Trong quá trình thực thi Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) tại Việt Nam, tình trạng "chiếm dụng tiền đóng BHXH" vẫn còn tồn tại, gây ảnh hưởng đáng kể đến quyền lợi của người lao động (NLĐ) tham gia BHXH. Đây là một vấn đề đáng lo ngại và cần được giải quyết một cách triệt để để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ.
Theo các cấp công đoàn cơ sở, sau hơn 7 năm thi hành Luật BHXH năm 2014, vẫn còn tình trạng chậm đóng, trốn đóng BHXH ở nhiều địa phương và doanh nghiệp. Điều này đã gây ra những rủi ro không nhỏ cho NLĐ, như không được hưởng các chế độ chính sách BHXH như ốm đau, thai sản, dưỡng sức, và thậm chí là chế độ hưu trí. Điều 17 của Luật BHXH năm 2014 đã quy định 8 hành vi bị nghiêm cấm nhằm bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của NLĐ và người sử dụng lao động. Tuy nhiên, trong thực tế, một số hành vi và thủ đoạn chiếm dụng tiền đóng BHXH vẫn diễn ra mà chưa được quy định trong Luật.
Để khắc phục tình trạng này, cơ quan soạn thảo Dự án Luật BHXH (sửa đổi) đã đưa ra kiến nghị bổ sung hành vi "chiếm dụng tiền đóng BHXH" vào Điều 8 của dự thảo Luật BHXH. Điều này nhằm ngăn chặn những hành vi vi phạm và đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật. Hành vi này thường diễn ra khi người sử dụng lao động trích từ tiền công hoặc tiền lương của NLĐ để đóng BHXH thay cho NLĐ, tạo ra khó khăn cho việc kiểm soát của NLĐ và cơ quan BHXH. Hậu quả của hành vi này gây thiệt hại cho Quỹ BHXH và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ. Điều này đã khiến nhiều NLĐ không được hưởng đầy đủ các chế độ bảo hiểm như đã đóng góp.
Ngoài việc bổ sung hành vi "chiếm dụng tiền đóng BHXH" vào Luật, cần thiết lập các chế tài xử lý để đối phó với hành vi này. Các cấp công đoàn kiến nghị rằng cần có sự chặt chẽ hơn trong quản lý, điều hành chính sách BHXH và áp dụng các biện pháp hành chính, cùng với việc xử lý kỷ luật nghiêm khắc đối với các cá nhân, tổ chức vi phạm. Chính phủ cần tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về BHXH một cách nghiêm minh và công bằng.
Đồng thời, cần tăng cường việc tuyên truyền, giáo dục và nâng cao nhận thức của cả người lao động và người sử dụng lao động về quyền lợi và trách nhiệm trong việc đóng BHXH. Điều này giúp tạo ra một môi trường làm việc công bằng, trong đó mọi người đều hiểu rõ về quyền lợi của mình và cống hiến vào Quỹ BHXH một cách đúng đắn và có trách nhiệm.
Trên cơ sở những kiến nghị trên, hy vọng rằng Dự án Luật BHXH sửa đổi sẽ được thông qua và triển khai một cách hiệu quả, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và bền vững của hệ thống BHXH. Chỉ khi tình trạng "chiếm dụng tiền đóng BHXH" được xử lý một cách nghiêm túc, người lao động mới có thể yên tâm về quyền lợi của mình và sự phát triển bền vững của xã hội được đảm bảo.
Thanh Hà