Được rót vốn, các startup thoát khó?

Nhộn nhịp đón vốn mới

Đầu tháng 2/2020, Affirma Capital công bố đầu tư 34 triệu USD (khoảng 790 tỷ đồng) vào Công ty Nhân sự Siêu Việt - đơn vị sở hữu TimViecNhanh, Vieclam24h, MyWork và ViecTotNhat. Thương vụ này là khoản đầu tư thứ 5 của Affirma Capital tại Việt Nam kể từ năm 2014.

Cũng trong tháng 2, DealStreetAsia đưa tin, Go2Joy - startup đặt phòng ngắn hạn theo giờ, qua đêm, ngắn ngày đã gọi vốn thành công trong vòng Series A với giá trị 2,5 triệu USD từ STIC Ventures và nhiều nhà đầu tư khác. 

Hồi đầu tháng 3, Tech in Asia đưa tin STI cũng vừa hoàn tất khoản đầu tư chiến lược vào startup JupViec lên tới hàng triệu USD. JupViec là nền tảng giúp kết nối người có nhu cầu giúp việc với các hộ gia đình. Trước STI, startup này từng gọi vốn thành công từ quỹ đầu tư của Mỹ Patamar Capital (năm 2018) và CyberAgent Ventures (năm 2015). 

Cuối tháng 4/2020, OnPoint - nhà cung cấp dịch vụ hỗ trợ phát triển thương mại điện tử Việt Nam công bố gọi vốn thành công 8 triệu USD trong vòng Series A từ một số nhà đầu tư, trong đó dẫn đầu là Quỹ đầu tư Kiwoom của Hàn Quốc và Quỹ đầu tư Tăng trưởng Việt Nam DAIWA-SSIAM II. 

Tháng 6/2020, Propzy - startup trong lĩnh vực proptech (ứng dụng công nghệ vào bất động sản) tại Việt Nam cũng công bố gọi vốn thành công 25 triệu USD trong vòng Series A. Dẫn đầu vòng rót vốn lần này là Gaw Capital và SoftBank Ventures Asia - quỹ chuyên đầu tư vào startup châu Á giai đoạn đầu của tập đoàn Nhật Bản SoftBank. Các nhà đầu tư khác bao gồm Next Billion Ventures, RHL Ventures, Breeze, FEBE Ventures, RSquare và Insignia.

Cũng trong tháng 6, F88 - chuỗi cho vay cầm cố tài sản tại Việt Nam thông báo nhận thêm 140 tỷ đồng (6 triệu USD) trong vòng đầu tư tăng trưởng thứ ba từ hai quỹ tài chính quốc tế Mekong Enterprise Fund III (do Mekong Capital tư vấn quản lý) và Granite Oak với định giá gần 2.100 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2019.

Chuỗi rạp phim giá rẻ Beta Cinemas với 12 cụm rạp và gần 60 rạp chiếu trên toàn quốc cũng vừa công bố thỏa thuận góp vốn trị giá 8 triệu USD từ quỹ đầu tư Nhật Bản - Daiwa PI Partners. Với thỏa thuận này, công ty đạt được mức định giá là 1.000 tỷ đồng.

Chiến lược kinh doanh khả thi?

Với nguồn vốn mới, các startup đều kỳ vọng tăng trưởng khả quan và chiến lược chung của các startup là dùng khoản đầu tư này để mở rộng thị phần cũng như triển khai các dịch vụ giá trị gia tăng cho khách hàng.

Ông Phùng Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty F88 cho biết: “Khoản đầu tư mới từ hai cổ đông chiến lược sẽ được sử dụng cho việc mở rộng chuỗi phòng giao dịch của F88 cũng như việc tăng dư nợ cho vay trên 180 phòng giao dịch hiện có”. Ông Simon Wagner - Tổng giám đốc của Granite Oak đánh giá: “Từ lần đầu rót vốn vào F88 năm 2018, kết quả hoạt động của công ty đã liên tiếp vượt qua những kỳ vọng về tăng trưởng cả về chất lượng, danh mục cho vay và khả năng sinh lời”.

Chia sẻ về khoản đầu tư, ông John Le - Nhà sáng lập và CEO của Propzy.vn cũng cho biết, tập khách hàng Propzy hướng đến là phân khúc nhà 2-3 tỷ đồng, chiếm phần lớn nhu cầu của thị trường. Với nguồn vốn mới, công ty cũng sẽ tiếp tục mở rộng sang các dịch vụ cho thuê bằng cách tận dụng mô hình kinh doanh đã được chứng minh qua mức tăng trưởng 50% mỗi tháng. Trong đó, hướng đến mục tiêu đơn giản hóa các giao dịch bất động sản trọn gói, hợp lý hóa toàn bộ vòng đời bất động sản như mua, bán, thuê, quản lý nhà đất và căn hộ chung cư. Đồng thời cung cấp nguồn vốn để mở rộng hỗ trợ tài chính trực tiếp cho tín dụng bất động sản. 

