![]() |
Ảnh minh họa |
Doanh nghiệp nhà nước được chủ động chọn nhà thầu
Một trong những điểm đáng chú ý tại dự thảo sửa đổi Luật Đấu thầu là trao quyền tự quyết cho doanh nghiệp nhà nước trong lựa chọn nhà thầu đối với các dự án không sử dụng vốn ngân sách.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, quy định này là một bước đi "rất đột phá, rất mở", giúp các doanh nghiệp chủ động linh hoạt trong triển khai dự án, tránh bị trói buộc bởi những quy định không còn phù hợp trong thực tiễn.
Bộ trưởng cũng khẳng định, việc trao quyền phải đi đôi với tăng cường giám sát. “Phải chấp nhận phân cấp đi kèm với trách nhiệm. Ai làm sai, ai vì mục đích cá nhân thì phải chịu trách nhiệm,” ông nói.
Chào bán cạnh tranh thay cho đấu thầu với các gói nhỏ, hàng hóa thông dụng
Một điểm sửa đổi khác là cho phép áp dụng hình thức chào bán cạnh tranh thay cho đấu thầu truyền thống đối với các gói thầu quy mô nhỏ hoặc hàng hóa thông dụng. Điều này nhằm tránh tình trạng phải tổ chức đấu thầu kéo dài đối với những hạng mục có giá trị thấp hoặc tính chất kỹ thuật không phức tạp.
Bộ Tài chính cho biết, Nghị định hướng dẫn thi hành sau khi luật được thông qua sẽ quy định cụ thể tiêu chí chọn nhà thầu trong trường hợp chào bán cạnh tranh.
Mở rộng hình thức chỉ định thầu trong trường hợp đặc biệt
Dự thảo luật cũng đề xuất mở rộng phạm vi chỉ định thầu đối với các dự án đặc biệt, trong đó có những dự án do nhà đầu tư đề xuất, sở hữu công nghệ chiến lược hoặc đã thực hiện một phần hạ tầng số trước đó.
Riêng với lĩnh vực PPP trong khoa học và công nghệ, dự thảo cho phép cơ quan có thẩm quyền chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt để đảm bảo tiến độ và hiệu quả thực hiện.
Theo Bộ trưởng Tài chính, việc cho phép chỉ định thầu trong các trường hợp này là nhằm thúc đẩy triển khai dự án hiệu quả, với điều kiện đảm bảo tính công khai, minh bạch và lợi ích công.
Vướng mắc thực tiễn: Đấu thầu nhiều bước làm chậm dự án PPP
Một trong những bất cập được Bộ Tài chính nêu rõ là quy trình triển khai dự án PPP giao thông hiện nay, với ví dụ về cao tốc Nam Định - Thái Bình, Chơn Thành - Gia Nghĩa.
Mặc dù nhà đầu tư đã được cơ quan quản lý thuyết phục tham gia từ đầu do khó khăn về ngân sách, nhưng vẫn phải trải qua quy trình đấu thầu đầy đủ, bao gồm trình Quốc hội, thẩm định và chọn nhà đầu tư. Điều này khiến tiến độ triển khai kéo dài vài tháng đến hơn một năm, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử dụng vốn và sự chủ động của nhà đầu tư.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng khẳng định: “Vấn đề không nằm ở việc đấu thầu hay chỉ định, mà là làm sao triển khai khách quan, minh bạch và đúng luật.”
Tăng quyền cho địa phương, bộ ngành trong lựa chọn nhà đầu tư
Một đề xuất quan trọng là việc trao quyền quyết định hình thức lựa chọn nhà đầu tư cho các địa phương và bộ, ngành, trong trường hợp đã được phân bổ vốn ngân sách.
Theo Bộ trưởng, trao quyền lựa chọn sẽ giúp rút ngắn thời gian phê duyệt, chủ động trong tổ chức thực hiện, và giảm thiểu các rào cản hành chính không cần thiết. Đây là bước đi cần thiết trong bối cảnh tốc độ giải ngân đầu tư công vẫn đang là thách thức tại nhiều địa phương.
Chiều 17/5, tại kỳ họp Quốc hội, các đại biểu tiến hành thảo luận tổ về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 7 luật, bao gồm: Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP); Luật Hải quan; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; và Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Đây là một bước điều chỉnh quan trọng nhằm cắt giảm thủ tục hành chính, tăng phân cấp, phân quyền, góp phần tạo môi trường thông thoáng cho doanh nghiệp và bộ máy quản lý nhà nước.
Phát biểu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc sửa đổi lần này tập trung vào các quy định đang gây khó khăn trong thực tiễn triển khai, đặc biệt là những vướng mắc liên quan đến thủ tục hành chính rườm rà và phân cấp chưa đồng bộ giữa trung ương và địa phương. Bộ trưởng nhấn mạnh, mục tiêu cốt lõi là giảm thiểu quy trình không cần thiết, đồng thời trao quyền nhiều hơn cho các cơ quan, đơn vị thực thi, đặc biệt là trong lĩnh vực đầu tư công, đầu tư PPP và đấu thầu. Việc sửa đổi đồng thời một số điều của 7 đạo luật quan trọng phản ánh tinh thần cải cách toàn diện của Chính phủ và Quốc hội. Thay vì tiếp cận đơn lẻ từng luật, dự thảo lần này mang tính tích hợp, tổng thể, hướng đến xây dựng một môi trường pháp lý thông thoáng, minh bạch và hiệu quả cho hoạt động đầu tư, đấu thầu và quản lý tài sản công. Dự thảo sẽ tiếp tục được hoàn thiện sau khi lấy ý kiến đại biểu Quốc hội, trước khi trình thông qua tại kỳ họp tới. |