Thanh Hóa: Dự án kè âu tránh trú bão cho tàu thyền trên sông Lý- những bất cập chưa được xử lý.

Dự án khu neo đậu tránh trú bão cho tàu thuyền nghề cá cửa sông Lý tại xã Quảng Thạch, huyện Quảng Xương được Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt tại Quyết định số 974/QĐ-UBND, ngày 18-3-2016 nhằm mục đích đích bảo đảm an toàn cho tàu thuyền nghề cá khu vực vùng ven biển huyện Quảng Xương và vùng lân cận neo đậu tránh trú bão, giảm thiểu thiệt hại về người, tài sản của ngư dân khi có gió bão, tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân trong việc cung cấp các dịch vụ hậu cần nghề cá.

Theo đó, dự án được phê duyệt ban đầu bao gồm các hạng mục: luồng tàu và khu neo đậu có chiều dài L = 2.300m; kè khu neo đậu có tổng chiều dài L = 2.477m; hệ thống báo hiệu được bố trí 12 biển báo hiệu bằng thép để phân khi neo đậu; phao báo hiệu đầu luồng được bố trí 2 phao báo hiệu bằng thép để dẫn tàu vào luồng; hạng mục gia cố mặt đê có chiều dài 1.933m, được kết cấu bằng bê tông M300 dày 20cm; công trình hạ tầng gồm khu quản lý điều hành, cấp điện, hệ thống cấp nước sạch, thiết bị phòng cháy chữa cháy. với tổng vốn đầu gần 120 tỉ đồng, trong đó vốn nhà nước đầu tư là 100 tỉ đồng, còn lại là vốn ngân sách tỉnh và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác. Dự án do Sở NN&PTNT làm chủ đầu tư,  Ban Quản lý Dự án Đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn là đơn vị quản lý dự án.

Sau 5 năm thực hiện, đến nay dự án đã bộc lộ những bất cập về mặt thực tế sử dụng, gây ảnh hưởng không nhỏ đến việc lưu thông và neo đậu, tránh trú bão của các tàu, thuyền, cũng như phát triển sản xuất và đời sống của các ngư dân

Theo phản ánh của người dân, PV có mặt tại khu vực âu thuyền sông Lý và ghi nhận được ở thời điểm hiện tại, nước rút, để lộ vỉa đá hai bên chân kè. Đa số tàu cá công suất lớn không dám neo ngang mũi tàu vào bờ vì sợ tàu sẽ va vào đá gây thủng tàu. Ngư dân đã chọn cách neo tàu dọc theo luồng âu, tránh tàu va chạm với đá.

Anh Nguyễn Văn V, người dân thôn Ngọc Trung, Xã Quảng Thạch bức xúc chia sẻ: Thiết kế không phù hợp với thực tế, biện pháp thi công nạo vét luồng lạch không phù hợp, làm ảnh hưởng đến độ sâu của luồng nước. Trước kia chưa có dự án, tàu thuyền vào trong âu thoải mái, thậm chí tàu trọng tải hơn 40 tấn vẫn vào được, giờ kè lại, tàu vào ra rất khó do luồng bị thu hẹp, mực nước cạn. Khi nước lên thì tàu ra vào được, nhưng khi nước rút thì tàu sẽ dễ mắc cạn, rất nguy hiểm.

Anh V cũng chia sẻ thêm: Hai con đường mặt đê do quá trình vận chuyển vật liệu đã gây hư hỏng nặng, xuất hiện nhiều ổ gà, ổ voi, nắng thì bụi bặm, mưa thì lầy lội, ảnh hưởng đến đi lại, sinh hoạt của bà con. Khi dự án bắt đầu thực hiện, dân nghe nói có làm lại mặt đê, nhưng giờ công trình gần như đã hoàn thành nhưng không thấy có dấu hiệu của việc hoàn trả lại đê cũng là con đường dân sinh cho dân. Có những thời điểm xe trọng tải lớn chạy vật liệu, để bảo đảm an toàn mặt đê, bà con ra chặn xe lại, nhưng người ta hứa sẽ hoàn trả lại đường cho dân nên dân mới cho xe chạy tiếp. Giờ dự án coi như xong rồi, con đường theo mặt đê trước đây của chúng tôi phẳng lỳ giờ cũng nát ra như vậy nhưng nghe nói không được làm lại.

Thực tế theo quan sát của PV, hai con đường ở hai bên bờ đê sông Lý đã bị cày xới nham nhở, đất đá lởm chởm. Không thể phủ nhận vai trò và lợi ích mà dự án đã mang lại cho bà con ngư dân. Dự án hoàn thành, giúp ngư dân có được một khu neo đậu tàu thuyền kiên cố, tuy nhiên nó cũng đã bộc lộ những bất cập trong thực tiễn sử dụng mà chỉ có ngư dân và bà con trong khu vực dự án mới trải nghiệm và nhận ra. Tiếp xúc với người dân trong khu vực ảnh hưởng trục tiếp của dự án, PV nhận thấy dù dự án đã đi vào giai đoạn hàn thành (theo điều chỉnh) nhưng đã để lại không ít thất vọng cho người dân ở đây.

Theo tìm hiểu của PV được biết, Ngày 14-9-2020, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ra văn bản số 12725/UBND-NN về việc xác định điểm dừng kỹ thuật dự án khu neo đậu tránh trú bão cho tàu thuyền nghề cá cửa sông Lý, huyện Quảng Xương. Theo đó, sẽ dừng thi công các hạng mục gia cố mặt đê, khu quản lý điều hành, hệ thống cấp điện, chiếu sáng và cây xanh, hệ thống thông tin. Nguyên nhân của việc điều chỉnh cắt giảm hạng mục thi công của dự án là do…thiếu vốn.

Việc dự án thi công dở dang, không theo kế hoạch thiết kế ban đầu đã gây khó khăn cho nhiều ngư dân trong xã và các vùng lân cận. Trong quá trình thi công các hạng mục công trình của dự án xe chở vật liệu đã làm mặt đê bị xuống cấp, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế và đời sống của người dân địa phương và những bất cập trong thực tế vận hành dự án đã gây thất vọng không nhỏ đối với người dân trong khu vực.

Từ những bất cập nhìn thấy ở dự án cũng đặt ra những vấn đề cần được các đơn vị liên quan nhìn nhận lại, đó là: dự án đã thực sự đáp ứng và phù hợp với ứng dụng thực tế chưa? Con đường dân sinh theo mặt đê, cũng là hạ tầng hậu cần của nghề cá trong khu vực đã bị phá hỏng trong quá trình thực hiện dự án liệu có phương án nào để hoàn trả lại cho dân ít nhất theo hiện trạng ban đầu? Có lẽ các cấp lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa và các bên liên quan đến dự án cũng nên cho người dân một câu trả lời thỏa đáng.

DNHN tiếp tục thông tin về vấn đề này.

Ngọc Lâm