 |
| Tỷ phú Elon Musk từng tuyên bố rằng ông muốn gia tăng tỷ lệ sở hữu tại Tesla |
Tỷ phú Elon Musk đã chính thức khởi động quá trình kháng cáo nhằm khôi phục gói lương thưởng trị giá 56 tỷ USD từ Tesla, cho rằng thẩm phán tòa cấp dưới đã mắc nhiều sai lầm pháp lý khi hủy bỏ khoản thù lao kỷ lục này.
Bản kháng cáo nhấn mạnh rằng gói lương thưởng năm 2018 đã mang lại sự tăng trưởng vượt bậc cho Tesla, nhưng Tòa án Chancery của Delaware (nơi Tesla đăng ký kinh doanh) lại tuyên bố nó không công bằng với cổ đông, dù họ đã hai lần bỏ phiếu phê duyệt. Theo ông Elon Musk và các giám đốc Tesla, kết luận này không chỉ đi ngược lại các nguyên tắc pháp lý của Delaware mà còn trái với những quy tắc quản trị doanh nghiệp lành mạnh.
Theo đó, tháng 1/2024, Thẩm phán Kathaleen McCormick đã tuyên bố hủy bỏ gói lương này với lý do chính là sự thiếu minh bạch và can thiệp trực tiếp của Musk. Bà cho rằng ông Musk đã "kiểm soát hoàn toàn Tesla" và can thiệp sâu vào việc quyết định mức lương của chính mình. Hội đồng quản trị Tesla bị chỉ trích vì không thực hiện đúng vai trò đàm phán độc lập.
Sau phán quyết, Tesla đã tổ chức bỏ phiếu cổ đông để "thông qua" lại gói lương, nhưng thẩm phán vẫn không chấp nhận. Bà McCormick nhấn mạnh: "Không thể để các bên thua kiện tạo ra "sự kiện mới" để thay đổi phán quyết". Đáp lại phán quyết này, tỷ phú Elon Musk đã công khai chỉ trích tòa Delaware và chuyển trụ sở Tesla sang Texas.
Tỷ phú Elon Musk từng tuyên bố rằng ông muốn gia tăng tỷ lệ sở hữu tại Tesla, nếu không, ông có thể phát triển các sản phẩm quan trọng bên ngoài công ty. Trong thời gian gần đây, ông đang dành thời gian cho nỗ lực nâng cao hiệu quả của chính phủ do Tổng thống Donald Trump khởi xướng, có tên gọi là DOGE. Điều này khiến nhiều cuộc biểu tình nổ ra bên ngoài các đại lý Tesla. Điều này, cùng với những bất ổn xung quanh vụ kiện, đã khiến giá cổ phiếu Tesla sụt giảm mạnh trong những tuần gần đây.
Trong bản kháng cáo, ông Musk và các bị đơn khác lập luận rằng thẩm phán McCormick đã áp dụng sai tiêu chuẩn "công bằng toàn diện" (entire fairness) để đánh giá gói thưởng.
Thẩm phán McCormick đã áp dụng tiêu chuẩn khắt khe vì bà cho rằng ông Musk, sở hữu 21,9% cổ phiếu Tesla, đang kiểm soát quá trình đàm phán thù lao. Các mối quan hệ kinh doanh thông thường giữa các giám đốc tạo ra xung đột lợi ích và Tesla không cung cấp đầy đủ thông tin cho cổ đông.
Tuy nhiên, ông Musk và các giám đốc khác cho rằng cả ba lập luận trên đều sai lầm, và việc áp dụng tiêu chuẩn khắt khe là không phù hợp. Thêm vào đó, việc áp dụng tiêu chuẩn khắt khe tạo tiền đề/tương đương với việc cấp "giấy phép khởi kiện" cho các cổ đông Tesla. Nói cách khác, nó tạo điều kiện dễ dàng hơn cho các cổ đông, dù chỉ sở hữu một lượng cổ phiếu nhỏ, cũng có thể khởi kiện công ty.
Dù kết quả kháng cáo vẫn chưa rõ ràng, vụ kiện này không chỉ ảnh hưởng đến ông Musk và Tesla mà còn có thể định hình lại cách các công ty công nghệ lớn quản trị và xây dựng chính sách lương thưởng trong tương lai. Nếu tỷ phú Elon Musk thành công, đó sẽ là một chiến thắng vang dội không chỉ cho ông mà còn cho các CEO quyền lực khác trên thế giới. Ngược lại, nếu thất bại, đây sẽ là hồi chuông cảnh báo cho các tập đoàn lớn về giới hạn của quyền lực doanh nghiệp và sự giám sát ngày càng chặt chẽ từ cổ đông và tòa án.
