Tương lai Chiến lược Ngân hàng số tại Việt Nam

Tại diễn đàn, các ý kiến trao đổi thẳng thắn, đa chiều về chính sách, thông tin, các tính năng, lợi ích của ngân hàng số mang lại cho doanh nghiệp. Bên cạnh đó, diễn đàn đưa ra các giải pháp hỗ trợ mở rộng tín dụng có hiệu quả, chú trọng vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên, các sản phẩm công nghệ tài chính, đảm bảo lợi ích của các ngân hàng.
Ông Phạm Xuân Hòe, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, công nghệ số đang dần thay đổi cơ bản hình thức cung ứng các dịch vụ tài chính - ngân hàng.

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang hàng ngày, hàng giờ làm thay đổi diện mạo các ngân hàng, các đơn vị cung cấp dịch vụ tài chính hay các ngành dịch vụ khác trên thế giới.

Ngành công nghiệp ngân hàng đang ứng dụng nhiều hơn các công nghệ tiên tiến trong cung cấp các sản phẩm dịch vụ tài chính sáng tạo như: internet kết nối vạn vật, trí tuệ thông minh nhân tạo, học máy, phân tích dữ liệu nâng cao, công nghệ sổ cái phân tán, điện toán đám mây và các giao diện lập trình ứng dụng.
Sự xâm nhập của các gã khổng lồ về công nghệ thông tin (IT) và bưu chính viễn thông vào cung ứng dịch vụ tài chính làm thay đổi căn bản bộ mặt ngành dịch cụ tài chính, phá đi tính độc tôn của ngân hàng trong lĩnh vực này.
Một nhân tố nữa góp phần tạo nên cách mạng trong ngành tài chính số, đó là sự tham gia sâu rộng của các công ty công nghệ trong lĩnh vực tài chính (Fintech). Với chi phí thấp hơn và phạm vi bao phủ rộng hơn, công nghệ số đang dần khiến các ngân hàng thay đổi mô hình kinh doanh truyền thống trên toàn cầu, từng bước khẳng định vai trò của công nghệ trong thời đại mới.
Theo ông Hòe, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã công bố một kết quả khảo sát tại các ngân hàng thương mại Việt Nam cho thấy, số hóa giúp các ngân hàng tiết kiệm từ 60-70% chi phí và một khi đã tiếp cận với số hóa, các ngân hàng có xu hướng tiếp cận ngày càng sâu hơn với dịch vụ ngân hàng số, tích hợp đa chiều trong cung ứng dịch vụ tài chính trọn gói. Tuy nhiên, ông Hòe cho rằng, sự phát triển và ứng dụng công nghệ số trong ngành ngân hàng cũng đi kèm không ít thách thức đòi hỏi thay đổi về thể chế, vốn đầu tư lớn, về nguồn nhân lực ngân hàng có đầy đủ kiến thức và năng lực để nắm bắt các công nghệ mới và các kỹ năng mới trong hoạt động ngân hàng – tài chính thời kỳ số hóa, về năng lực kiểm soát, xử lý được những rủi ro mới một cách hiệu quả, cũng như cả vấn đề bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng tài chính. 

Bà Nguyễn Thuỳ Dương, Phó Tổng Giám đốc EY Việt Nam và Chủ tịch EY Consulting VN, cho biết, đến năm 2025, dự kiến khoảng 1/3 doanh thu ngân hàng truyền thống sẽ được quản lý bởi các mô hình kinh doanh mới. Xu hướng số phổ biến là trên các phân khúc bán lẻ, doanh nghiệp & SME trên toàn cầu và trong khu vực ASEAN, trong đó có Việt Nam. 

Khảo sát về hiện trạng chuyển đổi số trong ngành ngân hàng tại Việt Nam cho thấy phần lớn các ngân hàng tham gia khảo sát đã triển khai đa dạng dịch vụ cho khách hàng trên kênh số: 47% - 77,7% đã triển khai chuyển tiền, tiết kiệm trực tuyến, thanh toán hóa đơn, thanh toán thương mại điện tử. 41,2% kỳ vọng triển khai đăng ký và xét duyệt khoản vay trên kênh số.

"Đây là một mục tiêu khó vì khi khách hàng dùng điện thoại để mở tài khoản ngân hàng với e-KYC (định danh, xác thực khách hàng bằng phương thức điện tử) khách hàng có thể chuyển tiền (có hạn mức) mà không cần đến quầy sau khi mở tài khoản với số chứng minh nhân dân và nhận diện trên điện thoại. Tuy nhiên, một số ngân hàng đang rất thận trọng vì các giải pháp e-KYC hiện nay có rất nhiều rủi ro xảy ra"- bà Dương đánh giá.

Đồng quan điểm, trao đổi về chính sách quy định và khung pháp lý trong dịch vụ thanh toán số, ông Phạm Xuân Hùng, Trưởng ban Nghiên cứu và điều phối chính sách giám sát, Uỷ ban giám sát tài chính quốc gia cho rằng, quan trọng nhất với ngân hàng số là định danh được khách hàng. Việc công an đang đổi CMND dưới dạng số hoá là cơ sở quan trọng để góp phần thực hiện mục tiêu này.

Định hướng pháp lý trong thời gian tới, ông cho rằng, cần sớm ban hành khung pháp lý, trong đó đặc biệt là định danh khách hàng; các đại lý thanh toán dịch vụ phải thay đổi; chú trọng bảo mật thông tin khách hàng bảo vệ người tiêu dùng và các ngân hàng thương mại cần có kế hoạch, lộ trình thực hiện.

PV