Năm 2030 đào tạo 5000 CEO – chìa khóa nâng tầm doanh nghiệp Hà Nội trong kỉ nguyên kinh tế tri thức

Hà Nội đang bước vào một giai đoạn phát triển mới, trong đó tinh thần hỗ trợ doanh nghiệp không chỉ là tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, mà là chủ động xây dựng năng lực nội sinh và chuẩn bị nguồn lực lãnh đạo cho nền kinh tế tri thức. Mục tiêu đào tạo 5.000 Giám đốc điều hành (CEO) doanh nghiệp nhỏ và vừa đến năm 2030, với 1.000 người đào tạo mỗi năm và hỗ trợ toàn bộ chi phí đào tạo cho nữ doanh nhân của Đề án "Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2026-2030" là một bước tiến chính sách có tính chất chưa từng có tiền lệ ở cấp đô thị tại Việt Nam.

Mục tiêu đào tạo 5.000 Giám đốc điều hành (CEO) doanh nghiệp nhỏ và vừa đến năm 2030, với 1.000 người đào tạo mỗi năm và hỗ trợ toàn bộ chi phí đào tạo cho nữ doanh nhân là một bước tiến chính sách có tính chất chưa từng có tiền lệ ở cấp đô thị, theo bà TS. Dương Thị Kim Liên, Viện trưởng Viện Đổi mới Sáng tạo Doanh nghiệp

Chính sách này không chỉ có ý nghĩa hỗ trợ phát triển doanh nghiệp, mà còn mang ý nghĩa định hình lại tư duy phát triển, chuyển đổi từ mô hình “tăng trưởng dựa trên số lượng doanh nghiệp” sang mô hình “tăng trưởng dựa trên chất lượng lãnh đạo và năng lực đổi mới sáng tạo”. Đây là cách tiếp cận tương đồng với chiến lược phát triển của nhiều quốc gia đã thành công trong quá trình chuyển đổi cấu trúc kinh tế như Hàn Quốc, Israel, Singapore hay Phần Lan, những quốc gia đã xác định “con người sáng tạo” là tài sản cốt lõi của quốc gia.

Tuy nhiên, để chính sách thực sự tạo ra tác động, nền tảng cốt lõi không chỉ nằm ở việc “có đào tạo”, mà ở việc “đào tạo đúng người, đúng nhu cầu, đúng phương pháp và đo lường đúng kết quả”. Theo đó, có ba định hướng chiến lược cần được triển khai đồng bộ để đảm bảo chất lượng, thay vì chạy theo số lượng.

Từ đào tạo đại trà sang phát triển năng lực theo lộ trình, chuyển “lớp học” thành “hệ sinh thái học tập”

Đào tạo 5.000 CEO không thể thực hiện theo mô hình truyền thống, vốn coi lớp học là nơi truyền đạt kiến thức một chiều. CEO hôm nay không chỉ cần kỹ năng quản trị chung, mà cần năng lực thích ứng với một môi trường kinh tế, chính trị, công nghệ đầy biến động, nơi AI, dữ liệu lớn, tự động hóa, thương mại số và kinh tế xanh đang thay đổi luật chơi toàn cầu.

Vì vậy, cách tiếp cận phải chuyển từ đào tạo theo khóa sang xây dựng hành trình năng lực (competency journey) dựa trên đánh giá đầu vào, cá nhân hóa nội dung theo ngành nghề và cấp độ doanh nghiệp, tích hợp mentoring, coaching, cố vấn chuyên sâu và theo dõi tác động sau đào tạo. Một CEO ngành sản xuất cần khác với CEO công nghệ, và CEO khởi nghiệp cần khác với CEO doanh nghiệp gia đình. Nếu tất cả đều học cùng một chương trình, kết quả sẽ không thể tối ưu.

Hà Nội cần xây dựng khung năng lực theo chuẩn quốc tế kết hợp với thực tiễn bản địa, đồng thời thiết lập hệ sinh thái đào tạo mở nơi CEO có thể học tập suốt đời, kết nối chuyên gia, nhà cố vấn, đồng nghiệp và thị trường trong cùng một không gian tri thức liên tục. Đây là mô hình mà Singapore đã áp dụng với SkillsFuture, và Việt Nam hoàn toàn có thể học hỏi.

Giữa đào tạo và tác động phải có cầu nối thực tế, từ kiến thức đến chuyển đổi doanh nghiệp

Để đào tạo không rơi vào hình thức, chương trình phải gắn với giải pháp thực hành, tư vấn, huấn luyện và chuyển đổi mô hình vận hành trong doanh nghiệp. CEO không cần thêm nhiều lý thuyết, mà cần người đồng hành giúp họ giải quyết bài toán thực tế: biến công nghệ thành tăng trưởng, biến dữ liệu thành quyết định, biến chiến lược thành thị trường.

Đề án "Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2026-2030" đã đưa vào nhiều điểm đột phá như hỗ trợ tư vấn chuyên sâu, hỗ trợ thuê chuyên gia trong và ngoài nước, hỗ trợ đào tạo tư vấn viên để doanh nghiệp luôn có hệ sinh thái hỗ trợ sau khóa học. Nhưng quan trọng hơn là phải biết cách triển khai đúng.

