"Việt Nam và Australia nâng cấp quan hệ là bước tiến tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư hai chiều"

Với việc nâng cấp quan hệ Việt Nam - Australia lên Đối tác chiến lược toàn diện, bà nhìn nhận thế nào về tiềm năng kinh tế giữa hai nước, điều này sẽ thay đổi cách các doanh nghiệp Úc nhìn nhận và gắn kết với thị trường Việt Nam hay không?

Bà Rebecca Ball: Khuôn khổ mới sẽ cho phép hai nước tăng cường hợp tác chính trị và kinh tế, tạo thuận lợi cho thương mại và đầu tư hai chiều cũng như hợp tác về khoa học, công nghệ, đổi mới, chuyển đổi kỹ thuật số và chuyển đổi năng lượng xanh.

Đông Nam Á hiện là trung tâm tăng trưởng toàn cầu, khu vực này dự kiến sẽ trở thành nền kinh tế lớn thứ tư thế giới vào năm 2040. Với tư cách là một khối, ASEAN đã và đang là đối tác thương mại hai chiều lớn thứ hai của Australia.

Cơ quan Thương mại và Đầu tư Chính phủ Australia tại Việt Nam (Austrade) đang tích cực thúc đẩy quan hệ đối tác thương mại và đầu tư trong các lĩnh vực quan trọng thông qua một loạt sáng kiến với các bên liên quan của chúng tôi tại Việt Nam. Điều này bao gồm tiềm năng hợp tác về phát triển nền kinh tế xanh, phù hợp chặt chẽ với mục tiêu quốc gia của hai nước.

Sự mở rộng và chuyển đổi nhanh chóng của ngành năng lượng của Việt Nam mang đến cơ hội thực sự để phát triển mối quan hệ thương mại và đầu tư của chúng ta trong tương lai. Năng lực của Australia trong chuỗi cung ứng năng lượng sạch và các dịch vụ đi kèm cũng có thể hỗ trợ Việt Nam quản lý quá trình chuyển đổi quan trọng phía trước. Điều này sẽ đặt nền móng cho mối quan hệ kinh tế sâu sắc hơn trong những thập kỷ tới.

Một lĩnh vực trọng tâm khác là khai thác và chế biến đất hiếm. Việt Nam có nguồn tài nguyên khoáng sản đáng kể, trong đó có trữ lượng kim loại đất hiếm lớn thứ hai thế giới. Các công ty thiết bị, công nghệ và dịch vụ khai thác mỏ (METS) của Úc cung cấp các giải pháp hàng đầu thế giới nhằm giải quyết các thách thức về môi trường và xã hội mà ngành khai thác mỏ toàn cầu đang phải đối mặt.

Những giải pháp này có thể giúp các nhà khai thác loại bỏ cacbon trong hoạt động của họ, giảm chất thải, cải thiện việc quản lý nước, chuyển đổi sang các mỏ có diện tích nhỏ hơn và tăng cường phúc lợi cho cộng đồng. Một số công ty Úc bao gồm Blackstone Minerals, Weir, Nautitec, Minerals Technologies, Xcalibur và Mincore đã tham gia chương trình Mining Vietnam 2024 vào tháng 4 để khám phá các cơ hội thương mại và hợp tác trong ngành.

Chuyên môn của Australia về nông nghiệp, thủy sản và lâm nghiệp bền vững có thể đóng góp hơn nữa vào quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam bằng cách giới thiệu các kỹ thuật canh tác tiên tiến, công nghệ nông nghiệp và các phương pháp canh tác thân thiện với môi trường.

Ngoài ra, Australia sở hữu một trong những hệ thống giáo dục và đào tạo tốt nhất trên thế giới. Thông qua quan hệ đối tác địa phương và chính phủ, các cơ sở giáo dục của Úc đang phát triển các chương trình đào tạo thực tế để đáp ứng các nhu cầu cần thiết trong các ngành công nghiệp. Các khóa đào tạo mới được phát triển trong các lĩnh vực như sản xuất sinh học, cơ khí xe điện và kế toán carbon để đáp ứng nhu cầu về nhân lực hiện tại và tương lai để hỗ trợ sự phát triển của một nền kinh tế xanh.

