Đổi cơ chế tính, giá điện ảnh hưởng thế nào?

10:05 20/04/2024

Trước ngày 25/4, Bộ Công Thương được yêu cầu phải hoàn thành xây dựng cơ chế thí điểm áp giá điện 2 thành phần và báo cáo Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà.

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa.

Việt Nam đang áp dụng một "cuộc cách mạng" trong cơ chế tính giá điện, với mục tiêu cải thiện minh bạch và công bằng trong việc phân phối chi phí cho ngành điện. Thay vì áp dụng giá một thành phần như trước đây, Quyết định 28 đã đưa ra cơ chế giá hai thành phần, một bước đi có tiềm năng thay đổi cảnh quan ngành điện của đất nước.

Cần đẩy nhanh tiến độ triển khai cơ chế giá điện tính theo sản lượng tiêu thụ và công suất đăng ký dùng trong tháng vì sẽ đem lại nhiều ưu điểm cho cả nhà đầu tư và người tiêu dùng điện. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả thực sự của cơ chế này, việc đảm bảo tính công khai và minh bạch một lần nữa lại được nhấn mạnh.

Theo PGS.TS Bùi Xuân Hồi, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Điện lực miền Bắc thông tin trên laodong.vn, cách tính giá điện hiện nay không phản ánh đầy đủ chi phí mà ngành điện phải bỏ ra cho mỗi khách hàng. Sự chênh lệch trong chi phí giữa các khách hàng được thể hiện qua ví dụ so sánh giữa hai hộ tiêu thụ điện nhưng có cách sử dụng khác nhau.

Trong khi đó, ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương), khẳng định rằng việc áp dụng giá hai thành phần không chỉ tạo ra lợi ích cho ngành điện mà còn giúp người tiêu dùng tỏ ra quan tâm hơn đến cách sử dụng điện của mình.

Tuy nhiên, những phản ứng trái chiều về việc tăng giá điện có thể xảy ra trong thời gian đầu, ông Đào Nhật Đình từ Tạp chí Năng lượng Việt Nam nhấn mạnh rằng, mặc dù có thể có sự tăng giá nhất định đối với khách hàng công nghiệp và thương mại, nhưng điều này sẽ đồng thời thúc đẩy sự cạnh tranh giữa các nguồn điện và khuyến khích việc sử dụng các nguồn năng lượng mới, từ đó giảm bớt chi phí dài hạn cho người tiêu dùng cuối cùng.

PGS.TS Trần Văn Bình, chuyên gia điện từ Trường đại học Bách khoa Hà Nội, cũng nhấn mạnh việc xây dựng biểu giá cơ bản chính xác và minh bạch là cần thiết, cùng với sự công khai và giám sát cẩn thận từ cả EVN và Bộ Công Thương.

Như vậy, việc áp dụng cơ chế giá điện hai thành phần không chỉ là một bước tiến lớn trong việc cải thiện công bằng trong việc phân phối chi phí điện mà còn là một bước quan trọng hướng tới sự bền vững và phát triển của ngành điện Việt Nam. Tuy nhiên, để đảm bảo tính minh bạch và công bằng, cần có sự giám sát và đánh giá kỹ lưỡng từ các cơ quan có liên quan và sự hợp tác chặt chẽ giữa ngành và người tiêu dùng.

Việc áp dụng thêm thành phần giá công suất (đồng/kW hoặc đồng/kVA) mục tiêu là làm cho khách hàng phải luôn quan tâm đến chế độ sử dụng điện của mình để giảm hóa đơn tiền điện mà họ phải trả.

Điều đó giúp ngành điện giảm được Pmax (công suất mang tải cực đại của hệ thống điện), tăng khả năng huy động các nguồn phát nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị ngành điện của khách hàng thông qua chỉ số Tmax (thời gian sử dụng công suất cực đại).

Việc áp dụng giá điện hai thành phần sẽ mang lại lợi ích cho cả hai bên: ngành điện - bên cung ứng điện và người tiêu dùng - các khách hàng tiêu thụ điện.

Ví dụ khách hàng A có tổng điện năng tiêu thụ 2,7MWh, khách hàng B tổng tiêu thụ 7,5MWh, cả hai khách hàng cùng có mức giá bán bình quân 1.364 đồng/kWh và sử dụng Pmax = 2MW.

Tuy nhiên, khách hàng B có tổng thời gian sử dụng lớn hơn, hệ số phụ tải cao hơn và kết quả giá bình quân sử dụng điện của khách hàng B thấp hơn khách hàng A (giá bình quân của khách hàng B là 1.079 đồng/kWh, còn khách hàng A là 2.161 đồng/kWh. Sự khác nhau đó đến khác biệt do tính chất (hành vi) và đặc điểm sử dụng điện.

PV t/h