Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tập trung xử lý tình trạng thao túng và đầu cơ bất động sản nhằm tăng cường kiểm soát, đảm bảo sự ổn định của thị trường địa ốc.
Trong năm 2024, giá bất động sản và nhà ở tại một số khu vực đã tăng mạnh, vượt xa khả năng chi trả của người dân. Nguyên nhân được xác định xuất phát từ hoạt động thao túng của các nhóm đầu cơ, nhà đầu tư và môi giới, những đối tượng lợi dụng tâm lý thiếu hiểu biết và xu hướng đầu tư theo đám đông để “đẩy giá” và tạo ra các mức giá ảo, gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm trục lợi.
Bên cạnh đó, việc thiếu minh bạch, đầy đủ và kịp thời trong thông tin về thị trường bất động sản, cùng với sự tác động từ các hội nhóm đầu cơ tại một số địa phương, đã góp phần làm gia tăng tình trạng này. Đặc biệt, hiện tượng giá đất và nhà ở leo thang còn bị ảnh hưởng bởi những kết quả đấu giá quyền sử dụng đất bất thường, làm tăng mặt bằng giá tại một số khu vực.
Để tăng cường kiểm soát thị trường và ổn định giá bất động sản, Thủ tướng đã giao các Bộ và UBND các địa phương triển khai những nhiệm vụ cụ thể. Theo chỉ đạo, Bộ trưởng Bộ Xây dựng sẽ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan để nghiên cứu và đề xuất Đề án thí điểm mô hình “Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý”. Đề án này hướng đến việc ứng dụng giao dịch điện tử, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và đảm bảo tính minh bạch trên thị trường.
Thủ tướng yêu cầu báo cáo kết quả thực hiện đề án này trong quý II năm 2025.
Để tăng cường kiểm soát và minh bạch hóa thị trường bất động sản, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, và Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu áp dụng mô hình giao dịch chứng khoán, nhằm chuyển đổi số các quy trình liên quan đến giao dịch bất động sản, công chứng, thuế và đăng ký giao dịch đất đai trên môi trường điện tử. Mục tiêu là đảm bảo công khai, minh bạch thông tin về tài sản và giá giao dịch, đồng thời ngăn chặn thất thoát thuế.
Ngoài ra, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an và UBND các tỉnh, thành phố để kiểm tra, rà soát hoạt động kinh doanh bất động sản của các doanh nghiệp, chủ đầu tư, sàn giao dịch, và môi giới địa ốc, đặc biệt tại các khu vực có dấu hiệu tăng giá bất thường. Bộ Công an được giao nhiệm vụ phát hiện, xử lý nghiêm các tổ chức và cá nhân vi phạm, bao gồm những hành vi tạo sốt ảo, đưa thông tin sai lệch, và lừa đảo trong đấu giá quyền sử dụng đất.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam được giao trách nhiệm chỉ đạo thanh tra các tổ chức tín dụng, đảm bảo việc định giá tài sản bất động sản làm cơ sở vay vốn được thực hiện khách quan, minh bạch, và tuân thủ quy định. Đồng thời, các tổ chức tín dụng không được tiếp tay cho hành vi thao túng giá gây bất ổn thị trường.
Về giá đất, Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao nhiệm vụ kiểm tra, rà soát các hoạt động xác định giá đất, ban hành bảng giá, bồi thường, giải phóng mặt bằng, và đấu giá quyền sử dụng đất. Những hành vi lợi dụng đấu giá để trục lợi sẽ bị xử lý nghiêm nhằm bảo vệ sự ổn định của thị trường.
Bộ Tài chính được yêu cầu đề xuất chính sách thuế mới nhằm hạn chế đầu cơ bất động sản. Đề xuất này, dự kiến báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/4/2025, bao gồm phương án thu thuế trên phần chênh lệch giữa giá tính tiền sử dụng đất và giá bán sản phẩm, cũng như giữa các lần giao dịch bất động sản.
Trong quá khứ, Thủ tướng đã ban hành nhiều chỉ thị nhằm điều chỉnh và ổn định thị trường bất động sản. Cụ thể, 6 năm trước, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, và địa phương thực hiện các giải pháp nhằm cải thiện cơ cấu hàng hóa bất động sản, giải quyết tình trạng dư thừa nhà ở cao cấp và thiếu hụt nhà ở xã hội. Đồng thời, Bộ Tài chính được giao nghiên cứu, đề xuất sửa đổi pháp luật để khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai và chống đầu cơ.
Đặc biệt, từ năm 2021, Chính phủ đã chú trọng ngăn chặn hành vi trục lợi trong đấu giá quyền sử dụng đất. Tháng 12/2021, Thủ tướng yêu cầu sáu bộ và UBND các tỉnh, thành phố phối hợp rà soát, kiểm tra các cuộc đấu giá đất, đặc biệt tại những trường hợp có mức giá trúng đấu cao bất thường. Đáng chú ý là vụ đấu giá tại khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP.HCM), với mức giá thắng đạt hơn 2,4 tỷ đồng/m², gây "sốc" trong giới đầu tư.
Những chỉ đạo và hành động trên thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc xây dựng một thị trường bất động sản minh bạch, lành mạnh, đồng thời xử lý triệt để các hành vi gây bất ổn và trục lợi.