Tối ưu hóa lợi nhuận từ việc thu thuế qua sàn giao dịch thương mại điện tử

Ngày 2/7, Bà Nguyễn Thị Lan Anh - Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh danh cá nhân (Tổng cục Thuế) cho biết, khai thuế, nộp thuế thay cho cá nhân được đánh giá là một cải cách thủ tục hành chính mạnh nhằm tối ưu hóa quản lý thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh. Từ đó, giảm đầu mối kê khai nộp thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế công khai, minh bạch, bình đẳng. 

Bán hàng trên sàn thương mại điện tử.

Theo bà Nguyễn Thị Lan Anh, trước đây, việc quản lý thu thuế theo phương thức cũ sẽ tốn rất nhiều thời gian công sức của người nộp thuế và cơ quan thuế. Do đó, các tổ chức quốc tế như: Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), Ngân hàng Thế giới (WB) khuyến nghị các nước nên thống nhất cách thức và có chế độ quy định các sàn giao dịch điện tử có trách nhiệm đầy đủ và duy nhất trong việc xác định số thuế phải nộp của các đơn hàng, thu hộ và khai thuế, nộp thuế thay cho hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Việc càng nhiều quốc gia thống nhất cách thức này, sẽ tạo điều kiện cho các sàn giao dịch dễ dàng hơn trong việc thực hiện và giảm chi phí tuân thủ của họ. Bà Nguyễn Thị Lan Anh cho biết, theo quy định của Luật Quản lý thuế, không bắt buộc sàn giao dịch thương mại điện tử phải khai thuế, nộp thuế thay cho cá nhân mà cá nhân kinh doanh qua sàn phát sinh nghĩa vụ được tự kê khai nộp thuế hoặc ủy quyền cho cá nhân, tổ chức khai thuế, nộp thuế thay. Để tạo điều kiện cho người nộp thuế thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định của Luật Quản lý thuế, đại diện Tổng cục Thuế cho biết, Thông tư số 40/2021/TT-BTC hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân và quản lý thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh vừa được ban hành đã có quy định nhằm hướng dẫn rõ hơn về thủ tục trong trường hợp các sàn giao dịch thương mại điện tử thực hiện kê khai, nộp thuế thay cho cá nhân kinh doanh qua sàn thương mại điện tử theo ủy quyền. Hoặc, thỏa thuận của cá nhân và theo đúng quy định của pháp luật. Nhằm hỗ trợ cá nhân kinh doanh có thể kê khai đúng, đủ, kịp thời, thông tư đã quy định trách nhiệm các sàn giao dịch thương mại điện tử trong việc cung cấp thông tin.

Trên cơ sở đó, hệ thống cơ sở dữ liệu của ngành thuế sẽ hỗ trợ tra cứu thông tin tổng hợp doanh thu kinh doanh trên toàn quốc để cá nhân có thể tự thực hiện việc khai thuế, nộp thuế kịp thời, đầy đủ theo đúng quy định. Theo quy định về chính sách thuế và quản lý thuế hiện hành, cá nhân tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm đối với hoạt động kinh doanh. Cá nhân kinh doanh thông qua sàn phải là các cá nhân có đăng ký thuế để được cấp mã số thuế và quản lý thuế theo quy định của pháp luật thuế và pháp luật kinh doanh thương mại điện tử. Cá nhân kinh doanh thông qua sàn có thể là hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán hoặc theo phương pháp kê khai. Với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán thì hộ khoán thực hiện khai doanh thu thực tế tại địa điểm kinh doanh. Cơ quan thuế quản lý địa điểm kinh doanh căn cứ theo cơ sở dữ liệu quản lý thuế, gồm hệ thống thông tin tích hợp tập trung của ngành thuế; kết quả xác minh, khảo sát các yếu tố sản xuất, kinh doanh, kết quả kiểm tra, thanh tra thuế, cơ sở dữ liệu riêng. Các yếu tố sản xuất, kinh doanh và phối hợp với hội đồng tư vấn thuế, các cơ quan có liên quan để thực hiện quản lý việc khai thuế, nộp thuế thực tế của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh tại địa bàn. Đối với doanh thu cá nhân kinh doanh thông qua sàn, sàn giao dịch thương mại điện tử khai thuế, nộp thuế thay doanh thu thực tế giao dịch phát sinh qua sàn, không bao gồm doanh thu khoán, đảm bảo việc không tính trùng doanh thu tính thuế.

Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai, phải thực hiện kế toán, hóa đơn đơn giản; thực hiện chế độ hóa đơn chứng từ, tự kê khai, nộp thuế hàng tháng, quý theo quy định pháp luật. Hộ kinh doanh tự xác định phần doanh thu hộ tự khai tháng, quý không bao gồm: phần doanh thu sàn đã khai thuế thay, nộp thuế thay. Theo bà Nguyễn Thị Lan Anh, cá nhân liên quan có trách nhiệm cung cấp thông tin, phối hợp với cơ quan thuế trong quản lý thuế. Cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp doanh thu kinh doanh của từng cá nhân trên toàn quốc từ tất cả các nguồn kinh doanh, đảm bảo quản lý đầy đủ doanh thu và không trùng thuế.

Bà Nguyễn Thị Lan Anh nhấn mạnh, việc quản lý thu thuế thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử nhằm mục đích tối ưu hóa quản lý thuế theo yêu cầu của quản lý thuế hiện đại, ứng dụng công nghệ 4.0, cải cách thủ tục hành chính, giảm thiểu đầu mối kê khai, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và cơ quan thuế. “Do đó, các cá nhân kinh doanh tuân thủ tốt nghĩa vụ thuế sẽ không bị ảnh hưởng, khi đã nộp thuế thông qua sàn thì sẽ không phải nộp thuế tại địa điểm kinh doanh cố định đối với doanh thu qua sàn. Các trường hợp hộ nông dân trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi trực tiếp bán nông sản qua sàn cũng sẽ được hưởng chính sách ưu đãi miễn thuế theo quy định”, bà Nguyễn Thị Lan Anh nói.

Đối với trường hợp cá nhân kinh doanh có doanh thu kinh doanh từ 100 triệu đồng/năm trở xuống thuộc trường hợp không phải nộp thuế theo quy định của pháp luật thuế. Đến cuối năm, cá nhân tự xác định doanh thu trong năm và được đề nghị xử lý hoàn trả hoặc bù trừ vào số phải nộp phát sinh của kỳ sau theo quy định của pháp luật về quản lý thuế. Cơ quan Thuế triển khai quản lý thuế điện tử đối với cá nhân để đáp ứng việc khai thuế, nộp thuế và hoàn thuế điện tử đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân kinh doanh khi thực hiện nghĩa vụ thuế thông qua sàn giao dịch thương mại điện tử. Thông tư số 40/2021/TT-BTC có hiệu lực từ 1/8/2021, nhưng việc triển khai cung cấp thông tin, hay việc khai, nộp thay của sàn thương mại điện tử cho cá nhân kinh doanh sẽ thực hiện theo lộ trình của cơ quan thuế.

Trung Hiếu