Nếu CEO chỉ nghe giảng và rời lớp học với một chứng chỉ, chính sách coi như thất bại. Nhưng nếu CEO rời chương trình với một kế hoạch thực thi, một đội ngũ tư vấn, một mô hình tăng trưởng mới và một hệ thống số hóa đang vận hành, thì hiệu quả của chính sách sẽ lan tỏa lâu dài.

Đặc biệt, nhóm nữ doanh nhân cần được tiếp cận phương pháp tư vấn toàn diện bao gồm quản trị tài chính, chuyển đổi số, xây dựng thương hiệu, tiếp cận vốn, tiêu chuẩn thị trường và phát triển chuỗi giá trị xanh. Nghiên cứu của IMF và OECD cho thấy rằng khi phụ nữ được nâng cao năng lực lãnh đạo, GDP quốc gia có thể tăng thêm từ 5 đến 20%. Vì vậy, hỗ trợ nữ CEO không chỉ là hành động công bằng, mà là đòn bẩy tăng trưởng kinh tế.

Đo lường kết quả dựa trên tác động, không dựa trên số lớp, số người học hay số chứng chỉ

Điều làm nên khác biệt của chính sách tiến bộ là cơ chế đo lường kết quả. Nếu chúng ta chỉ quan tâm đến việc “đào tạo bao nhiêu người”, chính sách sẽ biến thành một hoạt động hành chính. Nhưng nếu chúng ta đo lường bằng số doanh nghiệp tăng năng suất, số doanh nghiệp chuyển đổi số thành công, số doanh nghiệp gọi vốn, mở rộng thị trường, tham gia chuỗi giá trị và tạo việc làm chất lượng cao… thì chính sách sẽ tạo ra giá trị thực.

Cần thiết lập bộ chỉ số KPI đa tầng cho từng chương trình đào tạo, bao gồm chỉ số tăng trưởng tài chính, chỉ số năng suất, chỉ số đổi mới sản phẩm, chỉ số ESG, chỉ số công nghệ và chỉ số thị trường hóa. Cần đánh giá sau 6 tháng, 12 tháng và 24 tháng để xác định tác động thực tế.

Một chương trình đào tạo chỉ thực sự thành công khi CEO không chỉ giỏi hơn mà doanh nghiệp mạnh hơn, linh hoạt hơn và bền vững hơn.

Tác động dài hạn: từ đào tạo CEO đến tái cấu trúc hệ sinh thái kinh tế Hà Nội

Nếu được triển khai hiệu quả, chương trình đào tạo 5.000 CEO sẽ không chỉ tạo ra 5.000 cá nhân được cấp chứng chỉ, mà sẽ tạo ra một thế hệ lãnh đạo mới, những người hiểu đổi mới sáng tạo, hiểu công nghệ, hiểu thị trường và có trách nhiệm với xã hội. Đây sẽ là nguồn lực quyết định việc Hà Nội có thể bước vào nhóm thành phố dẫn đầu khu vực về đổi mới sáng tạo hay không.

Tác động chính sách diễn ra ở nhiều tầng:

• Tầng doanh nghiệp: cải thiện năng lực vận hành, chuyển đổi số, chiến lược thị trường, năng suất lao động và khả năng chống chịu khủng hoảng.
• Tầng hệ sinh thái: tạo ra lực lượng doanh nhân gắn kết với viện nghiên cứu, trường đại học, nhà đầu tư và thị trường quốc tế.
• Tầng xã hội: tăng cơ hội cho nữ doanh nhân, thúc đẩy bình đẳng giới, tạo việc làm xanh, nâng cao nhận thức đổi mới sáng tạo trong cộng đồng kinh doanh.
• Tầng quốc gia: đóng góp vào mục tiêu phát triển kinh tế tri thức, giảm phụ thuộc nhập khẩu công nghệ và gia tăng đóng góp từ khu vực doanh nghiệp tư nhân vào GDP.

Nếu Hà Nội thành công với chính sách này, nó sẽ trở thành mô hình mẫu cho các tỉnh thành khác và góp phần xây dựng tập hợp lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam đủ sức cạnh tranh trong kỷ nguyên AI, tự động hóa và kinh tế số.

Đào tạo 5.000 CEO không phải là dự án giáo dục, mà là một chiến lược tái cấu trúc năng lực lãnh đạo kinh tế. Nếu chính sách được triển khai đúng, đây có thể trở thành một trong những khoản đầu tư sinh lời cao nhất trong lịch sử phát triển doanh nghiệp Việt Nam. Nhưng để đạt được điều đó, chúng ta phải coi đào tạo không phải là mục tiêu cuối cùng, mà là bước khởi đầu để thay đổi mô hình quản trị, nâng cấp năng lực cạnh tranh và dẫn dắt sự chuyển đổi từ kinh tế truyền thống sang kinh tế tri thức.

Khi doanh nhân được nâng tầm, doanh nghiệp sẽ lớn mạnh. Khi doanh nghiệp lớn mạnh, nền kinh tế sẽ bền vững. Và khi nền kinh tế phát triển bền vững, Hà Nội sẽ không chỉ là thủ đô hành chính, mà sẽ trở thành trái tim của một quốc gia đổi mới sáng tạo và hội nhập sâu vào kinh tế tri thức toàn cầu.