu quả?
Bất động sản Bình Thuận: Thị trường cải thiện nhờ sự phát triển cơ sở hạ tầng giao thông và tiềm năng du lịch

Bất động sản Bình Thuận: Thị trường cải thiện nhờ sự phát triển cơ sở hạ tầng giao thông và tiềm năng du lịch

Theo số liệu ghi nhận, tâm lý thị trường Bất động sản Bình Thuận có phần cải thiện nhờ vào sự phát triển cơ sở hạ tầng giao thông và tiềm năng du lịch của tỉnh, nhưng sự phục hồi này không đồng đều giữa các loại hình bất động sản.
Nguồn cung căn hộ TP.HCM Quý I/2025: Phân khúc nhà ở vừa túi tiền gặp khó

Nguồn cung căn hộ TP.HCM Quý I/2025: Phân khúc nhà ở vừa túi tiền gặp khó

Thị trường căn hộ TP.HCM năm 2025 đối mặt với sự thiếu hụt nguồn cung, đặc biệt ở phân khúc nhà ở vừa túi tiền, gây khó khăn cho người mua có ngân sách hạn chế.
Bất động sản đối mặt với thách thức gì khi Mỹ áp thuế 46% ?

Bất động sản đối mặt với thách thức gì khi Mỹ áp thuế 46% ?

Bà Cao Thị Lan Hương, Phó Tổng Giám đốc Taseco Land, chia sẻ về ảnh hưởng của chính sách thuế quan Mỹ đối với thị trường bất động sản Việt Nam và đề xuất giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp.
KBC đầu tư gần 11.5 nghìn tỷ đồng xây dựng KCN Phú Bình - Thái Nguyên

KBC đầu tư gần 11.5 nghìn tỷ đồng xây dựng KCN Phú Bình - Thái Nguyên

Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC) đã phê duyệt dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Phú Bình tại huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên, với tổng vốn đầu tư gần 11.5 nghìn tỷ đồng.
Biến động trái chiều giá căn hộ ở Hà Nội trong quý 1/2025

Biến động trái chiều giá căn hộ ở Hà Nội trong quý 1/2025

Thị trường căn hộ Hà Nội trong quý 1/2025 chứng kiến nghịch lý: giá sơ cấp tiếp tục tăng cao, trong khi giá thứ cấp lại điều chỉnh giảm, phản ánh áp lực cân bằng cung - cầu rõ nét.
Phê duyệt đề án điều chỉnh quy hoạch TP.Dĩ An - Bình Dương tới năm 2045

Phê duyệt đề án điều chỉnh quy hoạch TP.Dĩ An - Bình Dương tới năm 2045

Quy hoạch TP.Dĩ An cùng với quy hoạch tổng thể tỉnh Bình Dương giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050 sẽ được xem xét điều chỉnh, tích hợp phù hợp với định hướng phát triển trong bối cảnh hành chính mới.