Phát triển khoa học - công nghệ: Cơ chế tài chính là “điểm nghẽn của điểm nghẽn” |
Đưa khoa học - công nghệ thành nền tảng phát triển bền vững của đất nước
Phát biểu khai mạc, ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) - nhấn mạnh, trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Tuy nhiên, thị trường tiêu thụ sản phẩm khoa học - công nghệ tại Việt Nam vẫn còn nhiều rào cản, đặc biệt là sự thiếu liên kết giữa viện nghiên cứu, doanh nghiệp và nhà nước; hạn chế trong việc thương mại hóa các kết quả nghiên cứu, cùng với đó là sự thiếu hụt chính sách hỗ trợ dài hạn.
![]() |
Hội nghị giao ban xúc tiến thương mại với hệ thống thương vụ Việt Nam ở nước ngoài tháng 7/2025 |
Trong khi đó, phát triển thị trường cho sản phẩm khoa học - công nghệ không chỉ là yêu cầu tất yếu để hiện thực hóa các mục tiêu của Nghị quyết 57-NQ/TW, mà còn là động lực quan trọng để đưa khoa học - công nghệ trở thành nền tảng phát triển bền vững của đất nước.
Chính vì vậy, hội nghị lần này có ý nghĩa quan trọng, bao gồm 4 chủ đề chính, đó là: Cơ chế, chính sách của người sáng tạo và xúc tiến đầu tư thương mại trong khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; kết nối những ngành phần mềm công nghệ thông tin của Việt Nam với thị trường toàn cầu; phát triển thị trường cho sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, công nghệ cao và giải pháp đồng hành của hệ thống công vụ; phát triển thị trường sản phẩm công nghiệp xanh, thuần hóa vai trò kết nối của hệ thống công vụ.
Với mục đích đó, tại hội nghị, các đại biểu, hiệp hội, ngành hàng và Tham tán thương vụ ở nước ngoài cùng chia sẻ thông tin, cập nhật về rào cản thương mại, xu hướng tiêu chuẩn thị trường để kết nối doanh nghiệp trong nước với các nhà xuất nhập khẩu nước ngoài.
Đồng thời đề xuất giải pháp tăng cường vai trò tiên phong của hệ thống công vụ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp khoa học - công nghệ, khởi nghiệp sáng tạo và mở rộng thị trường xuất khẩu; phối hợp xây dựng mạng lưới thông tin thương mại số hóa thông minh, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết 57-NQ/TW và chiến lược phát triển khoa học công nghệ.
Phối hợp chặt chẽ hơn để triển khai hiệu quả chương trình
Chia sẻ tại hội nghị, ông Đỗ Tiến Thịnh - Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (Bộ Tài chính) - cho biết: Đổi mới sáng tạo (innovation) là định hướng trong chiến lược phát triển của hầu hết các quốc gia, nền kinh tế phát triển phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia là ưu tiên hàng đầu.
Năm 2024 ghi dấu sự thăng hạng ấn tượng của Việt Nam trong các bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo toàn cầu. Việt Nam đã tăng hai bậc, đứng vị trí 56 thế giới về chỉ số hệ sinh thái khởi nghiệp.
Đáng chú ý, tổng vốn đầu tư mạo hiểm rót vào lĩnh vực khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam trong năm 2024 đạt 529 triệu USD. Cũng trong năm này, Việt Nam sở hữu ba chỉ số đổi mới sáng tạo đứng đầu thế giới và ba chỉ số khác thuộc nhóm 10 quốc gia dẫn đầu toàn cầu. Điều này thể hiện sự bứt phá mạnh mẽ về năng lực sáng tạo, công nghệ và môi trường hỗ trợ khởi nghiệp.
Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh với hơn 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp hoạt động trên nhiều lĩnh vực. Cùng với đó là 1.400 tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, 208 quỹ đầu tư, 79 cơ sở ươm tạo, khoảng 170 trường đại học và cao đẳng có hoạt động liên quan đến khởi nghiệp sáng tạo, và hơn 20 trung tâm khởi nghiệp cấp địa phương và quốc gia.
Với bài trình bày về chiến lược phát triển sản phẩm công nghiệp xanh, mô hình kinh tế tuần hoàn trong ngành công nghiệp, ông Trần Minh - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công Thương), chỉ ra các xu hướng toàn cầu liên quan đến tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị (ESG), cũng như các rào cản kỹ thuật như cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) đang đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc phát triển sản phẩm xanh, đạt chuẩn quốc tế để vươn ra thị trường toàn cầu.
Với vai trò như “ăn ten, cầu nối, vệ tinh”, tại hội nghị, các Tham tán thương mại Việt Nam tại những thị trường trọng điểm ngoài nước như Hoa Kỳ, Canada, Đức, Ấn Độ, Trung Quốc... cho biết, nhu cầu nhập khẩu các sản phẩm công nghệ, phần mềm, sản phẩm xanh đang gia tăng mạnh mẽ, tuy nhiên, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động hơn trong việc tiếp cận kênh phân phối.
Với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo gắn liền với thị trường, giúp sản phẩm khoa học - công nghệ Việt Nam không chỉ hiện diện mà còn có sức cạnh tranh mạnh mẽ tại thị trường quốc tế, Cục Xúc tiến thương mại cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các thương vụ, đơn vị trong nước và hiệp hội ngành hàng triển khai hiệu quả các chương trình xúc tiến thương mại cho sản phẩm khoa học - công nghệ.