Thứ bảy 19/07/2025 06:44
Hotline: 024.355.63.010
Pháp luật

Doanh nghiệp cần biết: Khái niệm "Hợp đồng điện tử, giá trị pháp lý và ưu điểm nổi trội

31/05/2022 14:41
Những năm qua, thương mại điện tử tại Việt Nam đã có sự phát triển vượt bậc, nhảy vọt. Đánh giá của Bộ Công Thương cho hay, tốc độ tăng trưởng đạt tới 16-17%/năm. Các giao dịch thương mại điện tử được thực hiện thông qua các sàn thương mại điện tử, c

CNTT ngày càng phát triển đã giải quyết rất nhiều vấn đề trong các hoạt động đời sống, xã hội, kinh doanh. Sự xuất hiện của mạng điện tử đã mang đến những thuận lợi đối với những đối tác có khoảng các địa lý xa xôi không thể gặp mặt để bàn bạc, tăng tính linh động cũng như rút ngắn thời gian thực hiện, giúp các hoạt động trao đổi, ký kết giao dịch hợp đồng trở nên dễ dàng hơn (Ảnh minh họa)

CNTT ngày càng phát triển đã giải quyết rất nhiều vấn đề trong các hoạt động đời sống, xã hội, kinh doanh. (Ảnh minh họa).

Theo xu hướng phát triển của mạng internet và công nghệ thông tin, lẽ đương nhiên thương mại điện tử sẽ còn có những bước phát triển mạnh mẽ trong tương lai. Tuy phát triển với tốc độ đột phá, các giao dịch thương mại điện tử luôn ẩn chứa nhiều rủi ro cho cả người mua và người bán.

Hợp đồng điện tử đang ngày càng trở thành công cụ thiết yếu và hữu ích với doanh nghiệp. Hợp đồng điện tử giúp doanh nghiệp tiết kiệm tới 90% thời gian, 85% chi phí và nâng cao hiệu suất hoạt động, đồng thời là công cụ giúp cải thiện hiệu suất, đón đầu cơ hội khi kinh tế phục hồi. Vậy nhưng, với nhiều doanh nghiệp, vẫn còn băn khoăn về tính pháp lý và khả năng ứng dụng thực tiễn tại đơn vị mình.

Định nghĩa và giá trị pháp lý

Định nghĩa: Điều 33, Luật Giao dịch điện tử 2005 quy định “Hợp đồng điện tử là loại hợp đồng mà các bên tham gia thỏa thuận về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền và nghĩa vụ gửi đi, nhận lại, đồng thời được lưu trữ trên các phương tiện điện tử như công nghệ điện tử, kỹ thuật số, quang học cùng các phương tiện điện tử khác".

Hợp đồng điện tử được thiết lập dưới dạng thông điệp dữ liệu theo quy định của Luật Giao dịch điện tử 2005.

Trong đó, “Thông điệp dữ liệu là thông tin được tạo ra, được gửi đi, được nhận và được lưu trữ bằng phương tiện điện tử” và “Phương tiện điện tử là phương tiện hoạt động dựa trên công nghệ điện, điện tử, kỹ thuật số, từ tính, truyền dẫn không dây, quang học, điện từ hoặc công nghệ tương tự.”

Như vậy, có thể hiểu Hợp đồng điện tử là giao dịch điện tử được các bên thoả thuận về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ và được gửi đi, được nhận lại và được lưu giữ các thông tin bằng phương tiện hoạt động dựa trên công nghệ điện, điện tử, kỹ thuật số, từ tính, truyền dẫn không dây, quang học, điện từ hoặc công nghệ tương tự.

Những đặc điểm cơ bản của Hợp đồng điện tử (hay còn gọi được là hợp đồng online) mà các tổ chức, doanh nghiệp cần biết khi sử dụng có thể kể đến như sau:

Thể hiện bằng thông điệp dữ liệu điện tử: Hợp đồng điện tử có điểm mới so với hợp đồng giấy truyền thống là thông tin được lưu trữ dưới dạng thông điệp dữ liệu;

Có ít nhất 3 chủ thể tham gia trong hợp đồng thay vì 2: Bên cạnh hai chủ thể trong hợp đồng thường gặp là bên bán, bên mua thì còn có chủ thể thứ ba là người đứng giữa hai chủ thể kia. Các cơ quan chứng thực chữ ký điện tử hoặc nhà cung cấp mạng có thể là chủ thể thứ 3 và không tham gia vào quá trình thương lượng mà chỉ đảm bảo tính hiệu quả, giá trị pháp lý của hợp đồng;

Giá trị pháp lý của hợp đồng điện tử: Theo quy định tại Điều 34 Luật Giao dịch điện tử: “Giá trị pháp lý của hợp đồng điện tử không thể bị phủ nhận chỉ vì hợp đồng đó được thể hiện dưới dạng thông điệp dữ liệu.”

