Trong quá trình hội nhập sâu rộng, Việt Nam đã ký kết và thực thi nhiều hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (FTA thế hệ mới) với tiêu chuẩn cao. Điều này mở ra cơ hội vàng cho doanh nghiệp tiếp cận thị trường lớn, hưởng ưu đãi về thuế quan và thúc đẩy xuất khẩu. Tuy nhiên, bên cạnh ưu đãi thuế, các quốc gia nhập khẩu ngày càng gia tăng áp dụng biện pháp phi thuế quan như: quy định kỹ thuật, an toàn thực phẩm, kiểm dịch, chống bán phá giá, chống trợ cấp. Ngoài ra, biến động giá nguyên vật liệu, chi phí logistics gia tăng cũng là thách thức lớn đối với các doanh nghiệp.
 |
| Chi phí logistics gia tăng cũng là thách thức lớn đối với các doanh nghiệp (Ảnh minh họa). |
Hiện nay, Thanh Hóa có hơn 300 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu hàng hóa sang 68 quốc gia và vùng lãnh thổ với 55 nhóm sản phẩm chủ lực. Các mặt hàng nổi bật gồm: dệt may, da giày, sản phẩm gỗ, thủy sản chế biến, đá ốp lát, xi măng, phân bón và nông sản. Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp đã chủ động tái cơ cấu thị trường, chuyển hướng sang các đối tác tiềm năng ngoài Mỹ và EU, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.
Để hỗ trợ các doanh nghiệp tìm kiếm giải pháp, mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường lớn, chính quyền địa phương và các sở, ngành liên quan cũng tích cực hỗ trợ thông tin thị trường, xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu. Các chương trình hội chợ quốc tế, hội thảo trực tuyến đã trở thành cầu nối quan trọng giúp doanh nghiệp Thanh Hóa tiếp cận khách hàng mới, tăng khả năng ký kết đơn hàng dài hạn. Đồng thời khuyến khích các doanh nghiệp chủ động tái cơ cấu thị trường, chuyển hướng sang các đối tác tiềm năng ngoài Mỹ và EU, tận dụng cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới.
Về vấn đề này, lãnh đạo Sở Công Thương Thanh Hóa đã nhận định: Trong bối cảnh kinh tế thế giới tiềm ẩn nhiều rủi ro, sự chủ động và linh hoạt của doanh nghiệp chính là yếu tố then chốt để duy trì tăng trưởng. Đây cũng là nền tảng quan trọng để Thanh Hóa khẳng định vị thế trung tâm xuất nhập khẩu hàng đầu khu vực Bắc Trung Bộ.
Hiện nay, Thanh Hóa có hơn 300 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu hàng hóa sang 68 quốc gia và vùng lãnh thổ với 55 nhóm sản phẩm chủ lực. Các mặt hàng nổi bật gồm: dệt may, da giày, sản phẩm gỗ, thủy sản chế biến, đá ốp lát, xi măng, phân bón và nông sản
 |
Nông sản xuất khẩu chủ lực của Thanh Hóa góp phần đưa giá trị xuất khẩu Thanh Hóa đạt 319 triệu USD trong 9 tháng đầu năm. |
Theo báo cáo của Sở Công Thương Thanh Hóa, Tháng 8/2025, kim ngạch xuất khẩu của Thanh Hóa ước đạt 627,1 triệu USD, tăng 6,6% so với cùng kỳ năm 2024. Lũy kế 8 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu toàn tỉnh ước đạt 4,7 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ năm trước, bằng 59% kế hoạch năm.
Kết quả này cho thấy nỗ lực đáng ghi nhận của các doanh nghiệp trong tỉnh trong việc đa dạng hóa thị trường, mở rộng đơn hàng, ứng phó kịp thời trước những biến động toàn cầu, đặc biệt là các chính sách thuế đối ứng từ Mỹ. Đây là tín hiệu khả quan, góp phần củng cố niềm tin về khả năng chống chịu, thích ứng nhanh và bản lĩnh của doanh nghiệp trước những thách thức toàn cầu, tạo nền tảng quan trọng để Thanh Hóa hướng tới mục tiêu đạt 8 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay.
Thanh Hóa đặt mục tiêu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu đạt 8 tỷ USD, đến năm 2030 GRDP bình quân đầu người đạt 8.990 USD và kim ngạch xuất khẩu đạt 15 tỷ USD.
Để hiện thực hóa, việc hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao khả năng đáp ứng NTMs được coi là “điểm nút” khơi thông hàng hóa, đặc biệt khi các thị trường lớn đều siết chặt yêu cầu về chất lượng, môi trường và nguồn gốc sản phẩm. Song song, việc đàm phán hiệu quả, tận dụng ưu đãi từ các FTA thế hệ mới, mở rộng mạng lưới phân phối quốc tế là điều kiện tiên quyết. Việc chủ động đa dạng hóa thị trường, nâng cao chất lượng sản phẩm không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì sản xuất, bảo đảm an sinh xã hội, mà còn khẳng định vị thế ngày càng vững chắc của Thanh Hóa trên bản đồ xuất khẩu quốc tế.
 |
| Hội thảo và tập huấn về giải pháp mở rộng cơ hội xuất khẩu hàng hóa của Thanh Hóa ra thị trường quốc tế. |
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Thanh Hóa cần tăng cường đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý chuỗi cung ứng, xây dựng thương hiệu địa phương gắn với uy tín quốc tế. Đồng thời, đẩy mạnh cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ vốn vay ưu đãi, khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và mở rộng hợp tác với đối tác nước ngoài.
Đại diện các hiệp hội doanh nghiệp cho rằng ngoài sự chủ động từ phía doanh nghiệp, cần có cơ chế hỗ trợ thông tin thường xuyên, đào tạo nhân lực chuyên sâu về luật thương mại quốc tế và các công cụ kỹ thuật. Đồng thời, tăng cường kết nối với các tổ chức quốc tế, trung tâm xúc tiến thương mại để doanh nghiệp Thanh Hóa không bị bỏ lỡ cơ hội từ FTA thế hệ mới.
Với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự năng động của cộng đồng doanh nghiệp cùng sự đồng hành của các tổ chức tín dụng và cơ quan xúc tiến thương mại, mục tiêu kim ngạch xuất khẩu 8 tỷ USD trong năm 2025 và 15 tỷ vào năm 2030 là hoàn toàn có cơ sở để hiện thực hóa.
