Thị trường trái phiếu doanh nghiệp: Cơ hội mới từ trái phiếu xanh Trái phiếu bất động sản: Cơ hội và rủi ro từ cuộc "phá băng" thị trường |
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) Việt Nam đang ghi nhận những tín hiệu tích cực, đặc biệt là trong năm 2024, khi các doanh nghiệp phát hành trái phiếu tăng mạnh, phản ánh sự phục hồi dần dần của nền kinh tế. Tuy nhiên, thách thức về áp lực đáo hạn và khả năng thanh toán vẫn còn hiện hữu, đặc biệt đối với các doanh nghiệp bất động sản. Trong bối cảnh này, dự báo năm 2025 sẽ là một năm đầy tiềm năng nhưng cũng không thiếu thử thách cho nhà đầu tư và doanh nghiệp.
Dữ liệu từ Bộ Tài chính cho thấy thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đã có sự phục hồi mạnh mẽ trong năm 2024. Số lượng trái phiếu phát hành đã đạt 396,7 nghìn tỷ đồng, tăng 33,6% so với năm 2023, cho thấy thị trường đang dần lấy lại niềm tin của các nhà đầu tư. Cùng với đó, giá trị giao dịch trên hệ thống TPDN riêng lẻ cũng đạt mức 1.026,6 nghìn tỷ đồng, cho thấy sự chuyển động sôi động của thị trường.
Điều này phản ánh không chỉ sự phục hồi của thị trường trái phiếu mà còn là tín hiệu tích cực cho nền kinh tế nói chung, khi các doanh nghiệp dần vượt qua khó khăn tài chính sau đại dịch và các biến động kinh tế trước đó. Bên cạnh đó, các ngành ngân hàng vẫn là động lực chính trong sự phục hồi của thị trường khi chiếm trên 70% tổng lượng phát hành.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2025 sẽ tăng trưởng mạnh mẽ |
Với sự phục hồi của thị trường bất động sản trong những tháng cuối năm 2024, nhu cầu phát hành trái phiếu cho các dự án mới dự kiến sẽ tăng mạnh vào năm 2025. Một số chuyên gia nhận định, khi các doanh nghiệp bất động sản và các ngành liên quan tiếp tục phát triển, trái phiếu doanh nghiệp sẽ là nguồn tài chính chủ yếu giúp họ huy động vốn cho các dự án tiềm năng.
Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ và luật pháp mới cũng góp phần vào sự ổn định và minh bạch của thị trường. Luật Chứng khoán (sửa đổi) với các quy định khắt khe hơn giúp bảo vệ nhà đầu tư, đồng thời tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững của thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Mặc dù thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang có nhiều dấu hiệu phục hồi, nhưng rủi ro về thanh toán trái phiếu vẫn là một vấn đề lớn cần phải lưu ý. Theo số liệu từ Công ty Chứng khoán MBS, tính đến tháng 11 năm 2024, tổng giá trị trái phiếu doanh nghiệp chậm thanh toán ước tính vào khoảng 204,4 nghìn tỷ đồng, chiếm khoảng 20% dư nợ TPDN toàn thị trường.
Đặc biệt, nhóm bất động sản tiếp tục là đối tượng có tỷ trọng lớn nhất trong các trái phiếu chậm trả, chiếm tới 69% tổng giá trị trái phiếu không thanh toán đúng hạn. Điều này cho thấy áp lực đáo hạn sẽ tiếp tục là một thách thức trong năm 2025, đặc biệt là khi quy định về gia hạn trái phiếu đã được giới hạn tối đa 2 năm, khiến lượng trái phiếu đáo hạn từ quý II/2025 trở đi sẽ tăng mạnh, đạt đỉnh vào quý III/2025 với khoảng 70 nghìn tỷ đồng.
Để đối phó với áp lực đáo hạn, các doanh nghiệp đã và đang triển khai các kế hoạch tái cơ cấu, bao gồm việc đàm phán gia hạn thời gian thanh toán, điều chỉnh lãi suất và tìm kiếm các nguồn vốn thay thế. Nghị định 08 đã tạo ra một hành lang pháp lý thuận lợi cho các doanh nghiệp, giúp họ có thêm thời gian và phương án để xử lý các khoản nợ trái phiếu.
Trong khi đó, nhiều chuyên gia tài chính cho rằng thị trường TPDN sẽ tiếp tục duy trì sự ổn định nhờ vào sự hỗ trợ từ cơ quan chức năng trong việc hoàn thiện hệ thống xếp hạng tín nhiệm và nâng cao chất lượng thông tin về các tổ chức phát hành, từ đó bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư và tạo sự tin tưởng trên thị trường.
Mặc dù áp lực đáo hạn sẽ gia tăng, nhưng các nhà phân tích dự báo rằng thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam vẫn sẽ có triển vọng tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2025. Khi nền kinh tế hồi phục, các doanh nghiệp sẽ có cơ hội phát hành trái phiếu để huy động vốn cho các dự án mới, nhất là trong các ngành bất động sản và năng lượng tái tạo.
Điều quan trọng là, để đảm bảo sự phát triển bền vững, thị trường trái phiếu doanh nghiệp cần tiếp tục được cải thiện về tính minh bạch, bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư và nâng cao chất lượng các tổ chức phát hành. Chỉ khi đó, TPDN mới có thể trở thành một công cụ huy động vốn hiệu quả và an toàn cho các doanh nghiệp, đồng thời góp phần vào sự ổn định của nền kinh tế Việt Nam trong tương lai.