Theo một nghiên cứu mới đây của Ngân hàng Thế giới (WB), 70% dân số Việt Nam được xem là an toàn về kinh tế. Với sáng kiến trong dịch vụ, Propzy.vn  đã tạo điều kiện cho hơn 1 tỷ USD giao dịch tài sản kể từ khi thành lập và dự đoán một năm tăng trưởng kỷ lục sắp tới khi tiếp tục mở rộng thị trường. Propzy.vn hiện dẫn đầu thị trường tới 70 trung tâm giao dịch và 1.300 chuyên viên trên toàn quốc trong 18 tháng tới”, ông John Le khẳng định.

Tương tự, ông Bùi Quang Minh - CEO Beta Media cũng tiết lộ: “Với khoản đầu tư vừa được rót vốn, Beta sẽ mở thêm rạp phim và cán mốc 50 rạp chiếu phim trên toàn quốc trong vài năm tới. Song song đó, công ty sẽ cải thiện nhiều dịch vụ tại rạp phim để phục vụ khách hàng. Đây cũng là đòn bẩy để công ty phát triển mạnh hơn trên thị trường ở phân khúc rạp phim giá rẻ. Ngoài ra, hãng sẽ đẩy mạnh hoạt động kinh doanh phát hành phim và sản xuất phim”.

Mặc dù kỳ vọng vào các chiến lược kinh doanh tươi sáng nhưng các startup này cũng phải đối mặt với không ít thách thức, nhất là nền kinh tế toàn cầu vẫn còn nhiều diễn biến khó lường. Đơn cử, với tập khách hàng nhắm vào phân khúc lớn hơn của thị trường, với các sản phẩm dưới 3 tỷ đồng. Để có lãi, Propzy.vn phải có quy mô giao dịch lớn và bài toán mở rộng là điều khó tránh khỏi, nhưng kèm theo đó là các rủi ro về thị trường và khả năng quản lý.

Chia sẻ với báo chí, một cựu nhân sự cao cấp của Propzy cho biết, khác với thị trường bất động sản ở Mỹ, khi tất cả các khâu liên quan như giao dịch, pháp lý, quy hoạch đều được số hóa, thì ở Việt Nam, số hóa chỉ mới diễn ra ở đầu các doanh nghiệp môi giới công nghệ, trong khi yếu tố đẩy nhanh quá trình lại nằm ở các cơ quan nhà nước. Chính vì thế, quá trình mua bán bất động sản vẫn cần thời gian nhất định và việc mở rộng ở đầu các công ty môi giới bất động sản công nghệ là chưa đủ sức thúc đẩy toàn bộ tiến trình giao dịch. Thậm chí, việc mở rộng có thể là rủi ro cho chính doanh nghiệp đó. Đó là chưa kể, các doanh nghiệp phát triển bất động sản cũng bắt đầu đầu tư công nghệ vào khâu môi giới như Vinhomes với Vinhomes Online, Sunshine Group với Sunshine App, khiến thị trường cạnh tranh hơn.

Mặc dù tin tưởng vào tốc độ tăng trưởng cũng như dịch vụ của F88 khi hiện có 180 phòng giao dịch so với con số 11 phòng giao dịch vào cuối năm 2016, đồng thời là một trong những tổ chức cho vay cầm cố tài sản có dịch vụ tin cậy và minh bạch, nhưng ông Chris Freund - Tổng giám đốc của Mekong Capital cũng cho biết, dịch vụ cầm đồ không có gì là xa lạ trên thế giới, rất nhiều quốc gia phát triển đều đã có các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực này. Tuy nhiên, mối lo ngại duy nhất của ông vẫn là thị trường của F88 trong tương lai như thế nào. “Mặc dù xác định đây là một thị trường tiềm năng, nhưng thông số để đo đếm được rõ ràng độ lớn thị trường thì hiện tại chưa thể phán đoán được chính xác”, ông nói. Trong dịch bệnh vừa qua, một số cửa hàng của F88 cũng bị ảnh hưởng chi phí thuê mặt bằng. 

Với mô hình nhượng quyền rạp phim, nhiều ý kiến cũng cho rằng, tại Việt Nam mô hình các cụm rạp chiếu phim như một tổ hợp văn hóa - nơi khán giả không chỉ đến xem phim mà còn trải nghiệm dịch vụ mua sắm, ẩm thực hay các loại hình vui chơi... do vậy, mặt bằng là chi phí rất lớn. Platinum Cineplex từng phải đóng cửa 3/5 cụm rạp vào năm ngoái do mâu thuẫn với đối tác cung cấp mặt bằng hay như với mức giá 40.000 - 50.000 đồng/vé, nhiều người vẫn cho rằng giá còn khá cao so với thu nhập chung của người lao động, giới học sinh, sinh viên ở các tỉnh, thành.

Ý Nhi