![]() |
Tăng "sức đề kháng" pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa trước sóng gió thị trường |
Doanh nghiệp nhỏ và vừa trước thách thức pháp lý
Trong bối cảnh kinh tế ngày càng nhiều biến động và hội nhập quốc tế sâu rộng, hệ thống pháp luật cũng không ngừng được điều chỉnh, bổ sung để đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Tuy nhiên, điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) – phải đối mặt với không ít thách thức trong việc cập nhật, tuân thủ và vận dụng pháp luật. Những lỗ hổng về kiến thức pháp lý đang dần trở thành điểm yếu dễ tổn thương, cản trở đà phát triển của khối doanh nghiệp chiếm tỷ trọng lớn nhất trong nền kinh tế Việt Nam.
Tại Thái Bình – nơi có hơn 11.000 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó khoảng 90% là DNNVV – thực trạng này càng rõ nét. Rất nhiều doanh nghiệp siêu nhỏ, mới thành lập, hoặc xuất thân từ kinh tế hộ gia đình đang thiếu hụt nghiêm trọng về kiến thức pháp lý. Những lúng túng trong việc tiếp cận quy định liên quan đến thuế, lao động, đầu tư, đấu thầu… khiến doanh nghiệp rơi vào tình trạng bị động, thậm chí vi phạm pháp luật mà không hề hay biết.
Anh Bùi Văn Khoái, Giám đốc một doanh nghiệp chế biến thủy hải sản tại huyện Tiền Hải, chia sẻ thẳng thắn: “Chúng tôi chỉ giỏi sản xuất, còn pháp luật thì mù mờ. Văn bản thì nhiều và thay đổi liên tục, doanh nghiệp nhỏ không thể theo kịp.”
Thực trạng này dẫn đến nhiều hệ quả: hồ sơ pháp lý sai sót, ký kết hợp đồng thiếu chặt chẽ, xử lý tranh chấp lúng túng, mất cơ hội tiếp cận ưu đãi… Trong khi đó, các tập đoàn lớn có đội ngũ pháp chế chuyên trách, còn DNNVV thường không có đủ nguồn lực để thuê luật sư hay tư vấn chuyên nghiệp. Sự bất cân xứng này tạo ra một khoảng cách pháp lý đáng kể – ảnh hưởng trực tiếp đến năng lực cạnh tranh, khả năng phục hồi và phát triển của DNNVV trên thị trường.
Tăng sức đề kháng pháp lý từ chính sách hỗ trợ đồng bộ
Trước thực trạng đó, tỉnh Thái Bình đã xác định rõ việc hỗ trợ pháp lý cho DNNVV không chỉ là trách nhiệm thực thi theo Nghị định số 55/2019/NĐ-CP mà còn là đòn bẩy chiến lược trong cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI).
Trong năm 2025, Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh đã triển khai kế hoạch hỗ trợ pháp lý cho DNNVV theo nguyên tắc “3 đúng”: đúng đối tượng, đúng nhu cầu và đúng thời điểm. Các ngành, sở chức năng như Tư pháp, Công thương, Tài chính, Thuế… được giao nhiệm vụ cụ thể trong việc tổ chức tuyên truyền, phổ biến các luật mới có ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động doanh nghiệp như: Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Đầu tư công (sửa đổi), Luật Đấu thầu, Luật Lao động...
Bên cạnh đó, các quy định về hợp đồng thương mại, an toàn lao động, chế độ bảo hiểm xã hội, quyền lợi người lao động… cũng được đưa vào hệ thống tài liệu phổ biến. Hình thức truyền tải được đổi mới – từ bản tin chuyên ngành, tờ gấp, sách chuyên khảo, đến hội thảo chuyên đề và nền tảng trực tuyến.
Theo ông Trần Hữu Hiệp – Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Thái Bình, từ đầu năm 2024 đến nay, tỉnh đã cập nhật 121 văn bản pháp luật đang còn hiệu lực, đồng thời đưa toàn bộ văn bản của HĐND và UBND tỉnh lên Cổng thông tin phổ biến giáo dục pháp luật để doanh nghiệp tra cứu miễn phí. Ngoài ra, hơn 8.000 tờ gấp và 500 cuốn sách pháp lý đã được phát hành đến tận doanh nghiệp, giúp họ tiếp cận thông tin một cách chủ động và nhanh chóng.
Đáng chú ý, các hoạt động tư vấn pháp lý đang được triển khai linh hoạt tại các cụm địa phương, gắn với sự kiện xúc tiến thương mại, đối thoại chính sách, hoặc theo yêu cầu cụ thể từ doanh nghiệp. Đây là bước tiến quan trọng nhằm đảm bảo sự kết nối thực chất giữa doanh nghiệp và chính quyền, từ đó tháo gỡ kịp thời những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực thi pháp luật.
Tuy nhiên, như nhiều chuyên gia đã phân tích, việc hỗ trợ pháp lý chỉ phát huy hiệu quả khi có sự chủ động từ phía doanh nghiệp. Pháp luật không thể trở thành lợi thế nếu doanh nghiệp không coi đó là một phần của chiến lược phát triển. Chính vì vậy, tỉnh Thái Bình đang hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái pháp lý toàn diện, nơi doanh nghiệp được kết nối với luật sư chuyên ngành, được đào tạo bài bản, và được hỗ trợ chuyển đổi số trong quản lý pháp lý.
![]() |
Ông Vũ Mạnh Hoàn – Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Thái Bình |
Ông Vũ Mạnh Hoàn – Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh – đề xuất: “Cần mở rộng hợp tác với các tổ chức nghề nghiệp, đơn vị tư vấn chuyên môn để DNNVV không chỉ hiểu pháp luật mà còn biết cách ứng dụng hiệu quả trong từng lĩnh vực hoạt động.”
Pháp lý không phải là rào cản – nó là nền móng để doanh nghiệp phát triển bền vững, là lá chắn trước rủi ro và là cánh cửa mở ra cơ hội hội nhập. Việc củng cố sức đề kháng pháp lý cho DNNVV không chỉ giúp họ đứng vững trong nước mà còn đủ khả năng tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Thái Bình đang làm đúng và làm mạnh – nhưng điều quan trọng hơn cả là doanh nghiệp phải chủ động bước tới. Sự đồng hành giữa chính quyền và cộng đồng doanh nghiệp chính là yếu tố then chốt để hình thành một môi trường pháp lý minh bạch, công bằng, giúp DNNVV không ngừng trưởng thành và khẳng định vị thế.