Tại Điều 14 Luật này cũng quy định: “Thông điệp dữ liệu không bị phủ nhận giá trị dùng làm chứng cứ chỉ vì đó là một thông điệp dữ liệu. Giá trị chứng cứ của thông điệp dữ liệu được xác định căn cứ vào độ tin cậy của cách thức khởi tạo, lưu trữ hoặc truyền gửi thông điệp dữ liệu; cách thức bảo đảm và duy trì tính toàn vẹn của thông điệp dữ liệu; cách thức xác định người khởi tạo và các yếu tố phù hợp khác”.

Như vậy, pháp luật đã thừa nhận tính pháp lý của hợp đồng điện tử và được sử dụng làm chứng cứ trong trường hợp một trong hai bên không thực hiện đúng theo thoả thuận trong hợp đồng hoặc vi phạm điều khoản của hợp đồng. Tuy nhiên, hợp đồng điện tử phải đảm bảo các nội dung sau:

Nội dung của hợp đồng điện tử được bảo đảm toàn vẹn kể từ khi được khởi tạo lần đầu tiên dưới dạng thông điệp hoàn chỉnh. Nghĩa là thông điệp đó trong hợp đồng điện tử chưa bị thay đổi, trừ những thay đổi về hình thức phát sinh trong quá trình gửi, lưu trữ hoặc hiển thị thông điệp dữ liệu;

Nội dung của thông điệp dữ liệu trong hợp đồng điện tử có thể truy cập và sử dụng được dưới dạng hoàn chỉnh khi cần thiết nghĩa là thông điệp dữ liệu có thể mở được, đọc được, xem được bằng phương pháp mã hoá hợp pháp đảm bảo độ tin cậy mà các bên thoả thuận với nhau.

Mặc dù được thể hiện dưới dạng dữ liệu điện tử, tuy nhiên tính pháp lý của hợp đồng điện tử vẫn được thừa nhận theo quy định pháp luật; đồng thời được sử dụng làm chứng cứ khi một trong hai bên tham gia không thực hiện đúng, hoặc vi phạm những điều khoản quy định trên hợp đồng. Bên cạnh đó, hợp đồng điện tử phải thỏa mãn những điều kiện sau đây thì mới được coi là hợp lệ: Trên hợp đồng điện tử, các nội dung phải được giữ trọn vẹn và không có thông tin thay đổi, ngoại trừ trường hợp thay đổi những hình thức phát sinh trong quá trình gửi, lưu trữ dữ liệu của hợp đồng; Hợp đồng điện tử có thể mở được, đọc hoặc xem được bằng các phương pháp mã hóa hợp pháp mà hai bên tham gia hợp đồng thỏa thuận.

Cũng theo Điều 34 của Luật Giao dịch điện tử (tham khảo từ hệ thống văn bản chính phủ), tính pháp lý của hợp đồng điện tử được công nhận tương đương với hợp đồng truyền thống. Tuy nhiên, với các hợp đồng về sử dụng đất, giấy đăng ký kết hôn hay một số loại hợp đồng dân sự khác thì việc ký hợp đồng online không đảm bảo tính pháp lý khi sử dụng.

Ưu điểm và sự khác biệt với "Hợp đồng giấy"

Ưu điểm nổi bật khi ký hợp đồng điện tử: Một là, Hợp đồng điện tử mang lại sự tiện lợi và nhanh chóng, thông tin trên hợp đồng được thiết lập dưới dạng dữ liệu điện tử nên giúp doanh nghiệp có thể ký kết ký hợp đồng hợp tác, thỏa thuận ở bất kỳ đâu mà không cần các bên tham gia phải gặp nhau;