Bên cạnh đó, chương trình Trao đổi Doanh nghiệp Đông Nam Á Australia do Austrade thực hiện sẽ giúp tăng cường thương mại hai chiều giữa Australia và khu vực. Nó cũng sẽ thúc đẩy chương trình hoạt động nhằm nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp Úc về nhiều cơ hội thương mại tại Việt Nam và trên khắp Đông Nam Á.

Bà dự đoán những lĩnh vực nào sẽ nhận được đầu tư mạnh mẽ từ Australia vào Việt Nam sau bước tiến ngoại giao này? Với cương vị là Tham tán Thương mại và Đầu tư Cấp cao Chính phủ Australia, bà có thể cung cấp những hiểu biết về những cơ hội và thách thức liên quan đến sự phát triển các ngành này ở Việt Nam không?

Bà Rebecca Ball: Các doanh nghiệp Australia hiện có 636 dự án tại 45 tỉnh, thành Việt Nam với tổng vốn đăng ký 2,038 tỷ USD đầu tư vào Việt Nam (lũy kế tính đến ngày 20/3/2024). Hầu hết đầu tư của Australia là vào lĩnh vực sản xuất, tiếp theo là dịch vụ lưu trú và ăn uống; nông, lâm, ngư nghiệp; y tế công cộng và hỗ trợ xã hội; khai thác mỏ; nghệ thuật, vui chơi giải trí; và giáo dục đào tạo. 11 thỏa thuận hợp tác quan trọng mới trong nhiều lĩnh vực khác nhau đã được ký kết tại Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN - Australia sẽ tăng cường hơn nữa sự hợp tác kinh tế giữa Australia và Việt Nam, đồng thời mở ra cơ hội cho cả hai nước.

Biên bản ghi nhớ (MoU) được ký kết giữa Austrade và Vietrade nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư, giúp hai nước thiết lập cơ chế hợp tác ổn định, bền vững và có hệ thống. Biên bản ghi nhớ bao gồm trao đổi thông tin thị trường và trao đổi phái đoàn thương mại; tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại; thúc đẩy công nghệ thông tin và số hóa;  nghiên cứu và phát triển các chương trình phát triển năng lực chung.

Ngoài ra, biên bản ghi nhớ giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công nghiệp, Khoa học & Tài nguyên Australia về việc thiết lập cơ chế đối thoại cấp bộ trưởng về năng lượng và khoáng sản sẽ thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực năng lượng và tài nguyên, bao gồm cả chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng. Các lĩnh vực hợp tác khác bao gồm giáo dục; hợp tác nông, lâm, ngư nghiệp; giám sát rạn san hô; khoa học, công nghệ đổi mới; và tài chính.

Trong quá trình hợp tác đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam, theo bà điều gì là quan trọng nhất đối với các doanh nghiệp Australia? Bà có thể đưa ra khuyến nghị nào cho Việt Nam nhằm cải thiện môi trường kinh doanh và thu hút đầu tư nước ngoài, đặc biệt là từ Australia?

Bà Rebecca Ball: Môi trường chính trị ổn định của Việt Nam, môi trường kinh tế lành mạnh, vị trí địa lý chiến lược và tầng lớp trung lưu ngày càng tăng là những điểm hấp dẫn đối với các nhà đầu tư. Hơn nữa, việc Việt Nam tham gia vào nhiều Hiệp định thương mại tự do khác nhau cũng càng nâng cao sức hấp dẫn đối với doanh nghiệp nước ngoài .

Sự đa dạng hóa các ngành và lĩnh vực mở cửa cho đầu tư nước ngoài dự kiến sẽ tiếp tục mạnh mẽ, tập trung vào công nghệ, sản xuất và năng lượng tái tạo. Là một phần trong chiến lược Đông Nam Á quan trọng của Autralia, Nhóm Giao dịch Đầu tư bao gồm các đại diện từ Austrade, Bộ Ngoại giao và Thương mại sẽ tiếp tục đẩy mạnh làm việc với Chính phủ Việt Nam và các đối tác trong ngành nhằm thúc đẩy cơ hội trong các lĩnh vực ưu tiên và tạo điều kiện đầu tư cho doanh nghiệp Australia tới Việt Nam.

Xin cảm ơn bà về những chia sẻ!

Bảo Bảo (thực hiện)