Khai thác chiều sâu lịch sử – tâm linh
Quảng Trị từ lâu được nhìn nhận như vùng đất thiêng, nơi quy tụ hàng vạn anh linh liệt sĩ và lưu giữ những dấu ấn đặc biệt của tín ngưỡng dân gian. Hệ thống di tích cách mạng gắn với các sự kiện trọng đại của lịch sử dân tộc đã trở thành những địa chỉ giáo dục truyền thống quen thuộc. Thành Cổ Quảng Trị, địa đạo Vịnh Mốc, đôi bờ Hiền Lương – Bến Hải, sân bay Tà Cơn, Khu lưu niệm Tổng Bí thư Lê Duẩn, Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn và Đường 9, chùa Hoằng Phúc, đền Thánh Mẫu Liễu Hạnh… là những điểm đến tiêu biểu tạo nên bản sắc riêng của địa phương.
![]() |
| Di tích sân bay Tà Cơn (Quảng Trị) |
Theo Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Trị, ông Hồ Văn Hoan, nhiều di tích có giá trị đặc biệt về tâm linh – lịch sử, đang được tỉnh ưu tiên tôn tạo, ứng dụng công nghệ số hóa thuyết minh và tăng cường truyền thông đa ngôn ngữ. Ông nhấn mạnh rằng một số công trình đã xuống cấp do tác động của thời gian, đòi hỏi đầu tư tu bổ đúng quy chuẩn kỹ thuật để đáp ứng yêu cầu bảo tồn theo pháp luật về di sản văn hóa và phục vụ phát triển du lịch bền vững.
![]() |
| Lễ hội Hoa đăng trên sông Thạch Hãn (Quảng Trị) |
Cùng với quá trình bảo tồn, tỉnh đang xây dựng chuỗi sản phẩm “du lịch lịch sử – tâm linh – trải nghiệm”, giúp kết nối các điểm đến trên toàn tuyến. Lượng khách hằng năm tăng trưởng ổn định, cho thấy nhu cầu tiếp cận các giá trị lịch sử – văn hóa vẫn rất lớn và có thể trở thành động lực kinh tế – xã hội mới. Đối với nhiều du khách, hành trình đến Quảng Trị là trải nghiệm cảm xúc hơn là một chuyến tham quan thuần túy, đặc biệt tại những không gian tri ân như Nghĩa trang liệt sĩ quốc gia Trường Sơn.
Tận dụng lợi thế tự nhiên để phát triển du lịch sinh thái
Song song với hệ thống di tích, Quảng Trị còn sở hữu dải tài nguyên tự nhiên phong phú với gần 200 km bờ biển cùng nhiều bãi tắm hoang sơ, và các hệ sinh thái rừng nguyên sinh thuộc vùng Phong Nha – Kẻ Bàng mở rộng. Đây là điều kiện để tỉnh định vị mình như một trung tâm du lịch mạo hiểm và du lịch sinh thái tại khu vực.
Theo ông Hồ Văn Hoan, tỉnh đang khuyến khích phát triển các mô hình du lịch xanh, ứng dụng năng lượng tái tạo, xử lý chất thải thân thiện môi trường và vận hành theo tiêu chí “Net Zero”. Blue Diamond Retreat, Ozo Park hay tour “Khe Sanh Coffee Tour” là những mô hình đã tạo được dấu ấn, thể hiện sự dịch chuyển rõ nét từ du lịch khai thác tài nguyên sang du lịch dựa trên bảo tồn và chia sẻ lợi ích với cộng đồng.
Đại diện Công ty TNHH MTV Chua Me Đất (Oxalis), đơn vị vận hành Blue Diamond Retreat, cho biết toàn bộ hệ thống điện được vận hành bằng năng lượng mặt trời, rác thải và nước thải được xử lý bằng công nghệ sinh học. Mô hình không chỉ hướng đến hiệu quả kinh tế mà còn tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường, phù hợp định hướng phát triển bền vững và quy định pháp luật liên quan đến bảo vệ môi trường du lịch.
Hướng tới ngành kinh tế mũi nhọn
Với quan điểm đặt du lịch làm động lực tăng trưởng mới, Quảng Trị đặt mục tiêu đến năm 2030, du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp quan trọng vào GRDP. Để hiện thực hóa mục tiêu, tỉnh sẽ hoàn thiện hệ thống bản đồ số du lịch thông minh; mở rộng các tuyến kết nối biển – rừng; tăng cường liên kết vùng, đặc biệt trong xây dựng “Con đường di sản miền Trung”; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào sản phẩm du lịch xanh và các mô hình giảm phát thải ròng bằng 0.
Sự chuyển dịch từ “miền đất lửa” sang vùng đất của hòa bình và trải nghiệm đang dần hình thành một hình ảnh Quảng Trị mới: nhân văn, xanh và mang chiều sâu lịch sử. Mỗi di tích, mỗi cánh rừng, mỗi bãi biển đều đang hòa vào chiến lược phát triển du lịch có trách nhiệm, góp phần làm rõ vị thế của tỉnh trên bản đồ du lịch miền Trung.