Hai là, Hợp đồng điện tử giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí bởi lẽ các bước trong quá trình ký kết hợp đồng đều được thực hiện online. Doanh nghiệp, tổ chức không cần in ấn, quản lý hay lưu trữ một lượng hợp đồng khổng lồ, đồng thời có thể giảm thiểu rất nhiều thời gian khi không cần chuyển phát hợp đồng hay gặp trực tiếp để ký kết;

Ba là, đễ dàng tra cứu, tìm kiếm Hợp đồng điện tử. Doanh nghiệp không cần phải mò mẫm tìm kiếm trong cả “núi” hợp đồng lưu trữ, thay vào đó, bạn chỉ cần tìm kiếm trên kho dữ liệu online là biết được hợp đồng đã ký, hợp đồng chờ ký hay hợp đồng trả lại vô cùng chính xác, nhanh chóng.

Bốn là, sự đảm bảo khi có tranh chấp. Những phần mềm hợp đồng điện tử uy tín đều có tính năng lưu lại lịch sử ký (người ký, tên công ty, IP máy tính, thời gian ký …) khi tiến hành việc ký kết. Vì vậy, nếu có xảy ra tranh chấp, các bên đều có thể chứng minh được.

Sự khác biệt giữa Hợp đồng điện tử – Hợp đồng giấy: Hợp đồng địện tử và Hợp đồng giấy truyền thống có một số điểm khác biệt dù chịu sự điều chỉnh của Bộ luật Dân sự 2015.

Chúng ta có thể nhận biết những khác biệt cơ bản giữa 2 hình thức hợp đồng này theo bảng dưới đây:

Ảnh minh họa.

Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư 01/2022/TT-BCT hướng dẫn Nghị định 85/2021/NĐ-CP. Trong quý I và II/2022, Bộ đã làm việc với các doanh nghiệp gửi đề nghị cấp đăng ký cung cấp dịch vụ Chứng thực hợp đồng điện tử và sẵn sàng cung cấp dịch vụ trong tháng 6/2022.

Trần Linh (Tổng hợp)

Tin bài khác
Nghị quyết 206/2025/QH15: Mở khóa điểm nghẽn pháp lý, tạo đột phá phát triển kinh tế

Nghị quyết 206/2025/QH15: Mở khóa điểm nghẽn pháp lý, tạo đột phá phát triển kinh tế

Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 206/2025/QH15 - cơ chế đặc biệt với mục tiêu xử lý những vướng mắc, khó khăn phát sinh từ các quy định pháp luật hiện hành đang cản trở tiến trình phát triển kinh tế - xã hội.
Doanh nghiệp thanh toán hóa đơn trên 5 triệu bằng tiền mặt có bị cấm không?

Doanh nghiệp thanh toán hóa đơn trên 5 triệu bằng tiền mặt có bị cấm không?

Doanh nghiệp thanh toán hóa đơn từ 5 triệu đồng trở lên bằng tiền mặt: không bị cấm nhưng bị thiệt kép.
Phanh phui "công xưởng" hàng giả ở Hưng Yên, giám đốc đối mặt án hình sự

Phanh phui "công xưởng" hàng giả ở Hưng Yên, giám đốc đối mặt án hình sự

Một công ty ở Hưng Yên bị phát hiện sản xuất hàng giả nhái thương hiệu D-nee, Hygiene, Tauau với quy mô lớn, đóng gói tinh vi như thật, gây chấn động thị trường.
Tập đoàn FLC chốt ngày họp cổ đông: Định hướng phát triển sau “cơn bão”?

Tập đoàn FLC chốt ngày họp cổ đông: Định hướng phát triển sau “cơn bão”?

Trong bối cảnh vừa khép lại phiên xét xử phúc thẩm ông Trịnh Văn Quyết, Tập đoàn FLC (UpCOM: FLC) vừa chính thức công bố lịch Đại hội đồng cổ đông bất thường vào sáng 4/8/2025 tại FLC Landmark Tower (Hà Nội).
Thêm loạt chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ

Thêm loạt chính sách phát triển công nghiệp hỗ trợ

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 205/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 111/2015/NĐ-CP về phát triển công nghiệp hỗ trợ.
Novaland bị xử phạt 85 triệu đồng vì vi phạm công bố thông tin

Novaland bị xử phạt 85 triệu đồng vì vi phạm công bố thông tin

Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va - Novaland bị xử phạt do vi phạm quy định pháp luật trong việc công bố thông tin trên thị trường chứng khoán.
Không được quảng cáo mỹ phẩm gây hiểu nhầm là thuốc

Không được quảng cáo mỹ phẩm gây hiểu nhầm là thuốc

Tại dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Quảng cáo, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa ra quy định chi tiết về quảng cáo các sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt- trong đó có mỹ phẩm.
Đà Nẵng: Khách phát hiện dòi trong bánh hamburger, cơ sở bánh mì bị kiểm tra khẩn cấp

Đà Nẵng: Khách phát hiện dòi trong bánh hamburger, cơ sở bánh mì bị kiểm tra khẩn cấp

Sau khi ăn bánh hamburger mua tại một cửa hàng trên đường Nguyễn Văn Thoại (Đà Nẵng), khách hàng phát hiện nhiều dòi bò trong nhân bánh. Sự việc gây xôn xao mạng xã hội, chính quyền địa phương đã lập tức vào cuộc kiểm tra.
Phát hiện liên tiếp các vụ khai thác, vận chuyển cát trái phép tại Quảng Trị

Phát hiện liên tiếp các vụ khai thác, vận chuyển cát trái phép tại Quảng Trị

Lực lượng chức năng tỉnh Quảng Trị vừa liên tiếp phát hiện, xử lý hai vụ vi phạm về khai thác, vận chuyển cát trái phép trên sông Nhật Lệ và sông Gianh trong hai ngày 14-15/7.
Triệt phá "ổ hàng hiệu giả" cực lớn tại Đà Nẵng, xử phạt hơn 100 triệu đồng

Triệt phá "ổ hàng hiệu giả" cực lớn tại Đà Nẵng, xử phạt hơn 100 triệu đồng

Một cửa hàng tại trung tâm Đà Nẵng bị phạt 102,5 triệu đồng vì bán hơn 230 sản phẩm giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng. Cơ quan chức năng đã thâm nhập bằng hình thức giả danh hướng dẫn viên du lịch để bóc trần hành vi tinh vi.
Sơn La cưỡng chế thuế hơn 600 triệu đồng một doanh nghiệp tư nhân

Sơn La cưỡng chế thuế hơn 600 triệu đồng một doanh nghiệp tư nhân

Thuế tỉnh Sơn La vừa ra quyết định cưỡng chế thuế hơn 600 triệu đồng đối với Doanh nghiệp tư nhân Thủy Hiếu bằng biện pháp trích tiền từ tài khoản ngân hàng.
Loạt sai phạm nào khiến Chứng khoán SmartInvest và Chứng khoán CV bị xử phạt?

Loạt sai phạm nào khiến Chứng khoán SmartInvest và Chứng khoán CV bị xử phạt?

Hai công ty chứng khoán lớn là SmartInvest và Chứng khoán CV gần đây đã phải đối mặt với các án phạt hành chính từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước do vi phạm nghĩa vụ báo cáo thông tin.
Hà Tĩnh: Triệt phá nhiều đường dây sản xuất, buôn bán cồn y tế giả chứa Methanol độc hại

Hà Tĩnh: Triệt phá nhiều đường dây sản xuất, buôn bán cồn y tế giả chứa Methanol độc hại

Thực hiện cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, Công an tỉnh Hà Tĩnh đã liên tiếp phát hiện và xử lý nhiều vụ sản xuất, buôn bán cồn y tế giả quy mô lớn, với nguyên liệu chứa hàm lượng Methanol cao – chất có thể gây mù lòa, tổn thương thần kinh, thậm chí tử vong.
Ban hành 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở

Ban hành 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở

Bộ Xây dựng vừa công bố 6 thủ tục hành chính mới trong lĩnh vực nhà ở, trong đó có 3 thủ tục do cấp bộ thực hiện và 3 thủ tục do cấp tỉnh triển khai. Các thủ tục này tập trung vào hoạt động chấp thuận đầu tư, giao chủ đầu tư và điều chỉnh quyết định đối với các dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang và nhà ở xã hội.
Chứng khoán APG bị xử phạt và truy thu gần 25,5 tỷ đồng tiền thuế

Chứng khoán APG bị xử phạt và truy thu gần 25,5 tỷ đồng tiền thuế

Công ty Cổ phần Chứng khoán APG (mã chứng khoán: APG) vừa bị Cục Thuế thành phố Hà Nội ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, đồng thời truy thu một khoản thuế lớn với tổng số tiền lên tới gần 25,5 tỷ đồng.